Википедија

Oficirski činovi NOVJ

Oficirski činovi u NOV i POJ su uvedeni Ukazom Vrhovnog štaba NOV i POJ od 1. maja 1943. godine i bili su prvi oficirski i podoficirski činovi u Narodnooslobodilačkoj vojsci Jugoslavije.

Starešinske oznake u NOPO Jugoslavije, od jula 1941. do januara 1942. godine
Starešinske oznake u NOV i PO Jugoslavije, od januara 1942. do maja 1943. godine
Oznake za činove u NOVJ i JA, od maja 1943. do kraja rata
Uniforma potpukovnika NOV Jugoslavije.

Do tada činovi nisu postojali, a umesto njih su korišćena obeležija starešinskih odnosa koja su bila zvanja i funkcije - desetar, vodnik, politički delegat voda, zamenik komandira, komandir, načelnik štaba, zamenik komandanta, komandant, zamenik političkog komesara, politički komesar i dr.

Oficirski i podoficirski činovi koji su uvedeni na osnovu Uredbe Vrhovnog štaba od maja 1943. godine, bili su sledeći:

Istog dana donesen je i „Ukaz o proizvođenju i unapređenju oficira Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije“, kojim su određeni prvi oficiri i podoficiri NOV i POJ. Tada je proglašeno ukupno 2.757 oficira, od čega - generala 13 (2 general-lajtanta i 11 general-majora), pukovnika 25, potpukovnika 67, majora 189, kapetana 459, poručnika 1.124 i potporučnika 880.

„Ukaz o prvim odlikovanjima“ objavljen je u Biltenu Vrhovnog štaba NOV i POJ broj 28 (za maj 1943), a „Ukaz o proizvođenju i unapređenju oficira NOVJ“, zbog svoje obimnosti (na spisku se nalazilo skoro 2.800 imena) je objavljen iz više delova, takođe u Biltenu Vrhovnog štaba.

Uredbom o zvanjima od 22. aprila 1944. godine politički komesari i njihovi pomoćnici dobili su odgovarajući rang oficira.

Spisak prvih oficira NOVJ

uredi
Vikizvornik ima izvorni tekst povezan sa člankom Ukaz o prvim oficirskim činovima u NOVJ.

Spisak prvih oficira NOV i POJ (na spisku se nalaze samo nosioci generalskih i viših oficirskih činova - pukovnika, potpukovnika i majora).[1]

