25. januar
датум
25. januar je dvadeset peti dan u godini u Gregorijanskom kalendaru. 340 dana (341 u prestupnim godinama) ostaje u godini posle ovog dana.
Događaji uredi
| januar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
- 750 — Abasidski pobunjenici su porazili Omejadski kalifat u bici na Zabu, što je dovelo do smene dinastija.
- 1533 — Ana Bolen, koja je već bila trudna sa budućom kraljicom Elizabetom, se potajno udala za engleskog kralja Henrija VIII.
- 1831 — Poljski parlament (Sejm) proglasio je nezavisnost Poljske i svrgnuo ruskog cara Nikolaja I s poljskog prestola. Veliki deo Varšavskog vojvodstva, pod nazivom Poljsko kraljevstvo priključen je 1815. Rusiji, a ruski car postao je i kralj Poljske. Rusi su u septembru ugušili poljski ustanak, ukinut je ustav i raspušten Sejm.
- 1874 — Sima Lozanić je postao redovni profesor na katedri za hemiju i hemijsku tehnologiju na Velikoj školi u Srbiji.
- 1899 — U Požarevačkom zatvoru je umro srpski revolucionar i publicista Vasa Pelagić, jedan od prvih pobornika ideje socijalizma u Srbiji i na Balkanu. Bio je plodan i popularan pisac, a radovi objavljeni za njegovog života štampani su u 250.000 primeraka.
- 1904 — U Beogradu je počeo da izlazi dnevni list Politika.
- 1916 — Crnogorska vojska je kapitulirala u Prvom svetskom ratu, što je de fakto bio kraj postojanja Kraljevine Crne Gore.
- 1924 — U francuskom gradu Šamoni otvorene su prve zimske Olimpijske igre.
- 1942 — Tajland je u Drugom svetskom ratu objavio rat Velikoj Britaniji i SAD.
- 1961 — Predsednik SAD Džon Kenedi održao je u Stejt departmentu u Vašingtonu prvu konferenciju za novinare koju je televizija prenosila uživo. Kenedi je odgovorio na 31 pitanje.
- 1971 — General Idi Amin je vojnim udarom oborio s vlasti predsednika Ugande Miltona Obotea i potom se proglasio za predsednika.
- 1983 — Kineske vlasti su preinačile u doživotnu robiju smrtnu kaznu izrečenu istog dana 1981. Mao Cedungovoj udovici Djang Ćin.
- 1987 — Izbio je požar u fabrici prehrambenog kombinata Agrokomerc, što je bio povod za početak afere Agrokomerc.
- 1991 — Skupština (Sobranje) Makedonije je usvojila deklaraciju o nezavisnosti i platformu za pregovore o budućnosti Jugoslavije.
- 1996 — Parlamentarna skupština Saveta Evrope primila je Rusiju u članstvo te organizacije i pored oštrih kritika zbog ruskog vojnog angažovanja u Čečeniji.
- 1999 — U seriji zemljotresa u Kolumbiji, koji je pogodio regiju uzgajivača kafe, poginulo je oko 2.000 ljudi, a stotine hiljada ostalo je bez domova.
- 2000 — Pripadnici Sfora uhapsili su u Višegradu Mitra Vasiljevića optuženog za ratne zločine počinjene tokom rata u Bosni i Hercegovini (1992—95).
- 2001.
- DOS formirao Vladu Srbije, prvu posle desetogodišnje vlasti SPS-a.
- Izraelski i palestinski pregovarači su saopštili da su postigli izvestan uspeh u pregovorima oko granica buduće palestinske države.
- 2006 — Održani izbori za Palestinsko zakonodavno veće.
- 2007 — Svetislavu Basari dodeljena 52. NIN-ova nagrada za roman „Uspon i pad Parkinsonove bolesti“.
- 2011 — Počeo je prvi talas Egipatske revolucije, koja je na kraju dovela do uklanjanja Hosnija Mubaraka posle skoro 30 godina vlasti.
