22. januar
датум
22. januar je dvadeset drugi dan u godini u Gregorijanskom kalendaru. 343 dana (344 u prestupnim godinama) ostaje u godini posle ovog dana.
Događaji
uredi| januar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
- 565 — Car Justinijan I je svrgnuo carigradskog patrijarha Evtihija, pošto je patrijarh odbio carevo naređenje da usvoji principe monofizitske sekte aftartodoketa.
- 1517 — Vojska turskog sultana Selima i potukla, u bici kod Rajdanije, blizu Kaira, memelučke snage i sedam dana potom ušla u Kairo, priključivši Egipat Otomanskom carstvu.
- 1771 — Španija ustupila Folklandska Ostrva Velikoj Britaniji.
- 1808 — Portugalski kralj Žoao VI pobegao pred Napoleonovim trupama, s kraljevskom porodicom u Brazil i premestio dvor iz Lisabona u Rio de Žaneiro.
- 1840 — Prvi britanski doseljenici stigli na Novi Zeland.
- 1863 — U delu Poljske koji je na osnovu odluke Bečkog kongresa 1814. i 1815. priključen Rusiji izbio ustanak pod vođstvom „stranke crvenih“ Jaroslava Dombrovskog. Ustanak ugušen posle nekoliko meseci, a Poljska 1864. pretvorena u rusku guberniju.
- 1905 — Mirni demonstranti, predvođeni ocem Gaponom, su masakrirani ispred Zimskog dvorca u Sankt Peterburgu.
- 1924 — Remzi Makdonald je stupio na dužnost kao prvi britanski premijer iz redova Laburističke partije.
- 1941 — Australijske i britanske snage su zauzele Tobruk od Italijana posle 11 dana opsade.
- 1944 — Saveznici su započeli operaciju Šingl, amfibijsko iskrcavanje protiv sila Osovine u oblasti Ancija i Netuna u Italiji.
- 1973 — U udesu jordanskog „boinga 707“ s muslimanskim hodočasnicima na povratku iz Meke, koji se u plamenu srušio na aerodromu u nigerijskom gradu Kano, poginulo 176 osoba.
- 1980 — Sovjetski disident, fizičar Andrej Saharov, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1975, uhapšen, oduzete mu počasti i proteran iz Moskve u Gorki.
- 1984 — Epl je predstavio makintoš, prvi uspešan lični računar koji je koristio grafički korisnički interfejs, tokom Superboula XVIII.
- 1990 — Prekinut 14. kongres SKJ nakon odlaska slovenačkih i hrvatskih delegata.
- 1993 — Posle godinu dana relativnog mira, ponovo se rasplamsao rat u Hrvatskoj, kada su hrvatske snage napale krajiške Srbe u zonama pod zaštitom Ujedinjenih nacija. Predsednik Republike Srpske Krajine Goran Hadžić proglasio ratno stanje i zatražio pomoć Jugoslavije, a u Srbiji počela prisilna mobilizacija srpskih izbeglica iz Hrvatske. Paravojne formacije Željka Ražnatovića Arkana i Dragana Vasiljkovića iz Srbije stigle na hrvatsko ratište.
- 1995 — U samoubilačkoj bombaškoj akciji palestinskog teroriste u Izraelu poginulo 19 i povređeno oko 60 ljudi, među kojima je bio veći broj izraelskih vojnika koji su na autobuskoj stanici čekali prevoz.
- 1998 — Američki vojnici iz sastava SFOR u Bijeljini uhapsili Gorana Jelisića optuženog za ratne zločine na području Brčkog 1992.
- 2001 — Jugoslavija dobila status specijalnog gosta u Savetu Evrope, kao znak podrške demokratskim promenama u zemlji po odlasku sa vlasti Slobodana Miloševića, u oktobru 2000.
- 2002 —
- Bosna i Hercegovina postala punopravan član Parlamentarne skupštine Saveta Evrope.
- Na dvodnevnoj međunarodnoj donatorskoj konferenciji za obnovu Avganistana, u Tokiju, obećana pomoć od 4,5 milijardi dolara.
- 2006 — Polarna zima u Moskvi odnela je još 5 života - broj umrlih od posledica smrzavanja se popeo na 130.
- 2021 — Komandant trećeg korpusa Armije BiH Sakib Mahmuljin osuđen je na kaznu od 10 godina zatvora za zločine nad zarobljenim srpskim civilima i vojnicima na području Zavidovića i Vozuće 1995. godine.
