Википедија

Sport u Srbiji

Popularni sportovi u Srbiji su: fudbal, košarka, vaterpolo, odbojka, rukomet i tenis. Srbija je bila domaćin Letnje Univerzijade 2009, Svetskog prvenstva u vodenim sportovima 1973, evropskih prvenstava u fudbalu, košarci, odbojci, rukometu, stonom tenisu, gimnastici, džudou, rvanju, veslanju... Svake godine se održavaju Beogradski maraton i biciklistička trka kroz Srbiju.

Ministar za omladinu i sport u Vladi Republike Srbije je Zoran Gajić.

Olimpijski komitet Srbije je osnovan 1910. godine. Aktuelni predsednik je Vlade Divac.[1] Sportski savez Srbije je organizacija koja ima nadležnost za neolimpijske sportove.

Srbija se prvi put pojavila na Olimpijskim igrama 1912. Nakon toga, sportisti Srbije su bili deo tima Kraljevine SHS/Jugoslavije, SFR Jugoslavije, Nezavisnih učesnika, SR Jugoslavije i Srbije i Crne Gore. Od 2006, odnosno LOI 2008, sportisti nastupaju kao reprezentativci Srbije.[2] Međunarodni olimpijski komitet i većina ostalih međunarodnih sportskih organizacija priznaje Srbiju za direktnog naslednika rezultata svih prethodnih država.

Najpoznatija sportska društva u Srbiji su JSD Partizan (njihovi navijači su Grobari) i SD Crvena zvezda (navijači Delije).

Zapaženi reprezentativni uspesi, kao i neki u popularnim pojedinačnim sportovima, se često proslavljaju na ulicama i trgovima širom države, a tradicionalno se organizuje i doček ispred skupštine u Beogradu.

Srpski sportovi uredi

Narodne igre uredi

Srpske narodne igre su se mogle podeliti na viteške igre, zabavne, igre duha, igre za dobit i orske igre.[3]

Najsličnije današnjem sportu su viteške igre, koje predstavljaju one u kojima se učestvuje telesnim pokretima namenjenim jačanju ili vežbanju okretnosti tela ili nadmetanju u snazi, kao što su rvanje, skok iz mesta, skok iz zaleta, bacanje kamena, trčanje...

Svibor uredi

Svibor ili srpsko viteško borenje je borilačka veština, zasnovana na viteškim veštinama i srpskoj borilačkoj tradiciji. Bavljenje sviborom podrazumeva treniranje i veštine viteških sposobnosti kao što su jahanje, plivanje, veranje, vežbanja goloruke borbe i borbe nekim vrstama srednjovekovnog oružja. Viteško borenje se izučava pod blagoslovom Srpske pravoslavne crkve, pod čijem okriljem su obnovljene brojne tradicionalne kulturno-sportske manifestacije.[4] Prvi klub za srpske viteške veštine „Vitez“ je osnovan 1991. godine, a danas postoji više klubova koji zajednički čine Svibor Savez Srbije. Osnivač i čelnik je Radivoje Radulović. Svake godine se na pravoslavni praznik Duhovi organizuje viteški turnir na Beogradskoj tvrđavi.

Realni aikido uredi

Srpska borilačka veština samoodbrane, realni aikido, osnovana je od strane Ljubomira Vračarevića (jedini iz Srbije sa titulom 10. dan – soke), koji je izdvojio nekoliko stotina tehnika izvornog aikidoa, džudoa i džijudžice, preoblikovao ih, odstranio elemente japanske tradicije i prilagodio evropskom načinu razmišljanja.[5] U Beogradu je 1993. godine osnovan Svetski centar realnog aikidoa, koji koordinira rad svih klubova i federacija realnog aikidoa u svetu. Registrovano je 190 klubova u 25 različitih država.[6] Od 2003. godine je zvanično registrovan u međunarodnoj USMA klasifikaciji borilačkih veština. Vlada republike Srbije je 2005. odobrila uvođenje ovog sporta, kao izbornog predmeta, u osnovne škole.[7]

Olimpijski sportovi uredi

Košarka uredi

Glavni članak: Košarka u Srbiji

Glavna organizacija zadužena za košarku u Srbiji je Košarkaški savez Srbije.[8]

Najzaslužnijim za razvoj košarke u Srbiji i Jugoslaviji se smatra igrač i trener Aleksandar Nikolić. Zbog svojih zasluga nosi nadimak „Otac jugoslovenske košarke“. Borislav Stanković je od 1976. do 2002. bio generalni sekretar FIBA. Najuspešniji srpski košarkaški treneri su Dušan Ivković, Svetislav Pešić i Željko Obradović.[traži se izvor], a igrači Radivoj Korać, Dragan Kićanović, Vlade Divac, Dejan Bodiroga, Aleksandar Đorđević, Predrag Stojaković...[traži se izvor]

 
Vlade Divac, uspešni košarkaš i predsednik OKS

Kao naslednica državne zajednice Srbija i Crna Gora, košarkaška reprezentacija Srbije ima dve osvojene zlatne medalje na svetskim prvenstvima 1998. i 2002, kao i srebrnu 2014. Na evropskim prvenstvima osvojili su tri prva mesta (1995, 1997, 2001), i po jedno drugo (2009) i jedno treće (1999). Muški košarkaški tim SR Jugoslavije osvojio je srebrnu medalju na Olimpijskim igrama 1996.[traži se izvor] Računajući uspehe i reprezentacije SFRJ, ova reprezentacija je najtrofejnija na Svetskim prvenstvima i jedna od najuspešnijih na ostalim takmičenjima.

Nagradu za najkorisnije igrače na svetskim prvenstvima su dobijali Kićanović (1974), Dalipagić (1978) i Bodiroga (1998),[9] a na evropskim Korać (1961), Dalipagić (1977), Kićanović (1981), Đorđević (1997) i Stojaković (2001).[10]

U Srbiji su održane tri završnice Evropskih prvenstava u košarci, poslednji put 2005.

Srpski igrači koji su proglašavani za najbolje evropske košarkaše su Dražen Dalipagić, Dragan Kićanović, Vlade Divac, Aleksandar Đorđević, Predrag Danilović, Predrag Stojaković i Miloš Teodosić.[11][12][13]

Tri igrača iz Srbije su sa svojim klubovima osvajali titulu u NBA ligi. To su Predrag Stojaković, Ognjen Kuzmić, Nemanja Bjelica i Darko Miličić, koji je najmlađi košarkaš koji je ikada osvojio NBA prsten.[14] Nikola Jokić je , dvaput dobio nagradu najkorisniji igrač NBA lige 2021. i 2022. , čime je postao treći igrač iz Evrope kome je to pošlo za rukom. Ženska košarkaška reprezentacija Srbije je osvojila zlatnu medalju na Evropskom prvenstvu 2015. godine, na kojem je Ana Dabović proglašena za najkorisniju igračicu turnira.

Košarkaši Partizana su bili šampioni Evrolige 1992. I danas se nalazi među najboljim ekipama u Evropi. U Evroligi 2009/10 su bili na završnom turniru tzv. Fanl-foru.[traži se izvor] Košarkašice Crvene zvezde su osvojile Kup evropskih šampiona, preteču današnje Evrolige, 1979. i bile druge 1981.[15]

Nagradu za najkorisnijeg igrača Evrolige su dobili Miloš Teodosić (2010) i Nemanja Bjelica (2015), a za najkorisnijeg igrača završnog turnira su proglašeni Predrag Danilović, Žarko Paspalj, Zoran Savić, Željko Rebrača i dva puta Dejan Bodiroga. Najbolji strelci Evrolige su bili Predrag Danilović, Predrag Stojaković, Miroslav Berić, Miloš Vujanić i tri puta Igor Rakočević.

U prvoj košarkaškoj ligi najtrofejniji klubovi su Partizan sa 21,[traži se izvor] pa Crvena zvezda sa 19.[16] Partizan je najtrofejniji i u nacionalnom kupu, koji se naziva Kup Radivoja Koraća.

Klubovi iz Srbije, kao i još nekih balkanskih država učestvuju zajedno u Jadranskoj ligi, gde je takođe Partizan najtrofejniji sa 6 titula.[traži se izvor]

U FIBA kuću slavnih su primljeni Radivoj Korać, Dragan Kićanović, Vlade Divac, Zoran Slavnić i Dražen Dalipagić[17], koji je član i NBA kuće slavnih.[18] Od trenera su primljeni Aleksandar Nikolić i Ranko Žeravica,[19] a od košarkaških sudija Obrad Belošević.[20]

Fudbal uredi

Glavni članak: Fudbal u Srbiji

Organizacija koja upravlja fudbalom u Srbiji je Fudbalski savez Srbije.[21]

Seniorska reprezentacija je nastupala pod različitim imenima i najveće uspehe je ostvarila kao Fudbalska reprezentacija Jugoslavije. FIFA priznaje Srbiju za legitimnog naslednika svih prethodnih reprezentacija. Na Svetskim prvenstvima je dva puta dolazila do polufinala, na Evropskim prvenstvima je dva puta osvojila srebrnu medalju (1960. i 1968.), a na Olimpijskim igrama je osvojila ukupno pet medalja uključujući zlatnu na OI 1960 u Rimu.

 
Dejan Stanković, bivši kapiten fudbalske reprezentacije

Beograd je sa Zagrebom bio koorganizator Evropskog prvenstva u fudbalu 1976.

Na evropskim prvenstvima najbolji strelci su bili Milan Galić (1960), Dragan Džajić (1968) i Savo Milošević (2000).

U prvoj fudbalskoj ligi Srbije (Superliga Srbije u fudbalu) igra 16 ekipa. Tradicionalno najbolji timovi srpskog fudbala su Crvena zvezda i Partizan. Fudbalske utakmice između ova dva kluba se nazivaju večitim derbijem. Oba tima su osnovana 1945. i dominirala su jugoslovenskim klupskim fudbalom (Zvezda: 19 titula, Partizan: 11 titula). Rivalstvo se nastavilo i posle raspada zemlje (Zvezda: 6 titula, Partizan: 13 titula).[22]

Kup Srbije u fudbalu je naslednik Kupa Jugoslavije i Kupa SCG.

Najveći uspeh klupskog fudbala u Srbiji bio je 1991. kada su fudbaleri Crvene zvezde osvojili Kup evropskih šampiona[23] i Interkontinentalni kup[24] dok je FK Partizan 1966. igrao finale Kupa evropskih šampiona.

Pored trijumfa Crvene zvezde, srpki fudbaleri koji su osvajali pehar Lige šampiona sa svojim klubovima su Velibor Vasović,[25] Nemanja Vidić, Dejan Stanković, Branislav Ivanović i Luka Jović,[26] a u ženskom fudbalu Jovana Damnjanović. Najbolji strelci sezone su bili Miloš Milutinović, Vladica Kovačević, Silvester Takač, Borislav Cvetković, Milinko Pantić.

