Википедија

Filip Bajković

Filip Bajković (Kairo, 20. maj 1910 — Beograd, 15. februar 1985) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, pravnik, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Crne Gore i narodni heroj Jugoslavije. U periodu od 1953. do 1962. bio je predsednik Izvršnog veća Skupštine NR Crne Gore, a od 1962. do 1963. i predsednik Narodne skupštine NR Crne Gore.

filip bajković
Filip Bajković
Lični podaci
Datum rođenja(1910-05-20)20. maj 1910.
Mesto rođenjaKairo, Egipat
Datum smrti15. februar 1985.(1985-02-15) (74 god.)
Mesto smrtiBeograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesijapravnik
Delovanje
Član KPJ od1932.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
Jugoslovenska narodna armija
1941 — 1951.
Čingeneral-major u rezervi
Predsednik
Izvršnog veća Skupštine NR Crne Gore
Period16. decembar 1953 — 12. jul 1962.
PrethodnikBlažo Jovanović
NaslednikĐorđije Pajković
Predsednik
Narodne skupštine NR Crne Gore
Period12. jul 1962 — 5. maj 1963.
PrethodnikBlažo Jovanović
NaslednikAndrija Mugoša
Heroj
Narodni heroj od27. novembra 1953.
Odlikovanja
Orden narodnog heroja
Orden narodnog oslobođenja Orden jugoslovenske zastave s lentom Orden Republike sa zlatnim vencem
Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem
Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Biografija

uredi

Rođen je 20. maja 1910. godine u Kairu, u Egiptu, gde mu je otac službovao. Uskoro je sa porodicom došao u Kraljevinu Crnu Goru, gde je u Građanima, kod Cetinja, zavičajnom selu njegovog oca, završio osnovnu školu. Zatim se upisao u gimnaziju, koju je završio školske 1929/'30. godine u Cetinju. Po nacionalnosti je Crnogorac, seljačkog socijalnog porekla. Detinjstvo je proveo u veoma teškim materijalnim uslovima, odvojen od oca, koji se posle Prvog balkanskog rata, u kome je učestvovao kao dobrovoljac, vratio u Kairo, a 1922. godine tamo i umro. Kao srednjoškolac, naročito u starijim razredima gimnazije, aktivno je učestvovao u radu literarne družine „Skerlić“ i bavio se kulturno-umetničkom i sportskom aktivnošću.[1]

U jesen 1930. godine, upisao se na Pravni fakultet u Beogradu. Nekoliko meseci kasnije, zbog teških materijalnih prilika, zaposlio se u administraciji časopisa „Misao“, gde je radio nekoliko godina i uporedo polagao ispite na Pravnom fakultetu. Dolaskom u Beograd prišao je naprednoj studentskoj omladini i uključio se u revolucionarni radnički pokret. Godine 1932. primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Dve godine kasnije, upućen je na partijski rad na Karaburmi, gde je u tekstilnoj fabrici Vlade Ilića formirao partijsku organizaciju i bio biran za sekretara u mesnom Sportskom društvu „Beograd“.[2]

Godine 1935, prilikom provale partijske organizacije u zemlji, otkrivena je i organizacija na Karaburmi, pa je Filip Bajković uhapšen i osuđen na godinu dana strogog zatvora, koji je izdržao u Sremskoj Mitrovici i Nišu. Po izlasku sa robije upućen je na odsluženje vojnog roka, kada je položio i dva zaostala ispita na Pravnom fakultetu. Od 1938. do Aprilskog rata 1941. godine, radio je kao advokatski pripravnik u Beogradu, s tim što je 1939. godine ponovo uhapšen zbog svoje komunističke delatnosti.[2]

Fašistički napad na Jugoslaviju aprila 1941. godine, zatekao ga je u Beogradu, a kapitulacija Jugoslovenske vojske u Crnoj Gori. Kao član Mesnog komiteta KPJ Bar, učestvovao je u pripremama za ustanak, kao i u samom ustanku u barskom srezu. Septembra 1941. izabran je za člana Mesnog (sreskog) komiteta KPJ Cetinje, a mesec dana kasnije i za člana Biroa Okružnog komiteta KPJ Cetinje. Februara 1942. postao je sekretar Narodnooslobodilačkog odbora za srez Cetinjski, a dva meseca kasnije zamenik političkog komesara Lovćenskog partizanskog odreda. Na toj je dužnosti ostao sve do formiranja Četvrte crnogorske proleterske brigade u kojoj je preuzeo dužnost zamenika političkog komesara Petog bataljona.[2]

Krajem 1942. godine premešten je u Prvu proletersku brigadu za rukovodioca Političkog odeljenja (Politodela) brigade, a u drugoj polovini 1943. godine određen je za instruktora Centralnog komiteta KPJ za partijske škole u jedinicama i na terenu Dalmacije i Bosne. Polovinom 1944. godine stupio je na dužnost u Odeljenje za zaštitu naroda (OZN) za Jugoslaviju. Nešto kasnije, dok su se vodile borbe za oslobođenje Beograda, učestovovao je u organizovanju Ozne za Vojvodinu.[2]

Posleratni period

uredi

Nakon oslobođenja Jugoslavije, nastavio je da radi u Ozni za Jugoslaviju, gde je 1948. godine dobio čin general-majora i dužnost pomoćnika ministra za pitanje kadrova. Aprila 1951. godine, premešten je u NR Crnu Goru, gde je u međuvremenu do 1963. godine obavljao dužnosti:[2]

U istom periodu, počev od 1953. godine, bio je poslanik u Skupštini SR Crne Gore i Saveznoj narodnoj skupštini i član Politbiroa Centralnog komiteta KP Crne Gore.

Od 1963. godine vršio je dužnosti u Beogradu:[2]

Umro je 15. februara 1985. godine u Beogradu. Sahranjen je 17. februara u Građanima, kod Cetinja.[3]

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i ostalih stranih i jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden narodnog oslobođenja, Orden jugoslovenske zastave sa lentom, Orden Republike sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima i Orden za hrabrost. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.[2]

Reference

uredi
  1. ^ Narodni heroji 1982, str. 52.
  2. ^ a b v g d đ e Narodni heroji 1982, str. 53.
  3. ^ Nedeljna Borba 16-17. februar 1985, br. 47-48, 9. str.

Literatura

uredi

Spoljašnje veze

uredi
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Филип_Бајковић&oldid=28800737”