Rođenja
uredi- 1729 — Gothold Efrajm Lesing, nemački pisac, kritičar i teoretičar umetnosti. (prem. 1781)[1]
- 1788 — Džordž Gordon Bajron, engleski pesnik, plemić i političar. (prem. 1824)[2]
- 1863 — Dimitrije T. Leko, srpski arhitekta i urbanista. (prem. 1914)[3]
- 1875 — Dejvid V. Grifit, američki reditelj i producent. (prem. 1948)[4]
- 1878 — Toma Rosandić, srpski vajar, suosnivač i prvi rektor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu. (prem. 1958)[5]
- 1896 — Sava Šumanović, srpski slikar. (prem. 1942)[6]
- 1898 — Sergej Ajzenštajn, ruski reditelj i teoretičar filma. (prem. 1948)[7]
- 1906 — Gustav Šebeš, mađarski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 1986)[8]
- 1908 — Lav Landau, ruski fizičar i matematičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1962). (prem. 1968)[9]
- 1909 — En Sadern, američka glumica. (prem. 2001)[10]
- 1909 — U Tant, burmanski političar, 3. generalni sekretar Organizacije ujedinjenih nacija. (prem. 1974)[11]
- 1924 — Mira Trailović, srpska rediteljka i dramaturškinja, suosnivačica i dugogodišnja upravnica Ateljea 212. (prem. 1989)[12]
- 1932 — Pajper Lori, američka glumica. (prem. 2023)[13]
- 1933 — Siniša Pavić, srpski scenarista. (prem. 2024)[14]
- 1933 — Milica Stevanović, srpska umetnica i akademik.[15]
- 1934 — Jovan Deretić, srpski istoričar književnosti. (prem. 2002)[16]
- 1936 — Predrag Živković Tozovac, srpski pevač. (prem. 2021)[17]
- 1940 — Džon Hert, engleski glumac. (prem. 2017)[18]
- 1942 — Vasilios Tanopulos, grčki pedijatar, akademik i inostrani član Odeljenja medicinskih nauka Srpske akademije nauka i umetnosti.[19]
- 1943 — Marilija Pera, brazilska glumica. (prem. 2015)[20]
- 1949 — Dragan Malešević Tapi, srpski slikar. (prem. 2002)[21]
- 1953 — Džim Džarmuš, američki reditelj, scenarista, glumac, producent i kompozitor.[22]
- 1955 — Rajko Žižić, srpski košarkaš i košarkaški trener (prem. 2003)[23]
- 1956 — Ljiljana Smajlović, srpska novinarka.[24]
- 1958 — Nikos Anastopulos, grčki fudbaler i fudbalski trener.[25]
- 1958 — Bogdan Stanojević, rumunski glumac i političar srpskog porekla. (prem. 2021)[26]
- 1959 — Linda Bler, američka glumica.[27]
- 1964 — Nino Rešić, bosanskohercegovačko-srpski pevač. (prem. 2007)[28]
- 1965 — Dajana Lejn, američka glumica.[29]
- 1968 — Frank Lebef, francuski fudbaler i glumac.[30]
- 1972 — Kati Barberi, meksičko-američka glumica.[31]
- 1973 — Rožerio Seni, brazilski fudbalski golman i fudbalski trener.[32]
- 1974 — Ana Radmilović, srpska književnica i novinarka. (prem. 2017)[33]
- 1977 — Hidetoši Nakata, japanski fudbaler.[34]
- 1980 — Liz Rajt, američka muzičarka.[35]
- 1983 — Marčelo, srpski pisac i hip hop muzičar.[36]
- 1988 — Erik Makolum, američki košarkaš.[37]
- 1988 — Greg Oden, američki košarkaš.[38]
- 1990 — Alize Korne, francuska teniserka.[39]
- 1993 — Filip Stojković, srpsko-crnogorski fudbaler.[40]
- 1995 — Nikola Rebić, srpski košarkaš.[41]
- 2001 — Strahinja Eraković, srpski fudbaler.[42]
- 2002 — Filip Anđušić, crnogorski košarkaš.[43]
- 2004 — Marko Lazetić, srpski fudbaler.[44]
Smrti
uredi- 1552 — Edvard Simor, engleski političar.