Bora Milutinović je jedan od najuspešnijih trenera sveta. Vodio je veliki broj svetskih klubova i reprezentacija, a sa pet različitih reprezentacija je učestvovao na Svetskim prvenstvima.[27]

U Staroj Pazovi je 2011. godine otvorena Kuća fudbala, sportski centar Fudbalskog saveza Srbije, u kojoj se nalaze otvoreni i zatvoreni tereni, hotel, bazen, teretana...[traži se izvor] U sportskom centru se pripremaju fudbalske reprezentacije svih uzrasta, organizuju se škole i kampovi za mlade igrače, edukuju se treneri i sudije.[traži se izvor]

Odbojka uredi

 
 
Ivan Miljković, jedan od najboljih srpskih i svetskih odbojkaša. Tijana Bošković, najbolja srpska odbojkašica svih vremena (dole)

Smatra se da su Srbi prvi put igrali odbojku 1918. godine, kada su to uradili srpski vojnici na solunskom frontu. U Beogradu i Novom Sadu je 1924. godine demonstrirano nekoliko američkih sportova, uključujući i odbojku. Odbojkaški savez Jugoslavije je osnovan 1946, a naredne je bio jedan od saveza koji su učestvovali u kreiranju Međunarodne odbojkaške federacije.[28][29]

Reprezentacija Srbije (uključujući reprezentacije SRJ i SCG) je postigla velike uspehe u odbojci. Muški odbojkaški tim je na Olimpijskim igrama 2000. u Sidneju osvojio zlatnu medalju, kao i bronzanu na Olimpijskim igrama 1996. godine.[30] Tim je osvojio srebrnu medalju na Svetskom prvenstvu 1998. i bronzanu 2010. godine.[31] Na evropskim prvenstvima bili su prvi 2001. i 2011, drugi 1997. i trećeplasirani 1995, 1999, 2007. i 2013.. godine.[32] U Svetskoj ligi je takođe osvojila nekoliko medalja.[33]

Ženska reprezentacija je bila treća na Svetskom prvenstvu 2006.[34] i druga na Evropskom naredne godine.[35] Na Evropskom prvenstvu 2011. su u beogradskom Pioniru postale evropske prvakinje. Srbija je te godine postala jedina reprezentacija, pored Sovjetskog Saveza i Čehoslovačke, koja je trijumfovala na Evropskom prvenstvu u muškoj i ženskoj konkurenciji u istoj godini. Ženska reprezentacija je osvojila zlato na Svetskom prvenstvu 2018. godine u Japanu, prvu u istoriji srpske odbojke na Svetskim prvenstvima.[36]

Na evropskim igrama 2015. godine je ženska reprezentacija osvojila bronzanu medalju.

Srbija i Crna Gora su sa Italijom bili suorganizatori muškog Evropskog prvenstva u odbojci 2005 i ženskog 2011. Beogradska arena je bila domaćin završnog turnira Svetske lige 2005. i 2009. godine.

Najuspešniji klubovi u jugoslovenskom i srpskom prvenstvu su Crvena zvezda, Partizan, Radnički i Vojvodina, a u ženskoj konkurenciji uspešan i Poštar, Crvena zvezda i Jedinstvo.[37] Prvi međunarodni trofej za klubove iz Srbije je osvojio muški tim Vojvodine u CEV Čelendž kupu 2015. godine.

Najpoznatiji odbojkaši Srbije su: Andrija Gerić, Vladimir i Nikola Grbić, Ivan Miljković. Miljković je proglašen za najkorisnijeg igrača evropskog prvenstva 2001. i 2011, a Jovana Brakočević 2011. godine. Tijana Bošković je bila proglašena od strane FIVB i CEV za najkorisniju odbojkašicu Evropskog prvenstva 2017. i Svetskog prvenstva 2018. godine.[38]

Vladimir Grbić je član Odbojkaške kuće slavnih[39], kao i Odbojkaške aleje slavnih zajedno sa bratom Nikolom.

Vaterpolo uredi

 
Aleksandar Šapić je više puta proglašavan za prvog strelca takmičenja

U Srbiji se prvobitno vaterpolo igrao na teritoriji Vojvodine, prve utakmice su odigrane u Somboru početkom 20. veka. Za dolazak vaterpola su najviše zaslužni studenti, koji su studirali u Mađarskoj, Austriji i Nemačkoj, gde je ovaj sport već bio razvijen.[40]

Vaterpolo je jedan od najtrofejnijih sportova u Srbiji.[41] Seniorska reprezentacija Srbije (SFR Jugoslavije, SR Jugoslavije, Srbije i Crne Gore) je pet puta (1986, 1991, 2005, 2009 i 2015) osvojila Svetsko prvenstvo, druga je bila 2001, 2011 a treća četiri puta.

Na Olimpijskim igrama je osvojila četiri zlatne 1968, 1984 i 1988, 2016 pet srebrnih i tri bronzane medalje.

Evropsko prvenstvo je osvajano osam puta 1991, 2001, 2003, 2006, 2012, 2014, 2016 i 2018, a reprezentacija je do postolja dolazila još 14 puta.

Svetsku ligu je osvojila devet puta i došla do još dve medalje, jedne srebrne i jedne bronzane. Na Svetskom kupu je došla do pet zlata, jednog srebra i dve bronze.

Vaterpolisti Partizana su sedmostruki klupski prvaci Evrope. 25 puta su osvajali nacionalno prvenstvo, a 23 puta nacionalni kup.[traži se izvor] Evroligu su, takođe osvojili i klubovi Bečej 2000.[42] i Crvena zvezda 2013. godine.

Najpoznatiji igrači zlatnog doba srpskog vaterpola bili su: Igor Milanović, Aleksandar Šoštar, Vladimir Vujasinović, Aleksandar Šapić i Vanja Udovičić.

Vanja Udovičić 2010. i Filip Filipović 2011. i 2014. godine su dobili nagrade FINE za najbolje vaterpoliste na svetu.[43]

Igor Milanović i Mirko Sandić su članovi Kuće slavnih vodenih sportova.[traži se izvor]

Prvo svetsko prvenstvo je održano u Beogradu 1973. godine, a organizovani su i Svetski kup 2002., kao i Evropsko prvenstvo 2006, a Beograd će biti domaćin i deset godina kasnije. U Nišu je bilo održana završnica Svetske lige 2010. godine.

Rukomet uredi

Glavni članak: Rukomet u Srbiji

Rukometni savez Srbije je kuća koja organizuje domaće lige i upravlja ženskom i muškom rukometnom reprezentacijom Srbije.[44]

Prema nekim podacima, rukomet je u srpske škole uveden 1930. godine, ali je popularnost dostigao tek četrdesetih godina 20. veka. Pristalice je dobio za vreme radnih akcija. Rukometni savez je osnovan 1949. godine.[45]

Rukometna reprezentacija Jugoslavije ostvarila je velike uspehe, kao što su zlatne medalje na Olimpijskim igrama (1972, 1984)[46] i Svetskom prvenstvu (1986).[47] Rukometna reprezentacija SR Jugoslavije osvojila je bronzanu medalju na evropskom prvenstvu 1996, i dve bronzane medalje na svetskim prvenstvima 1999. i 2001.[48]

Ženska rukometna reprezentacija Jugoslavije osvojila je Svetsko prvenstvo 1972. i zlato na Letnjim olimpijskim igrama 1984.

Srbija je bila domaćin Evropskog prvenstva 2012. u muškoj konkurenciji. Na ovom takmičenju reprezentacija Srbije osvojila je drugo mesto i srebrnu medalju, a Momir Ilić je dobio nagradu za najkorisnijeg igrača.[49] Iste godine je organizovano i žensko prvenstvo, a naredne svetsko prvenstvo za žene, na kojem je reprezentacija Srbije došla do srebra.

RK Metaloplastika je dva puta bila prvak Lige šampiona. Ona je najtrofejniji klub u nacionalnom prvenstvu.[50] Među najuspešnijim klubovima u Superligi Srbije su i Crvena zvezda i Partizan.

Rukometašice Radničkog su osvajale 3 puta Ligu šampiona za žene i 4 puta bile druge.[51]

Dragan Škrbić i Arpad Šterbik su bili proglašavani za IHF igrača godine.[52] Jedan od najpoznatijih igrača iz tzv. zlatne generacije je Mile Isaković.

Svetlanu Kitić je 1988. IHF proglasio za igračicu godine, a 2010. je imenovana za najbolju svetsku rukometašicu u istoriji.[53] Andrea Lekić je dobitnica nagrade za najbolju svetsku rukometašicu 2013. godine.

Tenis uredi

Veruje se da je na teritoriji današnje Srbije tenis prvi put zaigran na Paliću krajem devetnaestog veka. U Priboju je 1880. godine održan međunarodni turnir, tri godine nakon što je u Vimbldonu bio prvi turnir u modernoj istoriji tenisa.[54] Veću pažnju je tenis privukao kada je etnički Srbin, Momčilo Tapavica, nastupivši za tadašnju reprezentaciju Mađarske (deo Austrougarske) na prvim olimpijskim igrama osvojio bronzanu medalju. Teniski savez je osnovan 1922. godine.[55] Teniser Nikola Špear je na Rolan Garosu 1968. godine postao prvi teniser koji je odneo pobedu sa 6:0, 6:0, 6:0. Taj rezultat je ponovljen još pet puta nakon toga.[56]

 
Novak Đoković, jedan od najuspešnijih i najpopularnijih sportista

Muška teniska reprezentacija je osvojila Dejvis kup 2010. u Beogradskoj areni, kao i ATP kup 2020. u Sidnejskoj "Ken Rouzvol" areni[57], a 2013. godine osvojila drugo mesto u Dejvis kupu. Ženska reprezentacija je 2012. godine došla do finala Fed kupa.

Najuspešnije teniserke Srbije su Ana Ivanović (osvajač turnira Rolan Garos 2008.)[58] i Jelena Janković (osvajač Vimbldona 2007. u mešovitim parovima).[59] Obe su bile na prvom mestu VTA liste i osvojile više od 10 titula u pojedinačnoj konkurenciji. U vreme dok je nastupala za Jugoslaviju, Monika Seleš je takođe je bila broj 1 i osvojila 8 Grend slem titula.[60] Jelena Dokić je došla do nekoliko VTA trofeja i bila među 5 najbolje plasiranih igračica.[61] VTA trofeje u pojedinačnoj konkurenciji su osvajale Bojana Jovanovski, Aleksandra Krunić i Olga Danilović.[62]

Najuspešniji među muškarcima je Novak Đoković, osvajač 24 trofeja na grend slem turnirima (Otvoreno prvenstvo Australije 2008, 2011, 2012, 2013, 2015, 2016, 2019, 2020, 2021 i 2023, Vimbldon 2011, 2014, 2015, 2018, 2019, 2021 i 2022, Otvoreno prvenstvo SAD 2011, 2015, 2018. i 2023 i Otvorenog prvenstva Francuske 2016, 2021. i 2023), bronzanu medalju sa Olimpijskih igara 2008, kao i pet završnih turnira sezone. Jedan je od petorice tenisera u Open eri koji su osvojili grend slem karijere. Osvajanjem Rolan Garosa 2016. postao je prvi teniser, nakon Roda Lejvera 1969, sa pobedama na sva četiri grend slem turnira u nizu i jedini koji je to ostvario na tri različite podloge. Drži rekord sa osvojenih devet trofeja na Otvorenom prvenstvu Australije i jedini je koji je trijumfovao tri puta za redom. Osvojio je ukupno preko 80 pojedinačnih titula i jednu u konkurenciji parova. Jula 2011. prvi put je došao do prvog mesta ATP liste, gde je proveo preko trista nedelja.[63] Đoković je jedini iz Srbije koji je proglašavan za najboljeg sportistu sveta.