  1. Savo Orović, načelnik Glavnog štaba NOV i PO Vojvodine, pukovnik bivše jugoslovenske vojske
  2. Jakob Avšič, zamenik komandanta Glavnog štaba NOV i PO Slovenije, pukovnik bivše jugoslovenske vojske
  1. Arso Jovanović, načelnik Vrhovnog štaba NOV i POJ, kapetan I klase bivše jugoslovenske vojske
  2. Josip Škorpik, načelnik Štaba Četvrte operativne zone Hrvatske, pukovnik bivše jugoslovenske vojske
  3. Vojislav Đokić, načelnik Štaba Sedme banijske divizije, major bivše jugoslovenske vojske
  4. Ivan Gošnjak, komandant Prvog hrvatskog narodnooslobodilačkog udarnog korpusa
  5. Kosta Nađ, komandant Prvog bosanskog narodnooslobodilačkog udarnog korpusa, podoficir bivše jugoslovenske vojske
  6. Koča Popović, komandant Prve proleterske divizije, rezervni poručnik bivše jugoslovenske vojske
  7. Veko Bulatović, vojni instruktor, potpukovnik bivše jugoslovenske vojske
  8. Mihailo Anđelić, vojni savetnik, potpukovnik bivše jugoslovenske vojske
  9. Peko Dapčević, komandant Druge proleterske divizije
  10. Franc Rozman Stane, komandant Glavnog štaba NOV i PO Slovenije
  11. Mihailo Apostolski, komandant Glavnog štaba NOV i PO Makedonije, major bivše jugoslovenske vojske
  1. Jovan Vukotić, načelnik Štaba Druge proleterske divizije, kapetan I klase bivše jugoslovenske vojske
  2. Velimir Terzić, načelnik Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske, kapetan I klase bivše jugoslovenske vojske
  3. Pavle Ilić, pomoćnik načelnika Vrhovnog štaba NOV i POJ, kapetan II klase bivše jugoslovenske vojske
  4. Ivan Rukavina, komandant Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske
  5. Radovan Vukanović, komandant Treće udarne divizije
  6. dr Gojko Nikoliš, referent saniteta pri Vrhovnom štabu NOV i POJ
  7. Branko Obradović, komandant artiljerije u Drugoj proleterskoj udarnoj brigadi, artiljerijski kapetan I klase bivše jugoslovenske vojske
  8. Rudolf Primorac, načelnik Štaba Drugog udarnog korpusa, major bivše jugoslovenske vojske
  9. Sava Kovačević, komandant Pete proleterske crnogorske udarne brigade
  10. Nikola Maraković Nina, komandant Sedme banijske udarne brigade
  11. Đoko Mirašević, major bivše jugoslovenske vojske
  12. Mirko Krdžić, predsednik suda Drugog udarnog korpusa, vojnosudski kapetan bivše jugoslovenske vojske
  13. Mile Pavičić, vazduhoplovni kapetan bivše jugoslovenske vojske
  14. Slavko Rodić, komandant Drugog bosanskog narodnooslobodilačkog udarnog korpusa
  15. Branko Poljanac, komandant Četvrte krajiške divizije, major građevinske struke bivše jugoslovenske vojske
  16. Stanko Opačić Ćanica, član Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske
  17. Aćim Grulović, komandant Glavnog štaba NOV i PO Vojvodine
  18. dr Ivo Baboselac, rezervni sanitetski potpukovnik bivše jugoslovenske vojske
  19. Dušan Kveder, načelnik Operativnog odeljenja Glavnog štaba NOV i PO Slovenije
  20. Slavko Vrhovec
  21. dr Pavle Lunaček
  22. Zdravko Pribelič
  23. Petar Drapšin, komandant Dvanaeste slavonske divizije
  24. Vladimir Matetić, komandant Druge operativne zone Hrvatske, vazduhoplovni kapetan II klase bivše jugoslovenske vojske
  25. Ivan Hariš, komandant grupe diverzantskih odreda Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske
  1. Gligo Mandić, komandant Sedamnaeste istočnobosanske divizije, narednik mašinske struke u Ratnoj mornarici bivše jugoslovenske vojske
  2. Mitar Vujović, šef ekonomskog odseka Vrhovnog štaba NOV i POJ, intendantski kapetan II klase bivše jugoslovenske vojske
  3. Vladimir Smirnov, šef Tehničkog odseka Vrhovnog štaba NOV i POJ
  4. Milan Kuprešanin, vršilac dužnosti načelnika Štaba Prvog hrvatskog narodnooslobodilačkog udarnog korpusa
  5. Vlado Ćetković, komandnat Devete dalmatinske divizije
  6. Veljko Kovačević, komandant Trinaeste primorsko-goranske divizije