Rođenja uredi
- 1759 — Robert Berns, škotski pesnik. (prem. 1796)[1]
- 1874 — Samerset Mom, engleski književnik. (prem. 1965)[2]
- 1882 — Virdžinija Vulf, engleska književnica. (prem. 1882)[3]
- 1905 — Sava Kovačević, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1943)[4]
- 1923 — Eugen Verber, srpski i jugoslovenski glumac, književnik, prevodilac i naučni radnik. (prem. 1995)[5]
- 1938 — Eta Džejms, američka pevačica. (prem. 2012)[6]
- 1942 — Euzebio, portugalski fudbaler. (prem. 2014)[7]
- 1943 — Tob Huper, američki reditelj, scenarista i producent. (prem. 2017)[8]
- 1944 — Radoje Čolović, crnogorski hirurg, akademik i redovni član Odeljenja medicinskih nauka Srpske akademije nauka i umetnosti.[9]
- 1947 — Tostao, brazilski fudbaler.[10]
- 1958 — Divna Karleuša, srpska novinarka i radijska voditeljka. (prem. 2019)[11]
- 1958 — Zoran Cvijanović, srpski glumac i producent.[12]
- 1961 — Dragan Konovalov, jugoslovenski bokser.[13]
- 1972 — Čantal Andere, meksička glumica i pevačica.[14]
- 1975 — Ana Stefanović, srpska glumica.[15]
- 1977 — Stefan Milenković, srpski violinista.[16]
- 1977 — Nataša Miljković, srpska novinarka i TV voditeljka.
- 1977 — Hatem Trabelsi, tuniski fudbaler.[17]
- 1978 — Andrija Zlatić, srpski strelac.[18]
- 1978 — Denis Menjšov, ruski biciklista.[19]
- 1980 — Čavi Ernandez, španski fudbaler i fudbalski trener.[20]
- 1981 — Ališa Kiz, američka muzičarka i muzička producentkinja.[21]
- 1981 — Toše Proeski, makedonski muzičar. (prem. 2007)
- 1982 — Nikola Otašević, srpski košarkaš i košarkaški trener.[22]
- 1983 — Ivana Brkljačić, hrvatska atletičarka.[23]
- 1983 — Slobodan Nikić, srpski vaterpolista.[24]
- 1984 — Štefan Kisling, nemački fudbaler.[25]
- 1984 — Robinjo, brazilski fudbaler.[26]
- 1985 — Tajra Benks, američka pornografska glumica.
- 1987 — Ivana Vuković, srpska glumica.
- 1987 — Marija Kirilenko, ruska teniserka.[27]
- 1988 — Tatjana Golovin, francuska teniserka.[28]
- 1990 — Bobana Momčilović Veličković, srpska strelkinja. (prem. 2020)[29]
- 1999 — Nikola Mišković, srpski košarkaš.[30]
Smrti uredi
- 381 — Atanarih, kralj Vizigota.[31]
- 477 — Gejserih, kralj Vandala i Alana (428—477), osnivač Vandalske kraljevine u severnoj Africi.[32]
- 1947 — Al Kapone, američki gangster. (rođ. 1947)[33]
- 1955 — Artur Dafi je bio američki atletičar[34]
- 1978 — Skender Kulenović je bio pisac bosansko-hercegovačkog porekla. (rođ. 1910)
- 1987 — Predrag Milosavljević, srpski slikar. (rođ. 1908)[35]
- 1987 — Asim Ferhatović, jugoslovenski i bosanskohercegovački fudbaler. (rođ. 1933)[36]
- 1990 — Ava Gardner (Lusi Džonson), američka filmska glumica. (rođ. 1922)[37]
- 1997 — Nikola Koljević, srpski književnik i političar. (rođ. 1936)[38]
- 1999 — Robert Šo, američki dirigent. (rođ. 1916)[39]
- 2004 — Ljubomir Draškić Muci, srpski pozorišni, televizijski i filmski režiser. (rođ. 1937)[40]
- 2006 — Borislav Ćorković, košarkaški trener. (rođ. 1933)
- 2007 — Ilija Stojanović, redovni profesor univerziteta i akademik. (rođ. 1924)
- 2015 — Pavle Minčić, glumac, satiričar, humorista, pevač i pijanista. (rođ. 1931)[41]
- 2015 — Demis Rusos, grčki pop i rok pevač. (rođ. 1946)
- 2017 — Džon Hert, engleski glumac. (rođ. 1940)[42]
- 2019 — Dušan Makavejev, srpski režiser i scenarista. (rođ. 1932)[43]
- 2019 — Nikola Mitić, jugoslovenski i srpski bariton. (rođ. 1938)[44]
Praznici i dani sećanja uredi
Reference uredi
- ^ „Robert Burns | Biography, Poems, Songs, Auld Lang Syne, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „W. Somerset Maugham | British writer | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Virginia Woolf | Biography, Books, Death, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Sava Kovacevic”. TheFreeDictionary.com. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Eugen Verber”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Cine, Actualidad (2008-10-20). „Bijonse je već Eta Džejms”. Dame Ocio (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Eusébio - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Tobe Hooper”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „RADOJE ČOLOVIĆ”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 25. 1. 2024.