- 1799 — Oras-Benedikt od Sosira, švajcarski fizičar.[45]
- 1901 — Viktorija Hanoverska, britanska kraljica (rođ. 1819)[46]
- 1917 — Jovan Ilkić, srpski arhitekta (rođ. 1857)[47]
- 1973 — Lindon Džonson, bivši predsednik SAD (rođ. 1908)[48]
- 1989 — Miodrag Andrić - Ljuba Moljac, pozorišni, filmski i TV glumac. (rođ. 1943)[49]
- 2004 — Anton Marti, pozorišni i TV reditelj. (rođ. 1925)[50]
- 2008 — Milenko Zablaćanski, srpski glumac (rođ. 1955)[51]
- 2008 — Hit Ledžer, australijski glumac (rođ. 1979)[52]
- 2009 — Zvonimir Skerl, dirigent, pijanista, trombonista, kompozitor i aranžer, dirigent Big Benda RTS-a . (rođ. 1934)[53]
- 2010 — Džin Simons, britanska pozorišna, filmska i TV glumica i pevačica. (rođ. 1919)[54]
- 2015 — Ksenija Martinov Pavlović, srpska pozorišna, filmska i TV glumica. (rođ. 1948)[55]
- 2019 — Dina Rutić, jugoslovenska glumica. (rođ. 1943)[56]
Praznici i dani sećanja
urediVidi još
urediReference
uredi- ^ Edward Malcolm Batley (1990). Catalyst of Enlightenment, Gotthold Ephraim Lessing: productive criticism of eighteenth-century Germany. P. Lang. str. 11. ISBN 978-3-261-04193-7.
- ^ Editors, Biography com. „Lord Byron”. Biography (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Znameniti Srbi”. www.tvorac-grada.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „D.W. Griffith”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Član SANU”. web.archive.org. 2015-09-25. Arhivirano iz originala 25. 09. 2015. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Sava Šumanović | Galerija slika - Prodajna galerija online”. web.archive.org. 2013-09-29. Arhivirano iz originala 29. 09. 2013. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Sergei M. Eisenstein”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Sebes Gusztav”. www.labdarugo.be. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Landau, Lev Davidovič”. www.hrono.ru. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ann Sothern”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „U Thant | United Nations Secretary-General”. www.un.org. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Mira Trailović - O pozorištu”. teatar.bitef.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Paul Michael (1969). Movie Greats: The Players, Directors, Producers
. Garland Books. str. 1957.
- ^ „Sinisa Pavic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „MILICA STEVANOVIĆ”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 30. 1. 2024.
- ^ „Umro je istoričar književnosti Jovan Deretić”. srpskilegat.rs. Pristupljeno 23. 1. 2022.
- ^ „Predrag Zivkovic-Tozovac”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „John Hurt”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Vasilios D Tanopulos”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 26. 1. 2024.
- ^ January 22, Marília Pêra Born Marília Pêra; Janeiro, 1943Rio de; Janeiro, Rio de; active 1965-present, Brazil Years. „Marília Pêra”. Academic Dictionaries and Encyclopedias (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Dragan Malesevic-Tapi”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Jim Jarmusch”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Rajko Žižić Biography and Statistics - Olympics at Sports-Reference.com”. web.archive.org. 2009-02-26. Arhivirano iz originala 26. 02. 2009. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ljiljana Smajlović”. Istinomer (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Níkos Anastopoulos (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Bogdan Stanoevici”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Linda Blair”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Nino Rešić – Biografija” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Diane Lane”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Frank Leboeuf (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Katie Barberi”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Rogério Ceni - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ana Radmilović | Laguna”. www.laguna.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Hidetoshi Nakata (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Lizz Wright”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Svaštara Muzika: Marchelo biografija”. www.svastara.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „MCCOLLUM, ERRICK - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Bleznak, Becca. „Greg Oden Net Worth 2022: Age, Height, Weight, Wife, Kids, Bio-Wiki | Wealthy Persons” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Alizé Cornet Stats | Player Stats & More – WTA Official”. Women's Tennis Association (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Montenegro - F. Stojković - Profile with news, career statistics and history - Soccerway”. int.soccerway.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „REBIC, NIKOLA - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Serbia - S. Eraković - Profile with news, career statistics and history - Soccerway”. int.soccerway.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Eurobasket. „Filip Andjusic Player Profile, KK Slodes SoccerBet Beograd, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Serbia - M. Lazetić - Profile with news, career statistics and history - Soccerway”. int.soccerway.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Horace Bénédict de Saussure | Swiss physicist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Victoria | Biography, Reign, Family, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 16. 1. 2020.
- ^ „Umro je arhitekta Jovan Ilkić”. Fondacija Srpski legat (na jeziku: srpski). 2017-01-22. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Lyndon B. Johnson”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Miodrag Andric”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Anton Marti”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Milenko Zablacanski”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Heath Ledger”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Zvonimir Skerl”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Jean Simmons”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „IN MEMORIAM: KSENIJA MARTINOV PAVLOVIĆ | Srpsko narodno pozorište”. www.snp.org.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Dina Rutic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Žitija svetih - 9. januar; Arhimandrit Justin Popović (knjiga na internetu) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. februar 2009)