Janko Tipsarević je osvojio četiri turnira i došao u prvih 10 na listi.[64] Viktor Troicki se našao među 15 najboljih na ATP listi i osvojio dva trofeja u pojedinačnoj i jedan u konkurenciji parova.[65] Jedan ATP je osvojio Laslo Đere, a do finala turnir iz Masters 1000 serije su došli Filip Krajinović i Dušan Lajović. Slobodan Živojinović je osvojio Otvoreno prvenstvo SAD u parovima i bio je na prvom mestu ATP spiska igrača parova.[66] Nenad Zimonjić je takođe boravio na prvom mestu, ukupno 50 nedelja, osvojio je tri grend slem titule u konkurenciji muških parova, pet u mešovitim parovima, dva trofeja na završnom turniru sezone i ukupno preko 50 titula.[67]

Članovi reprezentacije Jugoslavije su osvojili Hopman kup 1991.[traži se izvor] Debitujući na Svetskom kupu 1990. godine, reprezentacija SFRJ je trijumfovala. Na isti način je reprezentacija Srbije došla do titule 2009. godine, a osvojila je titulu i 2012. godine.[traži se izvor]

Beograd je četiri godine bio domaćin Otvorenog prvenstva Srbije u tenisu, turnira dela ATP 250 serije koji se igrao na šljaci.[68] Najpoznatiji srpski teniski klubovi su Partizan i Crvena zvezda.

Ragbi 7 uredi

Srbija ima reprezentaciju koja je predstavlja u ovom olimpijskom sportu.[69] U velike uspehe srpskih "sedmičara" ubraja se osvajanje drugog mesta u Zagrebu 2015. na turniru divizije B i osvajanje prvog mesta divizije B 2011. u Letoniji

Streljaštvo uredi

 
Jasna Šekarić, srpski sportista sa najviše olimpijskih medalja

Streljaštvo predstavlja jedno od najstarijih današnjih sportova u Srbiji. U Beloj Crkvi je 1777. godine osnovano prvo streljačko u druženje, a Savez streljačkih družina Kraljevine Srbije je oformljen 1887.[70]

Jasna Šekarić predstavlja jednog od najtrofejnijih ljudi srpskog sporta. Osvojila je zlatnu medalju (disciplina vazdušni pištolj 10 metara) na Olimpijskim igrama 1988. Na istim igrama osvojila je bronzanu medalju u disciplini sportski pištolj. Sa uspesima je nastavila u Barseloni 1992, Sidneju 2000. i Atini 2004. osvojivši tri srebrne medalje u disciplini vazdušni pištolj. Pored toga, bila je tri puta svetski i četiri puta evropski prvak, a obarala je i svetski rekord.[71]

Goran Maksimović je na Olimpijskim igrama 1988. osvojio zlatnu medalju u disciplini vazdušna puška[72], a njegova ćerka, Ivana Maksimović je na Olimpijskim igrama 2012. osvojila srebro u trostavu malokalibarskom puškom, kao i zlatnu i dve bronzane medalju na evropskim prvenstvima.[73]

Pored njih, strelci osvajači olimpijskih medalja iz Srbije su:

  • Aleksandra Ivošev (1996. zlato u disciplini puška trostav i bronza u disciplini vazdušna puška, bronza sa evropskog prvenstva)[74]
  • Aranka Binder (1992. bronza u disciplini vazdušna puška)[75]
  • Stevan Pletikosić (1992. bronza u disciplini olimpijski meč, svetsko rekorder, dva srebra sa svetskog prvenstva)[76]
  • Andrija Zlatić (2012. bronza u disciplini 10 m vazdušni pištolj, evropski šampion, dva srebra sa svetskih i evropskih prvenstava)[77]

Svetske rekorde u trostavu su obarali Vladimir Grozdanović i Mirjana Mašić (evropska šampionka i dvostruka šampionka u vazdušnoj pušci),[78] a u vazdušnoj pušci Srećko Pejović (srebro sa evropskog prvenstva)[79] i Desanka Pešut (zlato i dva srebra sa svetskog, zlato sa evropskog prvenstva)[80]

Zorana Arunović je postala svetska šampionka 2010. godine u disciplini vazdušni pištolj[81] i osvojila je zlatnu medalju na evropskim igrama 2015., dok su među uspešnim strelcima i Dušan Epifanić (bronza sa svetskog prvenstva), Lidija Mihajlović (srebro sa evropskog prvenstva), Nemanja Mirosavljev (bronza sa SP, srebro i bronza sa evropskog), Damir Mikec (srebro na evropskom prvenstvu, dva zlata na evropskim igrama), Bobana Veličković (dvostruka evropska šampionka), Andrea Arsović (zlato na evropskom prvenstvu i evropskim igrama )...

Najuspešniji streljački klubovi su Crvena zvezda, Partizan, Policajac i Novi Sad 1790.

Evropsko prvenstvo je održano dva puta u Beogradu, 2005. i 2011. godine.

Borilački sportovi uredi

Među najuspešnije sportiste u Srbiji ubrajaju se bokseri. Olimpijske medalje osvojili su: Slobodan Kačar zlato Moskva 1980,[traži se izvor] Tadija Kačar srebro Montreal 1976.[traži se izvor] Bronzane medalje osvojili su: Zvonimir Vujin Meksiko 1968. i Minhen 1972. Mirko Puzović[traži se izvor] i Azis Salihu Los Anđeles 1984.[traži se izvor] Svetske medalje, srebrne osvojili su: Dragomir Vujković, Bratislav Ristić, Fazlija Šaćirović, Memet Bogujevci i Tadija Kačar. Bronzane medalje osvojili su: Dragomir Vujković, Rajko Milić, Slobodan Kačar, Mirko Puzović i Vukašin Dobrašinović. Marijan Beneš je bio evropski prvak.

U profesionalnoj konkurenciji Slobodan Kačar je bio svetski šampion prema IBF-u u poluteškoj kategoriji u periodu od septembra 1985. do decembra 1986. Nikola Stevanović je postao interkontinentalni šampion prema IBF-u u polusrednjoj kategoriji, a Nenad Borovčanin prelazni evropski šampion u kruzer kategoriji prema VBO.

U rvanju grčko-rimskim stilom Branislav Martinović je osvojio srebrnu medalju na Olimpijskim igrama u Rimu 1960. i bronzu Tokiju 1964, a Branislav Simić je osvojio zlato u Tokiju i bronzanu medalju u Meksiku 1968, kada je i Stevan Horvat osvojio srebro. Sreten Damjanović je osvojio zlatnu medalju na svetskom prvenstvu 1971. Davor Štefanek je najuspešniji rvač u grčko-rimskom stila od osamostaljenja Srbije. Postao je svetski šampion 2014. godine, a dve godine kasnije olimpijski u Rio de Žaneiru 2016. godine.[82] Viktor Nemeš je 2015. godine osvojivši srebro postao prvi sportista iz Srbije koji došao do medalje na Evropskim igrama, a dve godine kasnije je postao i svetski šampion.

Milica Mandić je najuspešnija srpska takmičarka u tekvondou. Na Olimpijskim igrama 2012. u Londonu je osvojila zlatnu medalju u kategoriji preko 67 kg, a osvojila je i svetsku i bronzanu medalju na svetskom, dve srebrne na evropskom prvenstvu i jednu na evropskim igrama.[83] Do zlatne medalje na svetskim prvenstvima je došla Vanja Stanković, a do bronzanihZoran Krajčinović, koji je bio i evropski šampion, Zoran Prerad, Vanja Babić,[84] Ana Bajić i Tijana Bogdanović.

Bronzane olimpijske medalje u džudou su osvajali Slavko Obadov u Montrealu 1976. i Radomir Kovačević u Moskvi 1980. godine. Mara Kovačević je najuspešnija džudistkinja. Na svetskom prvenstvu u džudou je osvojila jednu bronzanu medalju, a na evropskom dve.

Beograd je bio domaćin dva Evropska amaterska prvenstva u boksu 1961. i 1973. godine, kao i svetskog 1978. U Beogradskoj areni je organizovano Evropsko prvenstvo u džudou 2007. i rvanju 2012.

Nemanja Majdov je najuspešniji srpski džudista, osvajač zlatne medalje na Svetskom prvenstvu u džudou 2017. godine u Budimpešti u kategoriji od 90 kilograma.[85] Nakon 37 godina doneo je prvu svetsku zlatnu medalju za Srbiju. Majdov je osvojio srebrnu medalju na Evropskom prvenstvu 2018. u Tel Avivu u disciplini do 90 kilograma.[86]

Atletika uredi

Glavni članci: Atletika u Srbiji i Rekordi Srbije u atletici

Nakon narodnih igara, atletika u modernom smislu se javlja na početku 20. veka. Među prvim događajima na teritoriji Srbije je bila trka održana 1906. godine na relaciji Valjevo—Jovanje, a 1908. je Gimnastičko društvo "Dušan Silni" osnovalo prvu atletsku sekciju. Za dalji razvoj atletike je bilo značajno osnivanje Srpskog olimpijskom kluba 1910. godine i početak učešća Srbije na Olimpijskim igrama.

Kada je reč o značajnijim takmičenjima, u Beogradu je 1962. godine organizovano Evropsko prvenstvo na otvorenom, 1966. Evropske dvoranske igre, 1989. Evropsko klupsko prvenstvo za muškarce, na kojem je najuspešniji srpski klub Crvena zvezda trijumfovala. Pored toga, klub je zabeležio još po jedno drugo i treće mesto, kako u muškoj tako i u ženskoj konkurenciji. Među uspešnim klubovima nalaze se još AK Partizan u AK Novi Beograd. Kada je reč o 21. veku, najveće organizovano takmičenje na teritoriji Srbije svakako je Evropsko dvoransko prvenstvo 2017. godine.

Od atletskih takmičenja svake godine se održavaju Beogradski maraton i memorijalni miting u čast Artura Takača.

Najveći uspesi atletičara iz Srbije:

  • Ivan Gubijan — srebrna medalja u bacanju kladiva na Olimpijskim igrama 1948. prva olimpijska medalja u atletici na teritoriji Jugoslavije.
  • Petar Šegedin — srebrna medalja u trci na 3.000 metara sa preprekama, prva atletska medalja za Jugoslaviju na evropskim takmičenjima
  • Franjo Mihalić — srebrna medalja u maratonu na Olimpijskim igrama 1956. i zlatna na Internacionalnom prvenstvu (preteča svetskom) u krosu 1953.
  • Olga Gere — srebrna medalja u skoku uvis na Evropskom prvenstvu, održanom u Beogradu 1962.
  • Vera Nikolić — dvostruka evropska prvakinja u trci na 800 metara (1966, 1971), te svetska rekorderka s vremenom 2:00,5 (1968—1971)
  • Nenad Stekić — dvostruki vicešampion Starog kontinenta (1974, 1978), bivši evropski rekorder u skoku u dalj (8,45), tri godine najbolji rezultat na svetu (1975, 1977. i 1978.)
  • Miloš Srejović — evropski prvak u troskoku 1978.
  • Vladimir Milić — evropski prvak u bacanju kugle u dvorani 1982.
  • Jovan Lazarević — bronza u bacanju kugle na Evropskom prvenstvu u dvorani 1982.
  • Dragan Zdravković — evropski prvak u trci na 3000 metara u dvorani 1983.
  • Snežana Pajkić — evropska prvakinja u trci na 1500 metara 1990.
  • Dragutin Topić — evropski prvak u skoku uvis 1990, evropski prvak u dvorani 1996, bronzana medalja na Svetskom dvoranskom 1997. i Evropskom dvoranskom prvenstvu 1992. i 2000, (lični rekord 2,37 metara, među 10 najboljih svih vremena)
  • Biljana Petrović — srebrna medalja u skoku uvis na Evropskom prvenstvu 1990.
  • Slobodan Branković — evropski prvak u dvorani u trci na 400 metara 1992. godine.
  • Dragan Perić — bronzana medalja na Svetskom dvoranskom 1995. godine i srebrna na Evropskom dvoranskom prvenstvu 1994. u bacanju kugle
  • Olivera Jevtić — prva atletska medalja za Srbiju od osamostaljenja, srebrna medalja u maratonu na Evropskom prvenstvu 2006, četiri bronzane medalje na Evropskom prvenstvu u krosu.
  • Emir Bekrić — bronzana medalja u trci na 400 metara sa preponama na Svetskom prvenstvu 2013, srebrna medalja na Evropskom prvenstvu 2012.
  • Asmir Kolašinac — zlatna medalja u bacanju kugle na Evropskom dvoranskom prvenstvu 2013., srebrna 2015. i bronzana sa Evropskog prvenstva 2012.
  • Mihail Dudaš — bronzane medalje u sedmoboju na Evropskom dvoranskom prvenstvu 2013. i u desetoboju na Evropskom prvenstvu 2016.
  • Ivana Španović — najuspešnija srpska atletičarka, u disciplini skok udalj, među najznačajnijim uspesima izdvajaju se bronza sa Olimpijskih igara 2016, titula svetske prvakinje u dvorani 2018, dve svetske bronze na otvorenom (2013, 2015), četiri titule evropske šampionke - jedna na otvorenom (2016) i tri u dvorani (2015, 2017, 2019).
  • Tatjana Jelača — srebrna medalja u bacanju koplja na Evropskom prvenstvu 2014.
  • Strahinja Jovančević — bronzana medalja na Evropskom dvoranskom prvenstvu 2019. u skoku udalj

Plivanje uredi

Glavni članci: Plivački rekordi Srbije za muškarce — 50 m i Plivački rekordi Srbije za žene — 50 m
 
Milorad Čavić, najuspešniji srpski plivač

Milorad Čavić osvojio je srebrnu medalju u plivanju (disciplina 100 metara delfin) na Olimpijskim igrama 2008, zlatnu medalju na 50 metara delfin na Evropskom prvenstvu 2008. Na Svetskom prvenstvu 2009. osvojio je zlatnu medalju u plivanju na 50 metara delfinovim stilom i srebrnu medalju u trci na 100 metara. Godine 2012. je postao evropski prvak u trci na 100 metara delfin stilom. Osvojio je još osam medalja na Evropskom prvenstvu u bazenima od 25m. Više puta je obarao svetske i evropske rekorde.[87]

Nađa Higl je 2009. postala svetska prvakinja u plivanju na 200 metara prsnim stilom oborivši evropski rekord.[88] Na Univerzijadi je osvojila dve srebrne medalje, a na Evropskom prvenstvu u kratkim baznima jednu srebrnu.

Velimir Stjepanović je 2013. godine postao evropski šampion u malim bazenima u disciplini 200 metara delfin stilom, a na 400 m slobodno je došao do bronzane medalje. Godinu dana kasnije je na evropskom prvenstvu u velikim bazenima osvojio zlatne medalje u disciplinama 200 m i 400 m slobodno, kao i bronzanu na svetskom prvenstvu u 25-metarskim bazenima na 400 m slobodno.

Ivan Lenđer, Čaba Silađi, Miroslava Najdanovski i Sebastian Sabo su osvajali medalje na Univerzijadi, Mediteranskim igrama, evropskom prvenstvu u 25-metarskim bazenima, juniorskim prvenstvima...

Prvo Svetsko prvenstvo u vodenim sportovima je održano u Beogradu 1973. godine.

Od poznatijih plivačkih klubova u Srbiji se nalaze Partizan, Proleter i Vojvodina.

Veslanje uredi

Veslački savez Srbije, tada Jugoslavije, je osnovan 1922. godine.[89] Regatni centri u Srbiji su na Srebrnom jezeru, u Beogradu na Savskom jezeru, u Čurugu na Mrtvoj Tisi, u Kniću na Gružanskom jezeru[90] U Beogradu je održano evropsko prvenstvo 1932. i 2014. godine.

Od klubova su najuspešniji beogradski Partizan i Crvena zvezda, koji su smešteni na Adi Ciganliji.

Zoran Pančić i Milorad Stanulov su srpski veslači, koji su nastupajući za Jugoslaviju u disciplini dupli skul (M2x) osvojili srebrnu medalju na Olimpijskim igrama 1980. u Moskvi[91] i bronzanu u Los Anđelesu 1984.[92]

Najuspešniji veslači samostalne Srbije su Nikola Stojić i Goran Jagar, koji su bili evropski šampioni kao dvojac bez kormilara (M2-).[93] Nikola Stojić je sa Jovanom Popovićem osvojio zlatnu medalju na svetskom prvenstvu 2006. godine u disciplini dvojac sa kormilarom (M2+), dok je sa Jagarom, Popovićem i Markom Marjanovićem osvojio srebro u četvercu sa kormilarom (M4+) 2007. Stojić je i sa Nenadom Beđikom u disciplini dvojac bez kormilara došao do bronzane (2012) i zlatne medalje (2013) na evropskom prvenstvu. Pored njih, Goran Nedeljković, Miloš Tomić, Nenad Babović, Dušan Bogićević i Veselin Savić su osvajali medalje na najvećim takmičenjima. Iva Obradović je došla do dve srebrne medalje na evropskim prvenstvima.

Kajak i kanu uredi

Kajakaški savez Jugoslavije je oformljen 1930, a savez Srbije 1953. godine.[traži se izvor] U Beogradu je održano četiri svetskih i jedno evropsko prvenstvo.

Najbolji rezultati u kajaku i kanuu su ostvareni na Olimpijskim igrama 1984. u Los Anđelesu, kada je Mirko Nišović osvojio zlatnu medalju u kanuu dvokleku na 500 (S-2) m i srebrnu na 1000, a Milan Janić srebro u kajaku jednosedu (K-2) na 1000 m. Obojica su bili i trostruki svetski prvaci, a osvajali su još dosta medalja.[traži se izvor]

Deca Milana Janića su, takođe, kajakaši. Mićo i Stjepan su osvojili srebrnu medalju na 1000 m na svetskom prvenstvu 1998. godine, a Nataša je bila uspešna na juniorskim takmičenjima. Kasnije su promenili državljanstvo, Mićo i Stjepan su prešli u reprezentaciju Hrvatske, a Nataša se takmiči pod zastavom Mađarske, za koju je osvojila veliki broj medalja.

Ognjen Filipović, Dragan Zorić, Bora Sibinkić i Milan Đenandić su bili trofejan četvorosed u kajaku. U trci na 200 m su, između ostalog, osvajali zlato na svetskom i evropskom prvenstvu. Filipović je osvajao medalje i u jednosedu, ali i u dvosedu sa Zorićem.

Duško Stanojević i Dejan Pajić su u kajaku dvosedu na 500 metara došli do bronze na svetskom prvenstvu 2010. i srebrne na evropskom 2011. Marko Novaković je 2012. godine postao evropski šampion u jednosedu na 200 m, a Marko Dragosavljević dve godine kasnije uz još dve srebrne medalje. Novaković je 2014. godine sa Nebojšom Grujićem osvojila zlatnu medalju na svetskom prvenstvu u dvosedu na 200 m sa najbržim vremenom svih vremena u toj disciplini. Zatim su došli do srebrne medalje na evropskom prvenstvu i zlatne na evropskim igrama.

Antonija Nađ je dva puta osvojila srebrnu medalju na evropskim prvenstvima u trci na 1000 metara. Sestre, Nikolina i Olivera Moldovan su došle do ukupno tri medalje na svetskim prvenstvima, tri na evropskim i jedne na evropskim igrama.

Dalma Benedek, nakon što je bila osmostruka svetska i sedmostruka evropska šampionka, od 2013. godine nastupa pod zastavom Srbije i iste godine je došla do zlatnih medalja na evropskom prvenstvu u jednosedu na 500 i 1000 metara, a zatim do bronzane na 500 m na svetskom, kao i do dve dve bronzane na evropskom prvenstvu i zlatne na evropskim igrama sa Milicom Starović .

Gimnastika uredi

Među Srbima se gimnastika pojavljuje polovinom devetnaestog veka. Direktor Srpske velike pravoslavne gimnazije u Novom Sadu, Đorđe Natošević je uveo časove i opisno ocenjivanje. Stevan Todorović je 1857. godine osnovao Prvo srpsko društvo za gimnastiku i borenje, a 1860. je organizovan prvi javni čas, što je predstavljalo prvo pojavljivanje u javnosti.[94]

Tereza Kočiš je srpska gimnastičarka, koja je na svetskom prvenstvu 1950. godine došla do srebrne medalje na parteru, a na evropskom 1963. je osvojila srebrne medalje na gredi i dvovisinskom razboju, kao i bronzanu na parteru. Na istom prvenstvu Mirjana Bilić je postala evropska prvakinja u višeboju i na parteru, a osvojila je i bronzu na gredi.

Beograd je bio domaćin evropskog prvenstva za muškarce 1963. godine.

Što se tiče ritmičke gimnastike, Milena Reljin je zauzela 5. mesto na Olimpijskim igrama 1984. u Los Anđelesu, a Danijela Simić 10. Poslednji put, na Olimpijskim igrama, Srbija je imala predstavnika 1992. u Barseloni, a to su Majda Milak i Kristina Radonjić.[95]

Biciklizam uredi

Lekar i akademik Đorđe Nešić je kao student učestvovao na međunarodnim biciklističkim trkama u Evropi. Na njegovu inicijativu je osnovano Prvo srpsko velosipedsko društvo 1884. godine, a on je izabran za predsednika.[traži se izvor] Prva takmičarska trka je održana u Beogradu 1896, a naredne godine je održano i prvo nacionalno prvenstvo.[96]

Biciklistički savez Srbije organizuje svake godine Prvenstvo Srbije u drumskom biciklizmu i međunarodnu biciklističku trku Kroz Srbiju.[97] Trka Kroz Srbiju ima tradiciju od 1939. godine. Najtrofejniji srpski biciklisti su: Mikoš Rnjaković, Aleksandar Nikačević i Ivan Stević.

Jovana Crnogorac je najuspešnija srpska reprezentativka u planinskom biciklizmu.

Stoni tenis uredi

U stonom tenisu, srpski sportisti su najuspešniji u igri parova. Ilija Lupulesku je osvojio srebrnu olimpijsku medalju u muškim parovima 1988,[98] a Jasna Fazlić i Gordana Perkučin bronzanu medalju u parovima za žene. Zoran Kalinić je osvojio jednu titulu svetskog i 3 titule evropskog šampiona u muškim parovima. Sa svetskih šampionata ima još 3 srebrne medalje. Aleksandar Karakašević je tri puta bio evropski prvak u mešovitim parovima, 2000, 2005. i 2007, sva tri puta u paru sa Litvankom Rutom Pakauskiene. Osvojio je još pet medalja na evropskim prvenstvima, uključujući i bronzanu u pojedinačnoj konkurenciji 2011. Silvija Erdelji je 2003. godine na evropskom prvenstvu osvojila bronzanu medalju u pojedinačnoj konkurenciji, kao i u parovima sa sestrom Anamarijom Erdelji.

