Jugoistočna Azija

Jugoistočna Azija je podregija Azije koja leži na presecanju geoloških ploča obeleženih jakom seizmičkom i vulkanskom aktivnošću. Ostrvski lukovi i arhipelazi nalaze se jugoistočno i istočno od azijskog kopna.

Jugoistočna Azija

Naziv i definicija

Jugoistočna Azija označava područje koje se odnosi, zavisno o opštoj ili određenoj specifičnoj upotrebi, na užu ili širu teritoriju (npr. može uključivati obalnu Kinu).

Sve gore navedene zemlje su članice Udruženja zemalja Jugoistočne Azije, osim Istočnog Timora koji ima status posmatrača.

IATA-ina definicija

Vazduhoplovna industrija u međunarodnim putovanjima koristi IATA-u za definicije regija poput Jugoistočne Azije. Prema IATA-inoj definiciji Jugoistočnu Aziju (često skraćeno SEA) čine države i teritorije: Bruneji, Vijetnam, Gvam, Indonezija, Istočni Timor, Kambodža, Kazahstan, Kina (sa SAR Hongkong SAR Makao), Kineski Tajpej (bivši Tajvan), Kirgistan, Kokosova ostrva, Laos, Malezija, Maršalska ostrva, Mjanmar, Mikronezija, Mongolija, Severna Marijanska ostrva, Palau, Rusija u Aziji (nasuprot Rusiji u Evropi), Singapur, Tadžikistan, Tajland, Turkmenistan, Uskršnja ostrva, Uzbekistan i Filipini. [1] Ova definicija se koristi širom sveta za cene letova i poreske obračune.

Geografija

Jugoistočna Azija je geografski podeljena na dvije regije, Indokinu i Malajski arhipelag.

Indokina ili „kopnena Jugoistočna Azija“ obuhvata sledeće države:

Topografija jugoistočne Azije

Maunt Kinabalu

Malajski arhipelag (malajski Nusantara), Malajski svet (etnokulturni pojam) ili „primorska Jugoistočna Azija“ sastoji se od sledećih država:

Malezija je podeljena na dva dela Južnokineskim morem. Poluostrvska Malezija je smeštena na kopnu, dok se istočna Malezija nalazi na Borneu, najvećem ostrvu u regiji. Malezija se ipak često smatra ostrvskom državom.

Malajski arhipelag je vrlo zanimljiv u geološkom smislu jer predstavlja jednu od najaktivnijih vulkanoloških regija na svetu. Geološka izdizanja u regiji stvorila su impresivne planine, kulminirajući na Maunt Kinabaluu u Sabahu u Maleziji na ostrvu Borneu, čija je visina 4.101 metar.

Između mnogih zemalja u regiji postoje nesuglasice u polaganju teritorijalnih i/ili pomorskih prava (npr. slučaj ostrva Spratli između dve Kine).

Nasuprot uobičajenoj zabludi većina stanovnika ostrvske jugoistočne Azije nisu tihookeanski ostrvljani. Istočni delovi Indonezije i Istočni Timor (istočno od Valasove linije) ipak geografski pripadaju Okeaniji.

Stanovništvo

Jugoistočna Azija ima površinu od približno 4.000.000 km². Prema proceni iz 2004. godine u regiji je živelo 593 miliona ljudi, a više od šestine njih (+114 miliona) živelo je na indonežanskom ostrvu Javi, najgušće naseljenom ostrvu na svetu. Raspodela religija i stanovništva varira u Jugoistočnoj Aziji od jedne zemlje do druge. U Maleziji, Singapuru i Tajlandu živi oko 30 miliona prekomorskih Kineza.

Vidi: Čajnataun

Etničke grupe u subregiji

Jugoistočni Azijci prvenstveno su azijatskog porekla. Prema nedavnoj stenfordskoj genetičkoj studiji, stanovništvo Jugoistočne Azije je potpuno daleko od homogenosti. Preci današnjih ljudi koji govore austronezijski, tai i mon-kmerski migrirali su iz južne Kine tokom gvozdenog doba. Time su uzrokovana preklapanja kineskih gena (do 54% na Filipinima), evropskih gena (3,4% na Filipinima – 45% na Mataramu) i papuanskih gena (55% na Irijan Džaji).