- ^ „Tournaments, latest news, latest video, futsal, beach soccer”. web.archive.org. 2015-09-05. Arhivirano iz originala 25. 04. 2016. g. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Divna Karleuša – Biografija 2020, Visina, Težina, Godište” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Zoran Cvijanovic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Na dan 25.1.1961.: Rođen Dragan Konovalov, jugoslovenski bokser.”. www.nadanasnjidan.net. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Chantal Andere”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Ana Stefanovic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Stefan Milenković”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Hatem Trabelsi - Player Profile - Football”. Eurosport (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „ISSF - International Shooting Sport Federation - issf-sports.org”. www.issf-sports.org. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Archives, Cycling. „Denis Menchov”. www.cyclingarchives.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Xavi - Manager profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Alicia Keys”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „OTASEVIC, NIKOLA - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Ivana BRKLJAČIĆ | Profile | World Athletics”. www.worldathletics.org. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Slobodan Nikić”. Olimpijski komitet Srbije (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Stefan Kießling - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Robinho - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Maria Kirilenko”. WTA. Pristupljeno 25. 1. 2019.
- ^ „Tatiana Golovin”. WTA. Pristupljeno 25. 1. 2019.
- ^ „ISSF - International Shooting Sport Federation - issf-sports.org”. www.issf-sports.org. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ j.t.d, ABA liga. „Nikola Mišković > Player : ABA League”. ABA Liga (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Atanarih - ISTORIJSKA BIBLIOTEKA”. istorijska-biblioteka.wikidot.com. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Meier, Mischa (Bielefeld) (2006-10-01), Geisericus (Geiserich) (na jeziku: engleski), Brill, Pristupljeno 2022-01-19
- ^ Editors, Biography com. „Al Capone”. Biography (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Arthur Duffey Biography and Olympic Results | Olympics at Sports-Reference.com”. web.archive.org. 2012-11-05. Arhivirano iz originala 05. 11. 2012. g. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Član SANU”. web.archive.org. 2016-03-03. Arhivirano iz originala 03. 03. 2016. g. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Admin (2009-12-11). „Ferhatović Asim”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Ava Gardner”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Na današnji dan 1997. preminuo potpredsjednik Srpske Nikola Koljević”. Savez Srba iz regiona (na jeziku: srpski). 2021-01-25. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Robert Shaw Biography”. www.singers.com. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Ljubomir Draskic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Preminuo glumac Pavle Minčić”. B92.net (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ Sephton, Connor (29. 1. 2017). „Acclaimed British actor Sir John Hurt dies from cancer aged 77”. Sky News. Pristupljeno 17. 2. 2017.
- ^ „Dusan Makavejev”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-19.
- ^ „Nikola Mitić”. Discogs (na jeziku: nemački). Pristupljeno 2022-01-19.