  7. Ilija Engel, drugi pomoćnik načelnika Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske
  8. Srećko Manola, na službi u Glavnom štabu NOV i PO Hrvatske
  9. Bogdan Oreščanin, šef Operativnog odseka Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske
  10. Ilija Pavlović, šef Informativnog odseka Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske
  11. Ljubodrag Đurić, komandant Druge proleterske udarne brigade
  12. Vasilije Đurović, komandant Četvrte proleterske crnogorske udarne brigade
  13. Ljubo Vučković, komandant Druge dalmatinske udarne brigade, poručnik bivše jugoslovenske vojske
  14. Vaso Jovanović, načelnik Štaba Prve proleterske divizije, poručnik automobilskih jedinica u Vazduhoplovstvu bivše jugoslovenske vojske
  15. Miloje Milojević, zamenik komandanta Prve proleterske divizije, vojni činovnik podoficirskog ranga bivše jugoslovenske vojske
  16. Vladimir Velebit, oficir za vezu sa stranim vojnim misijama u NOVJ, rezervni konjički poručnik jugoslovenske vojske
  17. Aleksije Gavriljčenko, komandir brdskog topa Prve proleterske brigade, artiljerijski kapetan I klase bivše jugoslovenske vojske
  18. Pavle Jakšić, komandant Sedme banijske divizije
  19. dr Borislav Božović, referent saniteta Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske
  20. dr Vojislav Dulić, referent saniteta Druge proleterske divizije
  21. dr Herbert Kraus, pomoćnik šefa Sanitetskog odseka Vrhovnog štaba NOV i POJ
  22. dr Đuro Mešterović, referent saniteta Prvog bosanskog narodnooslobodilačkog udarnog korpusa, kapetan sanitetske službe bivše jugoslovenske vojske
  23. dr Julka Mešterović, referent saniteta Prve proleterske divizije
  24. dr Nikola Nikolić
  25. Rade Marijanac, komandant Sedme banijske udarne brigade
  26. Siniša Nikolajević, zamenik komandanta Šeste krajiške udarne brigade, intendantski poručnik bivše jugoslovenske vojske
  27. dr Vaso Butozan,
  28. Josip Mažar, komandant Jedanaeste krajiške divizije
  29. Đurađ Predojević, zamenik komandanta Jedanaeste krajiške divizije, artiljerijski narednik bivše jugoslovenske vojske
  30. Milutin Morača, komandant Pete krajiške divizije
  31. Božo Lazarević, na službi u Štabu Treće udarne divizije, vazduhoplovni kapetan II klase bombarderske avijacije bivše jugoslovenske vojske
  32. Jovan Simonović, kapetan bivše jugoslovenske vojske
  33. Boško Janković, komandant Pete proleterske crnogorske udarne brigade
  34. Obrad Cicmil, profesor iz Pive
  35. Boško Marković, nastavnik Oficirske škole Vrhovnog štaba NOV i POJ
  36. Vukašin Subotić, načelnik Štaba Šeste proleterske istočnobosanske udarne brigade, inžinjerijski kapetan II klase bivše jugoslovenske vojske
  37. Janko Petrović, rezervni kapetan I klase bivše jugoslovenske vojske
  38. Božo Božović, komandant Prve proleterske udarne brigade
  39. Branko Bakić, rezervni vazduhoplovni kapetan II klase bivše jugoslovenske vojske
  40. Vlado Šegrt, komandant Desete hercegovačke udarne brigade
  41. Rade Hamović, načelnik Štaba Desete hercegovačke udarne brigade, poručnik bivše jugoslovenske vojske
  42. Petar Jeftović, rezervni kapetan I klase bivše jugoslovenske vojske
  43. Savo Burić, komandant Prvog bataljona Prve proleterske udarne brigade

Reference

uredi
  1. ^ Matović 2004, str. 15-242.

Literatura

uredi
  • Zbornik dokumenata i podataka o narodnooslobodilačkom ratu jugoslovensih naroda (drugi tom). Beograd. 1949. 
  • Vojna enciklopedija (knjiga druga). Beograd. 1971. 
  • Vojna enciklopedija (knjiga četvrta). Beograd. 1972. 
  • Vojna enciklopedija (knjiga šesta). Beograd. 1973. 
  • Vojni leksikon. Beograd: „Vojnoizdavački zavod“. 1981. 
  • Miljanić, dr. Gojko (1975). Kadrovi revolucije 1941—1945. Cetinje: „Obod“. 
  • Matović, Ivan (2004). Verni otadžbini i pozivu. Beograd: NIC Vojska. ISBN 978-86-7530-113-4. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Официрски_чинови_НОВЈ&oldid=27557029”