Bruneji: Malajci (69%), Kinezi (18%), autohtoni Brunejci (6%), ostali (7%)
Vijetnam: Vijetnamci (88%), Kinezi (4%), Tajlanđani (2%), ostali (6%)
Indonezija: Javanci (45%), Sundi (14%), Madurci (8%), ostali (33%)
Istočni Timor: Tetun (10%), Mambae (8%), Makasae (8%), Tukudede (6%), Bunak (5%), Galoli (5%), Kemak (5%), Fataluku (3%), Baikeno (2%), ostali (48%)
Kambodža: Kmeri (94%), Kinezi (4%), Vijetnamci (1%), ostali (većinom Čami) (1%)
Laos: nizinski Lao (56%), Lao Teung (34%), Lao Sung (10%)
Malezija: Malajci i Orang Asli (60%), Kinezi (25%), južni Azijci (10%), ostali (3%)
Mianmar: Burmanci (68%), Šan (9%), Kareni (6%), Arakani (4%), ostali (uključujući Kineze i južne Azijce) (13%)
Singapur: Kinezi (76%), Malajci (15%), južni Azijci (7%), ostali (2%)
Tajland: Tajlanđani (75%), Kinezi (14%), Malajci (4%), Kmeri (3%), ostali (4%)
Filipini: Filipinci (80%), Kinezi (10%), južni Azijci (5%), Evropljani i Amerikanci (3%), Arapi (1%), ostali (1%)

Religije u subregiji

Zemlje u Jugoistočnoj Aziji praktikuju mnogo različitih religija. Kopnene zemlje jugoistočne Azije, tj. Tajland, Vijetnam, Laos, Kambodža i Mjanmar pretežito praktikuju budizam. Na Malajskom arhipelagu (Malezija, Indonezija i Bruneji) ljudi uglavnom praktikuju islam. Hrišćanstvo je dominantno na Filipinima i Istočnom Timoru.

Religijski sastav svake zemlje (postoci mogu biti zastareli a time i nepouzdani):

Brunej: islam (67%), budizam (13%), hrišćanstvo (10%), domorodačka verovanja, ostali (10%)
Vijetnam: mahajana budizam (50%), konfučijanizam i hrišćanstvo
Indonezija: islam (87%), hrišćanstvo (10%), budizam (1%), hinduizam (2%), ostali 1%
Istočni Timor: hrišćanstvo (95%)
Kambodža: teravada budizam (93%), animizam, ostali
Laos: teravada budizam (60%), animizam, ostali (40%)
Malezija: islam (61%), mahajana budizam (20%), hrišćanstvo, hinduizam i animizam
Mianmar: teravada budizam (89%), islam (4%), hrišćanstvo (4%), hinduizam (1%) i animizam
Singapur: kineske religije (mahajana budizam, taoizam i konfučijanizam) (42%), islam (15%), hrišćanstvo (14%), hinduizam (4%)
Tajland: teravada budizam (95%), islam (3%), hinduizam, hrišćanstvo i taoizam
Filipini: hrišćanstvo (92%), islam (5%), budizam i ostali (3%)

U Jugoistočnoj Aziji postoje razne religije i narodi, a nijedna zemlja nije homogena. U Indoneziji, najmnogoljudnijoj muslimanskoj državi na svetu, hinduizam je dominantan na ostrvima poput Balija. Hrišćanstvo prevladava na Papui i Timoru. Malene hinduističke populacije mogu se pronaći u Singapuru, Maleziji itd. Garuda, feniks kog jaše (vahanam) Višnu, nacionalni je simbol Tajlanda i Indonezije. Zlatne slike Garude pronađene su na Palavanu na Filipinima. Zlatne slike ostalih hinduskih bogova i boginja pronađene su takođe na Mindanau. Na Baliju se može pronaći posebna vrsta hinduizma koji je nešto drugačiji od hinduizma koji se drugde praktikuje, a nastao je uključivanjem elemenata animizma i lokalne kulture. Hrišćani se mogu pronaći širom Jugoistočne Azije, a većinu čine na Istočnom Timoru i Filipinima, najvećoj hrišćanskoj azijskoj naciji. U zabačenim delovima Saravaka u istočnoj Maleziji i Irian Džaji u istočnoj Indoneziji postoje stariji plemenski religiozni običaji. U Mjanmaru se Saka (Indra) naziva nat. U Vijetnamu se praktikuje oblik mahajana budizma koji je pod jakim uticajem animizma i plemenskih religija domorodačkih naroda. Velika se važnost polaže na kult predaka koji razlikuje Vijetnam od njegovih kulturnih suseda.