Novi Sad je 1981. ugostio takmičare na 36. svetskom prvenstvu u stonom tenisu (SPENS). Beograd je bio domaćin Evropskog prvenstva 2007. godine.

Triatlon uredi

Na prostorima Srbije triatlon je prvi put nezvanično održan 1988. godine u Kragujevcu. Prvo državno prvenstvo je organizovano na Adi Ciganliji 1993.[99]

Najuspešniji triatlonac iz Srbije je Ognjen Stojanović. Najveći uspeh je ostvario na svetskom prvenstvu u akvatlonu 2012. godine, gde je osvojio bronzanu medalju.[100]

Mačevanje uredi

Na prostoru Srbije mačevanje, kao sportska disciplina, se javlja sredinom 19. veka. Početkom 20. veka takmičari iz Srbije se takmiče na javnim časovima, međugradskim nadmetanjima, ali i van zemlje na međunarodnim takmičenjima. Nakon Prvog svetskog rata, na inicijativu beogradskih mačevalaca, osnovan je Jugoslovenski mačevalački savez sa sedištem u Beogradu, a kasnije u Zagrebu. Prvo pojedinačno prvenstvo države održano je 1928, a klupsko 1939. Tokom Drugog svetskog rata Savez prestaje s radom. Nakon Drugog svetskog rata, 1949. obnavlja se rad Saveza i dobija nov naziv - Mačevalački savez Jugoslavije.[101]

Kao reprezentativci Jugoslavije srpski mačevaoci nastupili su na Olimpijskim igrama u Rimu 1960., a to su Aleksandar Vasin[102] i Vera Jeftimijades, ona je takođe osvojila i bronze na Evropskom šampionatu u Hajdehajmu i Mediteranskim igrama u Izmiru 1971.[103]

Glavna organizacija zadužena za mačevanje u Srbiji je Mačevalački savez Srbije.[104] Najuspešnija srpska mačevalka je Tamara Savić-Šotra, trostruka učesnica na Olimpijskim igrama pod zastavom SR Jugoslavije.[105]

Najveći uspeh srpskog mačevanja od osamostaljenja Srbija 2006. godine je bronzana medalja na Mediteranskim igrama u Mersinu 2013. godine koju je osvojila Smiljka Rodić.[106]

Odbojka na pesku uredi

Za razvoj odbojke na pesku u Srbiji zadužen je Odbojkaški savez Srbije. Odbojka na pesku prvi put se odigrava u Srbiji početkom devedesetih godina kada su Ivan Bugarčić, tadašnji junior Crvene zvezde, i njegovi drugovi odlučili da se razonode i ostanu u formi tokom leta tako što će pobosti debla i okačiti mrežu. Iste godine je održan turnir na novosadskom Štrandu. Godinu dana kasnije Odbojkaški savez Beograda je pokrenuo inicijativu za stvaranje sekcije u okviru saveza, što je ujedno i bio početak organizovanog rada. Prvo prvenstvo je održano 1997, a godinu dana kasnije je osvojen i turnir u San Dijegu.

U Srbiji trenutno postoje dva takmičenja: Prvenstvo i Kup, koji se odigravaju po turnirskom sistemu.[107]

Od 2008. se u Novom Sadu organizuje Evropski masters turnir na kome učestvuju igrači iz više različitih zemalja.[108]

Najuspešniji takmičari trenutno su Stefan Basta i Igor Tešić, prvaci Balkana koji su takođe ostvarili zapažene plasmane na mastersu u Novom Sadu.

Streličarstvo uredi

Streličarski savez je organizacija koja se brine o razvoju streličarstva u Srbiji i broji 17 članica.[109] Osnovan je 1955. godine godine[traži se izvor], a od 1965. godine je član Međunarodnog streličarskog saveza.[traži se izvor]

Streličarstvo je bilo razvijeno u srednjovekovnoj Srbiji. Srpski borci-streličari pojavljuju se na freskama u manastirima Dečani i Manasija mnogo pre nego mnogi u svetu. U vreme cara Dušana, kada je Dubrovnik priznavao njegovu vlast, održavali su se turniri sa lukovima i samostrelima. Na Ženidbi Dušanovoj, strelac-vitez Miloš Vojnović, pogađao je jabuku kroz prsten. Srpski strelci su se posebno istakli i doneli pobedu nad nadmoćnijom bugarskom vojskom u bici kod Velbužda 1330. godine. Postoje pisani podaci iz perioda vladavine Stefana Lazarevića o održavanju streličarskih turnira na prostoru ispod zidina Kalemegdanske tvrđave.[110]

Najveći uspeh u poslednjih par godina je plasman Luke Grozdanovića u četvrtfinale Mediteranskih igara 2013. godine.

Badminton uredi

Badminton savez Srbije je organizacija koja upravlja badmintonom u Srbiji. Kao i klubovi, osnovan je tokom 1993. godine. Prvo takmičenje koje je organizovano bilo je Prvo otvoreno prvenstvo Jugoslavije u badmintonu održano januara 1994. godine u Beogradu. Klubovi se nalaze u gradovima širom Srbije: Beograd, Novi Sad, Niš, Kragujevac, Pančevo, Subotica, Kraljevo...[111]

Srbija je debitovala na Evropskom prvenstvu 2012. godine koje je održano u Švedskoj sa šest reprezentativaca, u muškom i ženskom singlu, muškim i ženskim parovima, i mešovitim parovima. Srbiju su predstavljali: Milica Simić, Sandra Halilović, Igor Bjelan, Ilija Pavolović, Nikola Arsić i Vladimir Savić. Oni su ujedno i najbolji srpski badmintonci.[112]

Skokovi u vodu uredi

Savez za skokove u vodu Srbije je organizacija koja se brine o razvoju skokova u vodu na teritoriji Srbije. Osnovan je 1971. godine kada se izdvojio iz sastava plivačkog saveza. U sastavu saveza je bilo najviše do 13 klubova. Trenutno se u sastavu saveza nalaze šest članica i sve su iz Beograda.[traži se izvor]

Najveći uspeh nekog srpskog takmičara na međunarodnom nivou je srebro Selene Trajković, pod zastavom Jugoslavije, sa Mediteranskih igara 1979. godine u Splitu u disciplini platforma.[113]

Siniša Žugić[114] i Vukan Vuletić[115] su učestvovali na Olimpijskim igrama 1996. godine u Atlanti. Vukanov otac, Vukašin Vuletić Vuleta, osnivač je KSV-a Čukarički i smatra se začetnikom razvoja skokova u vodu u Srbiji.[116]

Beograd je bio domaćin prvog Svetskog prvenstva u skokovima u vodu 1973. godine.

Sinhrono plivanje uredi

Savez za sinhrono plivanje osnovan je 1992. godine. Počeci sinhronog plivanja u Beogradu, datiraju iz 1968 godine, kada je na bazenu Tašmajdan radila sekcija sinhronog plivanja koju je vodio Vukašin Vuletić. Prva škola i sekcija sinhronog plivanja u Srbiji osnivana je 1973. godine, na bazenu "25. maj“, koju je predvodio Franc Senica. Škola kasnije prerasta u prvoosnovani klub u sinhronom plivanju pod nazivom "25. maj“. Do 1984. godine to je jedini vid organizovanog sinhronog plivanju u Beogradu i tadašnjoj SFRJ. Godine 1984. počela je sa radom sekcija sinhronog plivanja „SIRENA“ u Kruševcu. Dve godine kasnije, 1986. godine formiran je klub „Banjica“, a 1989. godine klub „Tašmajdan“ u Beogradu. Prvo državno prvenstvo u sinhronom plivanju održano je 1993. godine. Nakon ovog prvenstva formiraju se klubovi i u Šapcu, Obrenovcu, Nišu. Danas je u savezu registrovano 10 klubova.[117]

Prvo međunarodno takmičenje na kojem je učestvovala naša reprezentacija bio je Međunarodni miting u Splitu, 1980. godine. Prvo učešće na Evropskom prvenstvu reprezentacija je ostvarila 1991. godine u disciplini solo i dubl, sa plivačicama: Snežanom Novokmet, Biljanom Stošić i Majom Ostojić. Reprezentacija je prvi i za sada jedini put učestvovala na Olimpijskim igrama 1992. godine u Barseloni sa plivačicama Marijom Senicom,[118] Majom Kos[119] i Vanjom Mičetom.[120]

Prvo Svetsko prvenstvo u sinhronom plivanju održano je u Beogradu 1973. godine u okviru Svetskog prvenstva u vodenim sportovima.

Dizanje tegova uredi

Organizacija koja upravlja dizanjem tegova u Srbiji je Savez Srbija za dizanje tegova.[121]

Medalje u ovom sportu su osvajane u prošlosti na Mediteranskim igrama.[122] SR Jugoslavija je poslednji put imala predstavnika na Olimpijskim igrama 1996. godine u Atlanti, Miodraga Kovačića.[123] Trenutno najuspešnija reprezentativka je Silvana Vukas, srebrna sa Svetskog univerzitetskog prvenstva.[124]

Beograd je bio domaćin Evropskog prvenstva 1980. godine.

Konjički sport uredi

Savez za konjički sport Srbije je organizacija koja upravlja konjičkim sportom Srbije i organizuje državno prvenstvo. Osnovan je 2001. godine.[125]

Već duži niz godina, od 1964. godine prvog septembarskog vikenda se u Požarevcu održavaju Ljubičevske konjičke igre. Ljubičevske konjičke igre su dvodnevni konjički praznik Požarevljana i svih ljubitelja konjičkog sporta i konjičkih veština. Dan pre takmičarskog dela, kroz centar Požarevca prodefiluje povorka svih učesnika igara. Tom prilikom se svečano položi zakletva kojom se učesnici obavezuju da će se nadmetati sportski i viteški. Pored kasača, galopera, preskakanja prepona i dresure, tu su i atrakcije Ljubičevski višeboj, izložba konja, voltižovanje dece - deca stara od 2 do 6 godina ih izvode uz pomoć svojih trenera, a smisao vežbi je u privikavanju na konje, održavanje ravnoteže.[126]

Hokej na travi uredi

Organizacija koja upravlja hokejom na travi u Srbiji i organizuje nacionalno prvenstvo je Savez hokeja na travi Srbije.[traži se izvor] Reprezentacija je najveći uspeh postigla na Mediteranskim igrama 1979. godine u Splitu kada je osvojena zlatna medalja.[122]

Jedrenje uredi

Organizacija koja upravlja jedrenjem u Srbiji je Jedriličarski savez Srbije. Srpski takmičari se takmiče na Svetskim i Evropskim prvenstvima.

Trenutno najuspešniji srpski reprezentativac je Luka Tošić, osvajač je zlatne medalje na Evropskom prvenstvu u juniorskoj konkurenciji u klasi Laser 4.7,[127] kao i bronzane na Svetskom prvenstvu u istoj klasi.[128]

Zimski sportovi uredi

Srpski sportisti su redovni učesnici Zimskih olimpijskih igara, ali ni jedan nije osvojio medalju.

