Momčilo Dugalić

Momčilo Dugalić (Ribnica, kod Kraljeva, 10. oktobar 1918 — Devojački Bunar, kod Alibunara, 15. mart 2014), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-potpukovnik JNA, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Srbije i narodni heroj Jugoslavije.

momčilo dugalić
Momčilo Dugalić
Lični podaci
Datum rođenja	(1918-10-10)10. oktobar 1918.
Mesto rođenja	Ribnica, kod Kraljeva, Kraljevina Srbija
Datum smrti	15. mart 2014.(2014-03-15) (95 god.)
Mesto smrti	Devojački bunar, kod Alibunara, Srbija
Profesija	vojno lice
Porodica
Supružnik	Milka Dugalić
Delovanje
Član KPJ od	avgusta 1940.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1976.
Čin	general-potpukovnik
Heroj
Narodni heroj od	5. jula 1952.
Odlikovanja	jugoslovenska odlikovanja: inostrana odlikovanja: Partizanski krst

Biografija

Rođen je 10. oktobra 1918. godine u selu Ribnici, kod Kraljeva. Posle završetka osnovne škole, od svoje petnaeste godine, radio je kod raznih privatnih preduzeća i na železnici. Konačno se zaposlio kao stalni radnik u železničkoj ložionici u Kraljevu.

Radničkom pokretu priključio se 1935. godine. Od 1936. vodio je aktiv simpatizera KPJ u Ribnici. Aktivno je učestvovao u radu Kulturno-umetničkog društva „Abrašević“. Bio je jedan od organizatora i učesnika štrajka građevinskih radnika u Kraljevu 1937. godine. S Ljubom Kočovićem iz Ribnice bio se prijavio kao dobrovoljac za odlazak u Španiju, ali zbog provale nije otišao.

Član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) postao je u avgustu 1940. godine, u partijskoj ćeliji fabrike vagona u Kraljevu. Osnovno područje aktivnosti bilo mu je u Ribnici. Kada je, oktobra 1940, u Ribnici osnovana partijska ćelija, bio je izabran za njenog prvog sekretara. U tom periodu je izabran i za člana Sreskog komiteta SKOJ-a za srez Žički. Januara 1941. godine, bio je uhapšen s grupom članova KPJ i SKOJ-a, ali, pošto nije priznao rad u pokretu, zbog nedostatka dokaza nije bio izveden pred sud.

Vojni rok u Jugoslovenskoj kraljevskoj vojsci odslužio je 1939. godine, i bio prvi u rangu vojnika u puku. Tokom službe u vojsci, politički je delovao u korist komunizma. Više je puta zbog toga bio saslušavan, ali je uspeo da se odbrani od krivičnog gonjenja.

Dana 27. marta 1941. godine, učestvovao je u organizovanju demonstracija u Kraljevu protiv pristupanja Trojnom paktu. U Aprilskom ratu nije mobilizovan u vojsku, jer je imao ratni raspored u železničkoj ložionici, gde je ostao na poslu i posle okupacije zemlje.

Narodnooslobodilačka borba

Prvog maja 1941, učestvovao je na sastanku Sreskog komiteta SKOJ-a na kojem je zaključeno da se pojača politički rad među narodom i da se skrije što više oružja i vojne opreme. Kao sekretar partijske ćelije, Dugalić je bio i rukovodilac oružane grupe u Ribnici, koja je formirana početkom ustanka. Oružana grupa je stalno učestvovala u akcijama u Kraljevu i okolini na prikupljanju oružja, municije i hrane za Kraljevački partizanski odred na Goču, u rušenju telefonsko-telegrafskih veza između Kraljeva i Vrnjačke Banje, u organizovanju kurseva prve pomoći i ostalo.

Pošto je odloženo formiranje čete u Ribnici, po odlasku Okružnog komiteta KPJ, Dugalić je, septembra 1941, određen za političkog komesara Kruševačke čete Kraljevačkog partizanskog odreda, s kojom je učestvovao u borbama oko Kraljeva. Početkom decembra povukao se s četom u sastavu odreda, koji je 21. decembra 1941. godine ušao u sastav Prve proleterske brigade, kao Četvrti (kraljevački) bataljon.

U prvoj borbi bataljona protiv italijanskih fašista, 23. decembra 1941. godine u selu Gaočiću, Dugalić se s nekoliko boraca probio do škole u kojoj se branilo oko 150 italijanskih vojnika i bombama ih prisilio na predaju. Posebno se istakao u borbama na Gatu u Hercegovini, na železničkoj stanici Brđani, u napadima na Prozor, Livno, Teslić, Prnjavor, na železničku stanicu Brodine pod Ivanom, Konjic i ostalo. Posle oslobođenja Livna 1942. godine, bio je pohvaljen od Štaba brigade.

Marta 1943. godine, bio je izabran za sekretara partijskog biroa bataljona i postavljen za pomoćnika političkog komesara bataljona. Na početku bitke na Sutjesci bio je teško ranjen u borbi na Zlatnom Boru. Posle toga se, ranjen, sam probijao kroz Hercegovinu i istočnu Bosnu do sela Sokolovića, kod Han Pijeska, dok nije ponovo stigao partizanske jedinice.

Novembra 1943, završio je partijski kurs Centralnog komiteta KPJ u Jajcu. Aprila 1944, postavljen je za pomoćnika komesara brigade u Petom bosanskom korpusu. Početkom maja postavljen je na dužnost šefa Odeljenja za zaštitu naroda (OZN) u Prvom proleterskom korpusu, a januara 1945. godine za načelnika odeljenja Ozne u Prvoj armiji JA, gde je ostao do kraja rata.

Posleratni period

Posle rata, završio je Višu partijsku školu „Đuro Đaković“ u Beogradu, Višu vojnu akademiju JNA i Kurs operatike JNA. Bio je na dužnostima pomoćnika komandanta za MPV i sekretar Komiteta Vazduhoplovne armije JNA, Beogradskog vojnog područja, Komande Grada Beograda i sekretar Komiteta Konferencije SKJ u Prvoj Armijskoj oblasti.

Obavljao je i više društveno-političkih funkcija — bio je član Predsedništva Savezne konferencije Socijalističkog saveza radnog naroda Jugoslavije, član Centralnog komiteta i Predsedništva CK SK Srbije, član Predsedništva Saveznog odbora SUBNOR-a Jugoslavije i ostalo. Od 1974. do 1978. godine bio je predsednik Republičkog odbora SUBNOR-a Srbije. Penzionisan je 1976. godine u činu general-potpukovnika JNA.

U braku sa suprugom Milkom, takođe učesnicom Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP), imao je troje dece — dva sina, koji su kasnije bili oficiri Ratnog vazduhoplovstva JNA i ćerku Zagorku Zagu. Posle smrti supruge i obojice sinova, poslednje dane života proveo je u staračkom domu u Deliblatskoj peščari. Umro je 15. marta 2014. godine u mestu Devojački Bunar, kod Alibunara. Sahranjen je 19. marta u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i mnogih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — dva Ordena za hrabrost, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden narodne armije sa lovorovim vencem, Orden za vojne zasluge sa velikom zvezdom, Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima, Orden narodne armije sa zlatnom zvezdom i Orden partizanske zvezde sa puškama. Od inostranih se ističe poljski Partizanski krst. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 5. jula 1952. godine.

Literatura

• Vojna enciklopedija (druga knjiga). Beograd, 1971. godina.
• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.