Jezici u podregiji

Zbog trgovine i istorijske kolonizacije svi su jezici jugoistočne Azije bili pod uticajem kulturnih pritisaka. Stoga Filipinac koji se školovao na engleskom, tagalogu i materinjem jeziku (npr. visajanu) može iz ekonomskih razloga govoriti i drugi jezik poput japanskog. Malezijac može takođe iz ekonomskih razloga dobro govoriti kineski jednako kao i engleski.

Službeni jezici su ispisani kurzivom

Brunej: malajski, kineski dijalekti, domorodački bornejski dijalekti
Vijetnam: vijetnamski, taj, muong, kmerski, kineski dijalekti, nung, hmong, tai dam, i ostali jezici i dijalekti.
Indonezija: službeni jezik je indonežanski jezik. U indonežanskom arhipelagu postoje 583 jezika i dijalekata. Oni normalno pripadaju različitim etničkim grupama stanovništva. Neki od izrazito različitih lokalnih jezika su: akenski, batak, sundski, javanski, sasak, timorski tetum, dajak, minahasa, toraja, buginski, halmahera, ambonski, keramski, nekoliko irijanskih jezika, kineski jezici (hokien, haka i mandarinski) i holandski.
Istočni Timor: tetun, portugalski, mambae, makasae, tukudede, bunak, galoli, kemak, fataluku, baikeno, ostali timorski dijalekti
Kambodža: kmerski, kineski dijalekti, vijetnamski, čamički dijalekti
Laos: lao, miao, mien, dao, šan, i ostali tibetsko-burmanski jezici
Malezija: malajski, engleski, kineski dijalekti, tamilski, ostali indijski jezici, razni domorodački jezici (narod Orang Asli i starosedioci Malden i Saravak).
Mjanmar: burmanski, engleski, šan dijalekti, karen dijalekti, rakine, kačin, čin, kineski dijalekti (hokien, kantonski), mon, indijski jezici, jezici brdskih plemena
Singapur: mandarinski kineski, malajski, tamilski, engleski, ostali kineski dijalekti, ostali indijski jezici, arapski dijalekti.
Tajland: taj, kineski dijalekti, isan, šan, lue, futai, kmerski, mon, mein, hmong, karen, javi
Filipini: filipino, engleski, tagalog, cebuano, hiligajnon, varau, ilokano, kapampangan, pangasineski, bikolano, maranao, maguindanao, ostali kineski dijalekti, ostali španski dijalekti, ostali indijski jezici, arapski dijalekti, ostali filipinski jezici i dijalekti

Flora i fauna

Bivo, Indonezija

Volasova linija između australazijske i indomalajske faune.

Životinje su u Jugoistočnoj Aziji raznolike. Na ostrvu Borneo mogu se pronaći orangutan (šumski čovek), azijski slon, sumatranski nosorog i oblačasti leopard, a na ostrvu Palavan binturong.

Bivo, pripitomljeni ili divlji, može se pronaći svugde u jugoistočnoj Aziji, a nedavno se nalazio i na mnogo većem prostoru Južne Azije. Na Sumatri i Borneu živi mišiji jelen, sitnozubi jelen veličine psa ili mačke, koji je dobro poznat deci kao životinjski lik iz mnogih indonežanskih bajki.

Predivne ptice poput pauna i dronga nastanjuju područje do samog istoka Indonezije zajedno sa babirusom, svinjom sa četiri kljove. Kljunorožac je bio cenjen po svom kljunu, pa se zato koristio u trgovini sa Kinom. U Kini se cenio i nosorogov rog bez dela njegove lobanje.

Volasova linija deli Indonežanski arhipelag na dva dela. Ona prolazi današnjom granicom tektonskih ploča i razdvaja azijske (zapadne) životinjske vrste od australazijskih (istočnih) vrsta. Otoci između Jave/Bornea i Papue formiraju mešovitu zonu poznatu kao Valaceja u kojoj se pojavljuju oba tipa faune.

Plitke vode azijskih koralnih grebena pokazuju najviši stepen biodiverziteta među svetskim morskim ekosistemima sa obiljem korala, riba i mekušaca.

Stabla i ostale biljke u regiji pripadaju tropskoj biljnoj zajednici. U nekim zemljama gde su planine dosta visoke može se pronaći vegetacija umerene klime. Područja kišnih šuma trenutno su izložena prekomjernoj seči drva posebno na Borneu.