Prvo organizovano skijanje je bilo 1922. godine u zimsko-planinarskoj sekciji Srpskog planinarskog društva, a u sportskom smislu 1929, kada je na Avali organizovano takmičenje u skijaškom trčanju. Planinarsko društvo 1935. godine je sagradilo planinarski dom na Kopaoniku, koji su koristili skijaši iz Beograda, a naredne godine je održano prvo prvenstvo u alpskim disciplinama.[traži se izvor]

Prema nekim podacima, u Novom Sadu se klizanje upražnjava od kraja devetnaestog veka. Prvobitno se klizalo na zaleđenim prirodnim vodenim površinama. Prvo veštačko klizalište je sagrađeno 1890. godine.[traži se izvor] Najbolji srpski klizač je Trifun Živanović. Osvajao je medalje prestižnim međunarodnim takmičenjima, bio učesnik Svetskih i Evropskih prvenstava. Učestvovao je na Olimpijskim igrama Torinu 2006. što nijedan srpski takmičar nije uspeo da ponovi. Među klizačicama značajnije rezultate su postizale Helena Pajović i Ksenija Jastsenjski.

Jelena Lolović je najuspešnija alpska skijašica. Osvajala medalje na zimskoj Univerzijadi.[traži se izvor] Takođe uspešna alpska skijašica je i Nevena Ignjatović, osvajačica zlata u slalomu na Univerzijadi 2013. godine.[129] Najveći ski centri u Srbiji se nalaze na Kopaoniku, Zlatiboru i Staroj planini.[130]

Najveće uspehe u skijaškom trčanju u Srbiji postigao je Milanko Petrović. On je na Univerzijadi 2013. godine osvojio zlatnu medalju u disciplini 10 km slobodno.

Na Evropskom prvenstvu u biatlonu 2012. godine u disciplini sprint, Milanko Petrović je zauzeo 9. mesto,[131] a na trci Svetskog kupa 2013. u nemačkom Oberhofu osvojio je prve bodove što su ujedno i prvi bodovi Srbije ikada na Svetskom kupu i najvredniji rezultat srpskog biatlona. Na Univerzijadi 2013. godine je došao do zlatne medalje u disciplini sprint na 10 km i bronzane u pojedinačnoj na 20 km.

Najuspešnija i najtrofejnija srpska snouborderka je Nina Micić. Osvojila srebro na Olimpijskom festivalu mladih Evrope 2007. u Haki, što je ujedno i jedina međunarodna medalja u zimskim sportovima pod zastavom Srbije, učestvuje u Svetskom kupu i redovno osvaja bodove.[132] Na Kopaoniku je 2012. godine otvoren prvi snoubording park u Srbiji.[133]

Bob tim Srbije učestvovao je na Olimpijskim igrama u Solt Lejk Sitiju 2002. gde je zauzeo 25. mesto.[traži se izvor] i Vankuveru 2010. gde je bio na 18. poziciji[134] Najbolji plasman na Evropskom prvenstvu bio je 10. mesto 2013. u Austriji. Najuspešniji srpski bobista je Vuk Rađenović, koji je trenutno među 50 najboljih u svetu.[traži se izvor]

Među najtrofejnijim klubovima nacionalnoj hokejaškom prvenstvu su Partizan, Crvena zvezda i Vojvodina. Od osnivanja Hokejaške lige Srbije nije učestvovalo više od 5 klubova. Svako prvenstvo je osvojio Partizan, a računajući i prvenstva Jugoslavije, 16 puta je bio prvak. Partizan je dva puta trijumfovao i u regionalnoj Slohokej ligi.[135]

Na teritoriji Srbije je sagrađeno pet ski skakaonica. Nalazile su se na Avali, u Košutnjaku, na Fruškoj gori, na Goču i Kopaoniku. Trenutno postoji samo skakaonica na Goču, ali ni ona nije u upotrebi.[traži se izvor]

Beograd je 2005. godine bio domaćin Svetskog juniorskog prvenstva u brzom klizanju na kratkim stazama.

Ostali sportovi uredi

Ragbi uredi

Jedan od najpopularnijih ekipnih sportova na Svetu, ragbi ima dugu istoriju u Srbiji. Prvi pisani trag o Srbima koji su igrali ragbi doseže do Prvog svetskog rata. 11. aprila 1918. godine u Edinburgu pred 10.000 gledalaca srpski ragbisti su odigrali prvu međunarodnu utakmicu pod imenom Srbija protiv selekcije Britanskih dominiona i zabeležili su pobedu. U Srbiji se ragbi pojavio posle Prvog svetskog rata. Prvi srpski ragbi klub Beli Orao osnovan je u Šapcu 1919. godine. Ipak ragbi još uvek nije uspeo da se probije među najpopularnije sportove u Srbiji. Pažnju medija i finansijsku podršku države i srpskih privrednika, dobijaju neki drugi sportovi, koji u Svetu nisu ni približno popularni kao ragbi.

 
Ragbi reprezentacija Srbije

Ragbi 15 uredi

Ragbi 15 reprezentacija Srbije se takmiči u diviziji Jug 2 Evropskog prvenstva u ragbiju. U Srbiji trenutno ima desetak aktivnih amaterskih ragbi 15 klubova, koji su podeljeni u dve lige.

Ragbi 13 uredi

Ragbi 13 je popularniji kod ragbija u Srbiji. Pravila ove igre su dosta jednostavnija, od komplikovane petnaestice. Ragbi 13 reprezentacija Srbije je šesta sila u Evropi. Ragbi 13 reprezentaciji Srbije je malo falilo da se plasira na Svetsko prvenstvo u ragbiju 13, koje će se 2017. održati u Australiji, na Novom Zelandu i na Papui Novoj Gvineji.[136] U Srbiji trenutno ima dvadesetak aktivnih amaterskih ragbi 13 klubova.

Auto-moto sportovi uredi

 
Miloš Pavlović, srpski automobilista

Miloš Pavlović je srpski automobilista, jedini sa licencom za takmičenje u Formuli 1. Bio šampion u Nisanovoj svetskoj lajt seriji, a 2007. je sa dve pobede osvojio treće mesto u Formula Reno seriji. U Formuli 2 se takmičio 2009. godine i zauzeo je 9. mesto, dva puta je bio na podijumu. Kao član Fordovog tima se 2011. i 2012. takmičio u FIA GT1 Svetskom šampionatu.[137]

Dušan Borković je 2012. godine u Evropskom šampionatu u brdskim trkama osvojio titulu šampiona pobedivši na osam od jedanaest trka.[traži se izvor] Godinu ranije je zauzeo treće mesto.[traži se izvor] Kao predstavnik ekipe NIS Petrol Racing Team u Evropskom kupu turing automobila 2013. godine je zauzeo treće mesto u generalnom plasmanu, a od 2014. se takmiči u FIA Svetskom šampionatu turing automobila

Velika nagrada Beograda je predstavljala poslednju trku Gran Pri motor trka, preteči Formule 1, pred početak Drugog svetskog rata. Jedini domaći takmičar Boško Milenković je zauzeo četvrto mesto.[138]

Basket 3 na 3 uredi

Godine 2012. je održano prvo svetsko prvenstvo u basketu 3 na 3, na kojem je reprezentacija Srbije osvojila zlato, a na narednom, dve godine kasnije, srebrnu medalju. Na Evropskim igrama 2015. su došli do bronzane medalje.

Karate uredi

Najuspešnija takmičarka u karateu je Snežana Perić, koja je osvojila zlatne medalje na svetskim igrama, svetskom i evropskom prvenstvu, kao i bronzu na svetskom i još pet medalja na evropskom.[traži se izvor]

Slobodan Bitević je bio svetski šampion, a osvojio je srebrnu i bronzanu medalju na evropskim prvenstvima.

U ekipnoj konkurenciji su često osvajane medalje, a najveći uspeh je ostvaren 2010. godine, kada je muška ekipa osvojila zlato u kumiteu.

U Beogradu je održano evropsko prvenstvo 1998. godine, kao i svetsko 2010.

Kendo uredi

Najveći uspeh srpskog kendoa ostvaren je 2013. godine na Evropskom prvenstvu kada je Ana Momčilović osvojila bronzanu medalju, prvu seniorsku medalju za Srbiju nakon 20 godina od kad se Srbija takmiči na Svetskim i Evropskim prvenstvima.[139]

Kuglanje uredi

Reprezentativci Srbije su bili dvostruki svetski prvaci u kuglanju na 9 čunjeva i oborili ekipni svetski rekord. Vilmoš Zavarko je svetski rekorder u pojedinačnoj konkurenciji, a došao je do četiri zlatne, tri srebrne i dve bronzane medalje na svetskim prvenstvima, kao i do prvog mesta na svetskoj rang-listi.[140]

Ronjenje na dah uredi

Najveći uspeh u Srbiji u ovom sportu je bronzana medalja na Svetskom prvenstvu 2012. održanog u Nici. Bronzu je osvojila Ženska reprezentacija u sastavu: Lena Jovanović, Tijana Nikolić i Nataša Bošković.[141]

Rukomet na pesku uredi

Muška reprezentacija u rukometu na pesku je na svetskom prvenstvu 2008. godine osvojila bronzanu medalju, a ženska je na evropskom 2002. došla takođe do bronze.

Futsal uredi

Srbija će biti domaćin Evropskog prvenstva u futsalu 2016. godine.

Srpska reprezentacija je, do sada, dva puta bila učesnik četvrtfinala Evropskog prvenstva i jedanput učesnik osmine finala Svetskog prvenstva.

Najuspešniji klubovi su Ekonomac i Marbo.

Šah uredi

 
Svetozar Gligorić, šahovski velemajstor

Među srpskim šahistima nalazi se 46 velemajstora (aktivnih i neaktivnih).[142] Na šahovskoj olimpijadi 1950. godine reprezentacija Jugoslavije je osvojila zlatnu medalju, a od šahista iz Srbije u reprezentaciji su bili Petar Trifunović i Svetozar Gligorić, koji su osvajali veliki broj medalja i na drugim olimpijadama, kao i na evropskim šampionatima. Među najuspešnije srpske velemajstore ubrajaju se i Aleksandar Matanović, Milan Matulović, Ivan Ivanišević, Dragan Šolak, Aleksandar Kovačević, Branko Damljanović, Igor Miladinović...

Među ženskim takmičarkama nalazi se 11 velemajstora.[143] Najuspešnija srpska šahistkinja je bivša ministarka sporta i omladine, Alisa Marić, koja je osvojila dve bronzane medalje na šahovskim olimpijadama, kao i srebrnu na evropskom šampionatu 1999. godine.

Novi Sad je bio domaćin olimpijade 1990. godine, kao i evropskog timskog prvenstva 2009. U Beogradu je 1970. prvi put održan meč između Sovjetskog Saveza, kao najuspešnije reprezentacije, i ostatka sveta.

Sportisti sa invaliditetom uredi

Paraolimpijski komitet Srbije je nacionalni paraolimpijski komitet koji organizuje i šalje sportiste na takmičenja prilagođena za takmičare za invaliditetom, prvenstveno Paraolimpijske igre. Predsednik komiteta je Zoran Mićović.[144]

U atletici su najrazvijenije bacačke discipline. Željko Dereta je postao 1984. godine paraolimpijski šampion u bacanju čunja oborivši svetski rekord, a osvajao i srebrnu medalju u bacanju kugle i bronzanu u bacanju diska. Nada Vuksanović je osvojila zlato (sa svetskim rekordom) i srebro u bacanju kugle i zlato u bacanju diska. Draženko Mitrović je osvojio dve srebrne paraolimpijske medalju u bacanju diska, kao i pet srebrnih sa svetskih prvenstava i u ostalim bacačkim disciplinama, tri puta je bio evropski šampion, a obarao je i svetski rekord.[145] Tanja Dragić je, takođe obarala svetski rekord, a 2011. je postala šampionka na svetskom prvenstvu, a naredne paraolimpijske u bacanju koplja. Željko Dimitrijević je oborio svetski rekord u bacanju čunja 2012. godine i osvojio paraolimpijsko zlato. Miloš Grlica je 2004. osvojio bronzanu medalju u bacanju koplja, a bio je i evropski prvak. Slobodan Adžić je osvajao paraolimpijske medalje u trkačkim disciplinama, srebro na 1.500 i 5.000 metara, dve bronze na 400 i jedna na 5.000 metara.