Iako obiluje florom i faunom, Jugoistočna Azija se suočava sa ozbiljnom deforestacijom koja uzrokuje gubitak populacije za razne ugrožene vrste poput orangutana i sumatranskog tigra. U isto vreme je smog redovna pojava. Najgori regionalni smog pojavio se 1998. kada su mnoge zemlje bile prekrivene tankim slojem smoga. Posledica toga bilo je potpisivanje ASEAN-ski sporazum o prekograničnom zagađenju smogom za borbu protiv zagađenja smogom.

Privreda

Ostrva u jugoistočnoj Aziji su glavni izvori svetskih naftnih zaliha. Regija je takođe centar za seču šuma.

Jugoistočna Azija je doživela veliki ekonomski rast tokom 1980-ih. Singapur je bio jedan od četiri izvorna „istočnoazijska tigra“, a u proteklim godinama su novi „tigrovi“ postali Indonezija, Malezija, Filipini i Tajland. Naziv tigar označava brzi rast privrede. Veliki deo tog rasta bio je pokrenut direktno stranim ulaganjima u lokalne industrije. Novac je dolazio iz Sjedinjenih Država i japanskih TNC-ija, a kasnije iz međunarodnih investicionih fondova. Ekonomski stručnjaci su često smatrali jugoistočnu Aziju primerom globalizacionog kapitalizma zbog brojnih međunarodnih ulaganja. Na lokalnom nivou rast se interpretirao nešto drugačije: azijske vrednosti je naziv za model autoritarnih vlada koje su čvrsto vodile privredu prema brzom razvitku. Model su posebno koristile regionalne vođe. Poverenje u ovaj model bio je potresen 1997. kada je finansijska kriza prouzročila razdoblje opreznijeg i sporijeg rasta. Sve države jugoistočne Azije osim Istočnog Timora članice su ASEAN-a. ASEAN Slobodna zona trgovine smanjilo je carinske prepreke između regionalnih privreda. Potpisnici su se složili da prošire dogovor o slobodnoj trgovini sa Narodnom Republikom Kinom i Japanom tokom narednih godina.

Jugoistočna Azija je važna za svetsku privredu iz brojnih razloga. Singapur je druga najprometnija luka na svetu i glavno finansijsko i bankarsko čvorište. Malezija je najveći izvoznik palminog ulja na svetu, dok je Indonezija jedan od najvećih proizvođača sirove nafte.

U oštrom kontrastu sa Singapurom kao čvorištem ekonomskog razvoja nalaze se Kambodža, Laos, Mjanmar i Vijetnam kao zemlje stalnog siromaštva. Ove četiri zemlje se često označuju kao "CLMV" grupa. U dvema državama jugoistočne Azije, Laosu i Vijetnamu, na vlasti se nalazi komunistička partija koja je tek 1986. godine pokrenula postupnu tranziciju sa planske na tržišnu privredu. Siromaštvo je posledica rata koji je zahvatio regiju u razdoblju od 1941 do 1975, a u Kambodži su se borbe nastavile sve do kasnih 1990-ih. Vijetnam sedinjuje slobodni tržišni kapitalizam i komunizam koji privlače multinacionalne kompanije i potiču male preduzetnike. Vijetnam se razvio u najuspešniju od četiri zemlje, iako se sâm nalazi među najsiromašnijim zemljama na svetu. Laos i Kambodža proživljavaju poteškoće zbog svog surovog terena i nedostatka infrastrukture.

Kultura

Banaueske pirinčane terase na ostrvu Luzonu na Filipinima

Poljoprivreda polja pirinča postoji u jugoistočnoj Aziji hiljadama godina, protežući se širom subregije. Neki dramatični primeri tih pirinčanih polja zauzimaju Banaueske pirinčane terase u planinama severnog Luzona na Filipinima, i u Indoneziji. Za održavanje tih polja nužan je intenzivan rad. Pirinčna polja vrlo su prikladna za monsunsku klimu u regiji.

Sojenice se mogu pronaći u celoj Jugoistočnoj Aziji, od Tajlanda i Laosa do Bornea, Luzona i Papue Nove Gvineje.

Kalendari

budistički
burmanski
kineski
hinduski
indonežanski
islamski
tajlandski (lunarni)
tajlandski (solarni)

Tokom prošlih nekoliko vekova glavni kulturni uticaji nad narodima Jugoistočne Azije dolazili su iz Indije. Dokaz tome su oblici pisanja poput balijskog koji se piše na podeljenom palminom listu nazvanom lontar.