Reprezentacija SFRJ je 1988. osvojila zlatnu medalju u golbalu. Miroslav Jančić je bio član ekipe, ali se takmičio i u atletici i osvojio zlato u petoboju, kao i srebro u bacanju koplja i bronzu u brzom hodanju.

Najuspešniji takmičari u stonom tenisu su Svetislav Dimitrijević, osvajač dve zlatne i jedne srebrne paraolimpijske medalje, Zlatko Kesler, jedna zlatna, dve srebrne i bronzane, svetski i evropski prvak, Borislava Perić, dve srebrne medalje iz 2008. i 2012, kao i zlata sa evropskih prvenstava, Zoran Gajić dve bronze sa paraolimpijskih igara.

U streljaštvu je Ružica Aleksov osvojila po dve zlatne i srebrne medalje na paraolimpijskim, Simo Kecman bio paraolimpijski šampion, Radomir Rakonjac je osvojio srebrnu medalju. Drago Ristić i Siniša Vidić su obarali svetske rekorde.

Najveće uspehe u plivanju je ostvario Nenad Krišanović osvojivši zlatnu i dve srebrne medalje, a Jovo Cvetanovski je bio svetski prvak.

Lazar Filipović je osvojio srebrnu medalju na Svetskom prvenstvu 2012. u paratriatlonu.[146]

Priznanja za najuspešnije uredi

Od 1957. godine dnevni list Sport bira najboljeg sportistu godine u Jugoslaviji, sada u Srbiji. Danas, žiri za izbor najboljeg sačinjavaju dosadašnji dobitnici „Zlatne značke“. Pored toga, „Sport“ dodeljuje nagradu i za najboljeg mladog sportistu, najlepšeg sportistu i sportistkinju, kao i fer-plej trofej.

Sličan izbor pravi i Olimpijski komitet Srbije, koji bira najbolju sportistkinju, sportistu, mušku ekipu, žensku ekipu, trenera i mladog sportistu[147]

„Majska nagrada“ je predstavljala najveće sportsko u Jugoslaviji, koje se dodeljivalo od 1961. godine sportistima u olimpijskim i neolimpijskim sportovima, sportskim stručnjacima, trenerima, novinarima... Raspadom SFRJ prekinuta je ova tradicija, koju je 2007. godine obnovio Sportski savez Srbije pod pokroviteljstvom ministarstva sporta i omladine.[148]

Ministarstvo omladine i sporta dodeljuje nacionalno priznanje tzv. „sportske penzije“, koje najuspešniji sportisti i treneri u olimpijskim i paraolimpijskim sportovima doživotno primaju nakon navršene 40. godine.[149] Najveći iznos dobijaju osvajači zlatnih medalja sa Olimpijskih, Paraolimpijskih igara i Šahovskih olimpijada, kao i za obaranje svetskog rekorda[150], zatim osvajači ostalih medalja, uključujući svetska i evropska prvenstva, kao i Dejvis kup i Fed kup takmičenja.

Antidoping agencija uredi

Antidoping agencija Republike Srbije (ADAS) se bavi kontrolom dopinga u sportu u Srbiji. Testira sportiste na domaćim i internacionalnim takmičenjima u državi, kao i za vreme kada nema takmičenja, vrši analize, određuje kaznu nakon eventualne povrede pravila, daje preporuke i savete za suzbijanje dopinga itd.[traži se izvor] Novembra 2005. godine je Skupština Srbije usvojila zakon o sprečavanju dopinga u sportu, čime je osnovana agencija.[traži se izvor] Pored sportista, ADAS testira i konje u konjičkim sportovima. Agencija kažnjava sportiste koje koriste sredstva sa liste nedozvoljenih, kao i trenere koji ih daju sportistima. Kazne su najčešće u vidu zabrane takmičenja na određeno vreme, ponekad i doživotno, a postoje i novčane kazne.[traži se izvor] Kazna može biti izrečena i osobi koja odbije da se testira ili ometa proceduru antidoping kontrole.

 
Beogradska arena je jedna od najvećih i najmodernijih dvorana u Evropi

Sportski objekti uredi

Najveći stadioni u Srbiji su Stadion Rajko Mitić, poznatiji kao Marakana (kapacitet 55.000 gledalaca), Stadion Partizana zvan JNA (32.710) iz Beograda, Stadion FK Smederevo (17.200) u Smederevu, Stadion Karađorđe (15.745) u Novom Sadu...

Najveća hala je Beogradska arena sa maksimalnim kapacitetom od 25.000 mesta. Nalazi se na Novom Beogradu i jedna je od najvećih i najmodernijih evropskih dvorana. Među većim halama u Srbiji su i novosadski SPENS (11.000), Hala Pionir (8.150), Hala sportova u Beogradu (5.000), Centar Milenijum (5.000), Sportski centar Čair (4.000)...

Sportsko-rekreacioni centar Tašmajdan je kompleks koji se nalazi u Beogradu, u čijem se sastavu nalaze otvoreni stadion, Hala Pionir, ledena dvorana Pionir, otvoren i zatvoren bazen.

U Novom Sadu sadu se nalazi Sportski i poslovni centar „Vojvodina“, poznatiji kao SPENS. U centru se nalazi fudbalski stadion Karađorđe, velika i mala hala, ledena dvorana, zatvoreni bazen, kuglana...

Reference uredi

  1. ^ „Sajt Olimpijskog komiteta Srbije Predsednici”. Arhivirano iz originala 14. 08. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  2. ^ „Sajt Olimpijskog komiteta Srbije, Istorija”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  3. ^ Preuzeto iz Knjige „Srpske narodne igre“, uredio Tih R. Đorđević, Beograd, 1907. godina
  4. ^ „Sajt Svibor saveza Srbije, o SVIBOR-u”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  5. ^ „Sajt Svetskog centra realnog aikidoa, Realni aikido, srpska borilačka veština”. Arhivirano iz originala 20. 09. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  6. ^ „Sajt Svetskog centra realnog aikidoa, Šta je Svetski centar realnog aikidoa”. Arhivirano iz originala 20. 09. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  7. ^ „Realni aikido u školama u Srbiji, Sajt Vlade Republike Srbije, 17. januar 2005.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  8. ^ „Sajt Košarkaškog saveza Srbije”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  9. ^ „Sajt FIBE, istorija svetskih prvenstava, na engleskom” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 28. 07. 2011. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  10. ^ „Sajt FIBA Evrope, istorija evropskih prvenstava, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  11. ^ „Sajt FIBA Evrope, dobitnici nagrade „Gospodin Evrope, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  12. ^ „Sajt Interbasket.net, dobitnici nagrade „Euroskar, na engleskom”. Arhivirano iz originala 17. 07. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  13. ^ „Sajt FIBA Evrope, Teodosić izglasan za najboljeg igrača Evrope, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  14. ^ „Stojaković sa prstenom: Uspeli smo, MONDO 13.6.2011.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  15. ^ „SajtŽKK Crvena zvezda, Istorijat”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  16. ^ „Sajt KK Crvena zvezda, O klubu”. Arhivirano iz originala 28. 09. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  17. ^ „Sajt FIBINE kuće slavnih, spisak igrača, na engleskom”. Arhivirano iz originala 08. 05. 2011. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  18. ^ „Profil Dražena Dalipagića na sajtu NBA kuće slavnih, na engleskom”. Arhivirano iz originala 22. 08. 2009. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  19. ^ „Sajt FIBINE kuće slavnih, spisak trenera, na engleskom”. Arhivirano iz originala 31. 07. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  20. ^ „Sajt FIBINE kuće slavnih, Obrad Belošević, na engleskom”. Arhivirano iz originala 07. 02. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  21. ^ „Sajt Fudbalskog saveza Srbije”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  22. ^ „Sajt FK Crvena zvezda, Šampionati”. Arhivirano iz originala 27. 07. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  23. ^ „Sajt FK Crvena zvezda, Bari”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  24. ^ „Sajt FK Crvena zvezda, Tokio”. Arhivirano iz originala 27. 07. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  25. ^ „Reprezentacija.rs, Biografija Velibora Vasovića”. Arhivirano iz originala 25. 01. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  26. ^ „Reprezentacija.rs, I Bane Ivanović podigao pehar, Čelsi osvojio Ligu Šampiona! 19.5.2012.”. Arhivirano iz originala 03. 01. 2015. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  27. ^ „BeliOrlovi.rs, Bora Milutinović umesto Antića? 30.7.2010.”. Arhivirano iz originala 13. 12. 2011. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  28. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Srbije, Istorija odbojke”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  29. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Beograda, Istorijat”. Arhivirano iz originala 06. 04. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  30. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Srbije, Učinak seniora na Olimpijskim igrama”. Arhivirano iz originala 02. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  31. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Srbije, Učinak seniora na Svetskim prvenstvima”. Arhivirano iz originala 02. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  32. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Srbije, Učinak seniora na Evropskim prvenstvima”. Arhivirano iz originala 23. 09. 2010. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  33. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Srbije, Učinak seniora u Svetskim ligama”. Arhivirano iz originala 02. 10. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  34. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Srbije, Učinak seniorki u Svetskim prvenstvima”. Arhivirano iz originala 24. 09. 2010. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  35. ^ „Sajt Odbojkaškog saveza Srbije, Učinak seniorki u Evropskim prvenstvima”. Arhivirano iz originala 23. 09. 2010. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  36. ^ „Odbojkašice ispisale istoriju – Srbija je svetski prvak!”. 20. 10. 2018. Pristupljeno 20. 10. 2018. 
  37. ^ „Sajt Odbojkaške prve lige Srbije, Istorijat”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  38. ^ „Tijana Bošković MVP Svetskog prvenstva”. b92 sport. 20. 10. 2018. Pristupljeno 20. 10. 2018. 
  39. ^ „Profil Vladimira Grbića na sajtu Odbojkaške kuće slavnih, na engleskom”. Arhivirano iz originala 14. 05. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  40. ^ Preuzeto iz „Enciklopedije fizičke kulture“ u izdanju „Jugoslovenskog leksikografa“, Zagreb 1977.
  41. ^ „Sajt Vaterpolo saveza Srbije, Osvojene medalje”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  42. ^ „Sajt VK Bečejca, Istorija”. Arhivirano iz originala 24. 08. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  43. ^ „Filip Filipović najbolji vaterpolista sveta u 2011. godini, Blic, 5.12.2011.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  44. ^ „Sajt Rukometnog saveza Srbije”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  45. ^ „Sajt Rukometnog saveza Srbije, Istorija”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  46. ^ „Sajt Rukometnog saveza Srbije, Učešće reprezentacija na Olimpijskim igrama”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  47. ^ „Sajt Rukometnog saveza Srbije, Učešće reprezentacija na Svetskim prvenstvima”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  48. ^ „Sajt Rukometnog saveza Srbije, Učešće reprezentacija na Evropskim prvenstvima”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  49. ^ „Sajt Rukometnog saveza Srbije, Srbija vicešampion Evrope 29.1.2012.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  50. ^ „Zvanični sajt RK Metaloplastike”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  51. ^ „Sajt ŽRK Radnički, Istorija kluba”. Pristupljeno 25. 4. 2013. [mrtva veza]
  52. ^ „Sajt IHF, dobitnici nagrada za igrače godine”. Arhivirano iz originala 21. 07. 2010. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  53. ^ „Svetlana Kitić i zvanično najbolja rukometašica svih vremena, Blic, 15.9.2011.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  54. ^ „Vimbldon, pa Priboj”. 8. 1. 2011. Pristupljeno 8. 5. 2019. 
  55. ^ „Istorija tenisa i stonog tenisa, mozzartsport.com 23.1.2011.”. Arhivirano iz originala 27. 01. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  56. ^ „Nikola Špear, najbolji sportista Subotice”. Arhivirano iz originala 7. 4. 2014. g. Pristupljeno 5. 4. 2014. 
  57. ^ „Profil reprezentacije Srbije na sajtu Dejvis kupa, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  58. ^ „Statistika Ane Ivanović na sajtu VTA, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  59. ^ „Statistika Jelena Janković na sajtu VTA, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  60. ^ „Statistika Monika Seleš na sajtu VTA, na engleskom”. Arhivirano iz originala 25. 06. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  61. ^ „Statistika Jelene Dokić na sajtu VTA, na engleskom”. Arhivirano iz originala 24. 06. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  62. ^ „Statistika Bojane Jovanovski na sajtu VTA, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  63. ^ „Profil Novaka Đokovića na sajtu ATP, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  64. ^ „Profil Janka Tipsarevića na sajtu ATP, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  65. ^ „Profil Viktora Troickog na sajtu ATP, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  66. ^ „Profil Slobodana Živojinovića na sajtu ATP, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  67. ^ „Profil Nenada Zimonjića na sajtu ATP, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  68. ^ „Sajt Otvorenog prvenstva Srbije”. Arhivirano iz originala 25. 02. 2009. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  69. ^ Ragbi 7: Zapažen rezultat Srbije u Burgasu - B92.net
  70. ^ „Istorija streličarstva i streljaštva, mozzartsport.com 14.4.2011.”. Arhivirano iz originala 27. 01. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  71. ^ „Profil Jasne Šekarić na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  72. ^ „Profil Gorana Maksimovića na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  73. ^ „Profil Ivane Maksimović na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  74. ^ „Profil Aleksandre Ivošev na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  75. ^ „Profil Aranke Binder na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  76. ^ „Profil Stevana Pletikosića na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  77. ^ „Profil Andrije Zlatića na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  78. ^ „Profil Mirjane Mašić na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  79. ^ „Profil Srećka Pejovića na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  80. ^ „Profil Desanke Pešut na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  81. ^ „Profil Zorane Arunović na sajtu ISSF, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  82. ^ „Rvački savez Srbije, Iz istorije jugoslovenskog / srpskog rvanja”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  83. ^ „Sajt Olimpijskog komiteta Srbije, Milica Donela zlato Srbiji”. Arhivirano iz originala 15. 08. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  84. ^ „Borilackiklub.com, Intervju sa Vanjom Babićem”. Arhivirano iz originala 04. 09. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  85. ^ „DŽUDO ŠAMPIONAT Majdov osvojio svetsko zlato”. Pristupljeno 1. 9. 2017. 
  86. ^ „Kukolj predao titulu, Majdovu srebro na Evropskom prvenstvu”. Pristupljeno 28. 4. 2018. 
  87. ^ „Zvanični sajt Milorada Čavića, Uspesi”. Arhivirano iz originala 04. 08. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  88. ^ „Nađa Higl svetska šampionka, Milorad Čavić svetski rekorder!, Blic, 1.8.2009.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  89. ^ „Sajt Veslačkog saveza Srbije, Istorijat”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  90. ^ „Sajt Veslačkog saveza Srbije, Regatni centri”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  91. ^ „Sajt Veslačkog saveza Srbije, Srebrne medalje”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  92. ^ „Sajt Veslačkog saveza Srbije, Bronzane medalje”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  93. ^ „Sajt Veslačkog saveza Srbije, Zlatne medalje”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  94. ^ „Istorija gimnastike, mozzartsport.com 14.4.2011.”. Arhivirano iz originala 16. 02. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  95. ^ „Učesnici LOI - RITMIČKA GIMNASTIKA (5 sportista, 6 učešća) - Olimpijski komitet Srbije[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 09. 01. 2013. g. Pristupljeno 06. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  96. ^ „Istorija biciklizma, mozzartsport.com 14.4.2011.”. Arhivirano iz originala 27. 01. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  97. ^ „Sajt trke kroz Srbiju”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  98. ^ „Tabletennis.about.com, Profil Ilije Lupuleskog na sajtu, na engleskom”. Arhivirano iz originala 19. 11. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  99. ^ „Sajt srpske triatlonske unije, O triatlonu, Istorijat i pravila”. Arhivirano iz originala 23. 06. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  100. ^ „„Ognjen Stojanović bronzani na svetskom prvenstvu u akvatlonu“, Sajt Ognjena Stojanovića, 17. oktobar 2012.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  101. ^ [„Mačevalački savez Srbije[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 31. 01. 2013. g. Pristupljeno 02. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć) Mačevalački savez Srbije]
  102. ^ [„Aleksandar Vasin Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 04. 11. 2012. g. Pristupljeno 06. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć) Aleksandar Vasin Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com]
  103. ^ „Vera Jeftimijades Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 16. 12. 2012. g. Pristupljeno 06. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  104. ^ Macevalacki savez Srbije
  105. ^ „Tamara Savić-Šotra Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 28. 01. 2010. g. Pristupljeno 02. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  106. ^ „Smiljka Rodić bronzana u mačevanju - Olimpijski komitet Srbije[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 27. 06. 2013. g. Pristupljeno 24. 06. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  107. ^ B92 - Sport - Saradnici - Odbojka se igra i na pesku
  108. ^ Beachmasters | Home
  109. ^ http://www.serbianarchery.com/ Streličarski savez Srbije
  110. ^ Pocetna - Tradicionalno strelicarstvo
  111. ^ „Badminton savez Srbije”. Arhivirano iz originala 27. 10. 2011. g. Pristupljeno 4. 1. 2013. 
  112. ^ B92 - Sport - Pojedinačni sportovi - Vesti - Srbija prvi put na prvenstvu Evrope
  113. ^ [„40 godina KSV Čukarički | KSV ČUKARIČKI[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 05. 12. 2014. g. Pristupljeno 29. 11. 2014.  Sukob URL—vikiveza (pomoć) 40 godina KSV Čukarički | KSV ČUKARIČKI]
  114. ^ „Siniša Žugić Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 17. 12. 2012. g. Pristupljeno 04. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  115. ^ „Vukan Vuletić Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 18. 12. 2012. g. Pristupljeno 04. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  116. ^ [„Vukan Vuletić | KSV ČUKARIČKI[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 03. 03. 2016. g. Pristupljeno 04. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć) Vukan Vuletić | KSV ČUKARIČKI]
  117. ^ „Savez za sinhrono plivanje”. Arhivirano iz originala 29. 3. 2013. g. Pristupljeno 4. 1. 2013. 
  118. ^ „Marija Senica Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 06. 01. 2009. g. Pristupljeno 04. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  119. ^ „Maja Kos Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 28. 01. 2010. g. Pristupljeno 04. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  120. ^ „Vanja Mičeta Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 28. 01. 2010. g. Pristupljeno 04. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  121. ^ „Olimpijski komitet Srbije - dizanje tegova”. Arhivirano iz originala 08. 01. 2013. g. Pristupljeno 07. 01. 2013. 
  122. ^ a b „VIII igre, Split (Jugoslavija) 1979. - Olimpijski komitet Srbije[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 08. 01. 2013. g. Pristupljeno 05. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  123. ^ „Miodrag Kovačić Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 14. 11. 2012. g. Pristupljeno 07. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  124. ^ Serbia Today: Silvana Vukas:   “My dream – The Olympic Games in London” &#160
  125. ^ „Sajt Saveza za konjički sport Srbije”. Arhivirano iz originala 25. 10. 2013. g. Pristupljeno 07. 01. 2013. 
  126. ^ „Ljubičevske konjičke igre[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 04. 10. 2013. g. Pristupljeno 07. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  127. ^ Blic Sport | Zlato za Luku Tošića na EP u jedrenju
  128. ^ Blic Sport | Luka Tošić treći na juniorskom prvenstvu sveta u jedrenju
  129. ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 31. 12. 2012. g. Pristupljeno 10. 1. 2013. 
  130. ^ „Sajt skijalistasrbije.rs”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  131. ^ „Milanko Petrović 9. na prvenstvu Evrope u biatlonu, Blic”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  132. ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 11. 11. 2012. g. Pristupljeno 10. 1. 2013. 
  133. ^ Putovanja - Na Kopaoniku otvoren prvi snoubord park - B92 Putovanja
  134. ^ „Bobsleigh at the 2010 Vancouver Winter Games: Men's Four | Olympics at Sports-Reference.com[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 12. 11. 2012. g. Pristupljeno 10. 01. 2013.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  135. ^ „Sajt HK Partizana, Istorija”. Arhivirano iz originala 30. 04. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  136. ^ „Da li ste znali da Ragbi 13 reprezentacija Srbije ima veliku šansu da se plasira na Svetsko prvenstvo? - Nedeljnik[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 08. 10. 2017. g. Pristupljeno 08. 10. 2017.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  137. ^ „Sajt Miloša Pavlovića, Karijera”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  138. ^ „Istorija auto-moto sporta, mozzartsport.com 14.4.2011.”. Arhivirano iz originala 16. 02. 2013. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  139. ^ [1], Pristupljeno 25. 4. 2013.
  140. ^ Vilmoš Zavarko novi dvostruki šampion sveta, probjave.com, 4. novembar 2010.
  141. ^ Blic Sport | Svetska bronzana medalja za Srbiju u ronjenju na dah
  142. ^ „Sajt FIDE, Spisak srpskih šahista, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  143. ^ „Sajt FIDE, Spisak srpskih šahistkinja, na engleskom”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  144. ^ „Sajt Paraolimpijskog komiteta Srbije, Predsednik”. Arhivirano iz originala 11. 08. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  145. ^ „Svečano otvorene Paraolimpijske igre, RTS, 30.8.2012.”. Arhivirano iz originala 11. 08. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  146. ^ [2], Pristupljeno 25. 4. 2013.
  147. ^ „Sajt Olimpijskog komiteta Srbije, Trofej OKS - najuspešniji sportisti”. Arhivirano iz originala 15. 08. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  148. ^ „Majske nagrade: Tradicija koja vredi, Večernje novosti, 6.5.2012.”. Pristupljeno 25. 4. 2013. 
  149. ^ [3][mrtva veza] Sajt Ministarstva omladine i sporta, UREDBA O NACIONALNIM PRIZNANjIMA I NAGRADAMA ZA POSEBAN DOPRINOS RAZVOJU I AFIRMACIJI SPORTA
  150. ^ „Sajt Ministarstva omladine i sporta, Podaci o Nacionalnim sportskim priznanjima i stipendistima MOS nosioci; Presek iz avgusta 2011. godine”. Arhivirano iz originala 21. 12. 2012. g. Pristupljeno 25. 4. 2013. 

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Спорт_у_Србији&oldid=27806740”