Starost ovog oblika pisanja datira pre izuma papira u Kini 100. p. n. e. Svaki palmin list bio je podeljen na samo nekoliko linija koje su se protezale uzdužno preko lista. Palmini listovi su se međusobno povezivali konopcem, a spoljni deo se ukrašavao. Alfabeti jugoistočne Azije težili su postati abugide sve do dolaska Evropljana, koji su koristili reči koje takođe završavaju na suglasnike, a ne samo na samoglasnike. Ostali oblici službenih dokumenata koji nisu koristili papir bili su javanski svici bakarnih pločica. Oni su bili izdržljiviji u okružju tropske klime jugoistočne Azije.

Obrađivanje metala koristilo se za pisanje, proizvodnju oružja (poput karakterističnog krisa), i proizvodnju muzičkih instrumenata. Gamelanski instrumenti su se sastojali od gongova i ostale tonalne, ali udaraljkaške muzike. Većina tradicionalne muzike temelji se na pentatonskoj lestvici koja je nastala prema kineskim uticajima.

Ples u jugoistočnoj Aziji uz pokrete nogama uključuje i pokrete rukama. Lutkarstvo i pozorište senki bile su omiljen oblik zabave tokom prošlih vekova. Umetnost i književnost u Jugoistočnoj Aziji nalazi se pod snažnim uticajem hinduizma koji je vekovima pre donesen na ova područja. Iako su prešle na islam, Indonezija i Malezija su zadržale mnoge oblike običaja, kulture, umetnosti i književnosti koji su bili pod uticajem hinduizma. Najbolji primjeri toga su Vajang Kulit (pozorište senki) i književnost poput Ramajane. Isto vredi i za kopnenu Jugoistočnu Aziju (osim Vijetnama). Plesni pokreti, umetnost i hinduistički bogovi stopili su se u tajlandsku, kmersku, laosku i burmansku kulturu. Vijetnamci dele veliku kulturnu sličnost sa Kinezima poput nacionalnog vijetnamskog kostima Ao Dai koji se nalazio pod uticajem Kui paoa (Čejong Sam) iz Kine. Kinezi i Vijetnamci takođe su privrženiji verziji budizma mahajani.

Narod Jugoistočne Azije je tradicionalno odgajan da na glavi nose razne terete. Uobičajeno je bilo videti devojčicu koja je na svojoj glavi balansirala maleni objekt poput kugle, dok su njena majka ili tetka balansirale mnogo veći teret.

Pravilo je da su narodi, koji su jeli prstima, verovatnije bili pod uticajem indijske kulture nego kineske u kojoj su ljudi jeli štapićima. Čaj, kao piće, može se pronaći širom regije.

Kuhinja

Vijetnam
Indonezija
Kambodža
Laos
Malezija
Mjanmar
Singapur
Tajland
Filipini

Religija Jugoistočne Azije izvorno je bila animistička, a tek je kasnije postala teravada budistička (525. p. n. e.) i hinduistička. Indonezija i Malezija tek su kasnije došle pod uticaje islama (1400-ih) i hrišćanstva (1500-ih). Poslednji hinduistički dvor u Indoneziji povukao se na Bali tokom kasnih 1400-ih. U kopnenom delu jugoistočne Azije Mjanmar, Kambodža i Tajland su zadržali budistički oblik teravadu. Teravada budizam je donesen sa Šri Lanke, a sa vremenom se stopio sa kmerskom kulturom koja je bila pod uticajem hinduizma. Iako su hrišćanski misionari bili rašireni u regiji, zemlje Jugoistočne Azije poput Tajlanda su izbegavale hrišćanstvo. Tajlanđani su ipak od kineskih misionara sa zapada apsorbovali nauku i tehnologiju kako bi se uspeli oduprijeti kolonijalizmu. Kralj Mongkut (Rama IV) jednom je rekao svom prijatelju i hrišćanskom misionaru: „Ono što nas učite činiti je izvrsno, ali ono što nas učite verovati je budalasto“.

Narodi jugoistoka bili su moreplovci stotinama godina, a neki su stigli do Madagaskara gde njihovi potomci žive do današnjeg dana. Njihova plovila su bila prilagođena za okeansku plovidbu daleko pre dolaska evropskih istraživača. Magelan je na svom putovanju zapisao kako se njihovim plovilima lakše upravljalo nego evropskim brodovima.

Kineski su trgovci stotinama godina sledili vetrove i struje tokom monsunske sezone. Zapisi sa Magelanovog putovanja pokazuju da je Bruneji, kog su Kinezi utvrdili pre 1521, posedovao više topova od bilo kog evropskog broda.

Peranakani

Peranakani su jedinstvena zajednica nastanjena oko Kineskih vrata. Većinom žive u Maleziji i Singapuru, iako se mogu pronaći i u Indoneziji. Velike zajednice Peranakana mogu se pronaći u Penangu i Malaki (Malezija), kao i u Singapuru. Njihovi koreni potiču do hokiena iz južnokineske provincije Fudžijan. Oni su se međusobno ženili sa malajskim nemuslimanima poput Bataka i Balijaca. Drugi izvori govore da su oni bili potomci Hang Li Pohinih sluga koji su se međusobno ženili sa lokalnim stanovništvom. Oni su zadržali imena, religiju i kulturu svojih kineskih očeva, a prihvatili su jezik, hranu i kulturu svojih malajskih majki.

Istorija

Arhitektura u srivijajanskom stilu

Solheim i ostali predočili su dokaz da se Nusantao (Nusantara), primorska trgovačka mreža, protezala od Vijetnama na ostatak arhipelaga u vremenu od 5000. p. n. e. do 1 godine pre nove ere.

Openhajmer i ostali pokazali su da je Indonezija izvorna lokacija tihookeanskih ostrvljana.

Istorijske veze sa ostatkom sveta

Budući da je Indijski okean uporedno tiši od Južnog okeana, malajski narod je sa lakoćom kolonizovao Madagaskar i obavljao trgovinu između jugozapadne i Jugoistočne Azije. Indijski okean je daleko mirniji, pa je stoga bio ranije otvoren za trgovinu od Atlantika ili Pacifika. Brodovi su u plovidbi na zapad koristili snažne monsune tokom rane sezone, a zatim su se nakon nekoliko meseci čekanja vraćali nazad na istok.

Zlato sa Sumatre stiglo je pre dve hiljade godina na zapad sve do Rima. Zlatne su kovanice bile u upotrebi na obalama, ali ne i u unutrašnjosti Sumatre. Tokom 1500-ih evropski istraživači su stigli u jugoistočnu Aziju iz zapadnog Portugala i iz istočne Španije. Redovna trgovina obavljala se brodovima koji su plovili istočno iz Indijskog okeana i južno iz kopnene Azije. Brodovi su trgovali raznim dobrima, a zauzvrat su na ostrvima u arhipelagu otkupljivali prirodne proizvode poput meda i kljunoroščevih kljunova.

Kineski car, koji je poželeo održati veze sa jugoistočnom Azijom, poslao je princezu Hang Li Po sa pratnjom od 500 ljudi do Malake kako bi se udala za tamošnjeg sultana kome se svidela mudrost kralja Mansura. Hang Li Poino vrelo (izgrađeno 1459) danas je turistička atrakcija kao i Bukit Kina gde se nastanila njena pratnja. Strateška vrednost Malajskog prolaza, kojeg je u 15. i ranom 16. veku nadzirao Sultanat Malaka, nije prošla neopaženo od portugalskog pisca Duartea Barbose koji je 1500. godine napisao: „Onaj ko je gospodar Malake drži ruku na grkljanu Venecije“ .

Današnja strateška se vrednost nalazi u industriji svetskih mikroprocesora, koja se velikim delom nalazi upravo u Jugoistočnoj Aziji, pa u prevozu nafte brodovima.

Povezanost sa Australazijom

Australazijska kontinentalna ploča definiše regiju koja graniči sa jugoistočnom Azijom i koja je takođe politički podeljena od zemalja jugoistočne Azije. Kulturna dodirna tačka leži između Papue Nove Gvineje i indonezijske provincije Papue koja deli ostrvo Novu Gvineju sa Papuom Novom Gvinejom.

Književnost

Istorija Jugoistočne Azije dala je bogatstvo raznih autora koji su pisali o regiji ili su u njoj samo delovali.

Vidi još

Spoljašnje veze

(PDF) Detaljna topografija Jugoistočne Azije Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. jun 2006)
SitiMajors članak
TIPinAsia.info Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. novembar 2020)