Filozofija je nauka koja se bavi opštim i fundametalnim problemima u vezi sa realnošću, postojanjem, znanjem, vrednostima, razumom, umom i jezikom. Leksikon stranih reči i izraza definiše filozofiju kao „mudrost, naučni rad na izgrađivanju opšteg pogleda na svet i sam taj pogled na svet“.
Reč filozofija dolazi iz starogrčkog φιλοσοφία lat.philosophia što u bukvalnom prevodu znači ljubav prema mudrosti. Pitagori se pripisuju reči filozof i filozofija. Reč je uvedena kao suprotnost sofistima — mudracima važnim u antičkoj Grčkoj koji su prodavali svoje znanje kao učitelji — dok se filozofi, kao ljudi koji vole mudrost, nisu bavili mudrošću zbog novca. Istorijski, filozofija je obuhvatala sve oblike znanja. Od vremena antičkog grčkog filozofa Aristotela do 19. veka, „prirodna filozofija“ je obuhvatala astronomiju, medicinu i fiziku. Na primer, Njutnova knjiga iz 1687. godine se zvala Matematički principi prirodne filozofije, a kasnije je klasifikovana kao knjiga fizike. U 19. veku je razvoj modernih istraživačkih univerziteta doveo do profesionalizacije i specijalizacije akademske filozofije i drugih disciplina. U moderno doba, neka istraživanja koja su tradicionalno bila deo filozofije su postala zasebne akademske discipline, uključujući psihologiju, sociologiju, lingvistiku i ekonomiju.
Sokrat (4. jun, 470. p. n. e. - 399. p. n. e.) (grčki Σωκράτης) je bio grčki (atinski) filozof i jedna od najznačajnijih ličnosti zapadnjačke filozofske tradicije. On se smatra jednim od osnivača Zapadne filozofije. On je enigmatična figura, poznata uglavnom putem zapisa klasičnih pisaca, posebno dela njegovih studenata Platona i Ksenofonta, kao i predstava njegovog savremenika Aristofana. Platonovi dijalozi su među najsveobuhvatnijim opisima Sokrata koji su sačuvani, mada je u izvesnoj meri nejasno u kojoj meri je sam Sokrat „sakriven iza njegovog najboljeg sledbenika, Platona“.
Kroz svoj portret u Platonovim dijalozima, Sokrat je postao poznat po svojim doprinosima polju etike, i to je taj platonski Sokrat koji pozajmljuje svoje ime konceptima Sokratove ironije i Sokratovog metoda. Sokratov metod je i dan danas često korišteni alat u širokom rasponu diskusija, i tip je pedagogije u kojoj se postavljaju serije pitanja, ne da bi se dobili individualni odgovori, nego da bi se podstakao temeljni uvid u problematiku. Platonov Sokrat je isto tako važan i trajan doprinos polju epistemologije, i njegove ideologije i pristup su se pokazali jakom osnovom znatnog dela Zapadne filozofije koja je sledila. Njegov najznačajniji doprinos zapadnjačkoj misli je njegova dijaloška metoda istraživanja, poznata kao sokratski metod ili metod elenhos (elenchos), koji je on široko primenjivao u ispitivanju ključnih moralnih koncepata a prvi put je opisan u PlatonovimSokratskim dijalozima. Zbog ovoga se Sokrat obično smatra ocem etike ili moralističke filozofije i filozofije uopšte.
Antička filozofija obuhvata filozofska mišljenja i sisteme koji su se razvili na širokom mediteranskom prostoru prožetom antičkomgrčkom i rimskom kulturom u periodu od 7. veka stare ere do propasti antičkog sveta početkom 6. veka nove ere.
Kultura antičke Grčke začetnik je i zapadnoveropske kulture. Na tom se geografskom području prvi put u istoriji izdvaja filozofsko-naučni oblik mišljenja iz religiozno-fantastičnoga. Karakteristika stare orijentalne kulture bila je uklopljenost određenog stepena naučnog mišljenja, do kojeg su stari orijentalni narodi dospeli, u religiozno-fantastični oblik mišljenja. Ta uklopljenost egzaktne misli u fantastično-religioznu mistiku karakteristična je i za ličnosti koje se bave naukom u starim kulturama. To su bile zatvorene svešteničke grupe ili proroci koji su se izdvajali iz sveta i ljudskog društva da bi tako osamljeni i udubljeni u same sebe došli do istine. Njihovim sposobnostima pridavana je aureola uzvišenosti, nadzemaljskog i nadljudskog. Grčka civilizacija oslobodila je naučno mišljenje i emancipovala ga od religije, podredivši ga praktičnim zadacima trgovine, brzom razvoju privrede, ali i političkim zadacima koji su se nametali u vezi s izmenjenom društveno-ekonomskom strukturom. To mišljenje napušta služenje fantastičko-religioznom čoveku, koji sebe još nije izdvojio kao pojedinca u okviru društva, i prelazi u službu konkretnog, egoističnog čoveka pojedinca. Kroz takvog čoveka i u njegovom interesu začela se u Grčkoj era samostalne naučne misli, čime je obeležen početak jedne nove epohe u istoriji čovekova ovladavanja prirodom i društvom. Grčka postaje kolevkom kulturnog kompleksa koji kratko nazivamo „Zapadom“, što u to doba predstavlja pomeranje kulturnog i ekonomskog razvitka s Istoka prema Zapadu.
Epistemologija ili teorija saznanja je grana filozofije koja se bavi prirodom i obimom znanjapoput odnosa između istine, verovanja i teorije opravdanja.
Prvo određenje metafizike dato je kod Aristotela, ali joj on nikada ne daje to ime već je naziva prima philosophia, odnosno, prva filozofija. Ova oblast filozofije se bavi onim što je najviše, samom suštinom stvari. Ne interesuju je pojedinačnosti, svojstva i osobenosti svekolikog čulnog sveta, ona istražuje prve i najviše principe prirode i saznanja.
Politička filozofija je grana filozofije koja u svom najapstraktnijem obliku razmatra koncepte i argumente preko kojih se formira politička misao. Debata o značenju reči „političko“ je jedan od najvećih problema političke filozofije. U širem shvatanju, pod ovim pojmom se podrazumeva politička praksa i institucije od kojih se sastoji vlast svake države.
Etika se bavi izučavanjem morala i pojmovima dobrog i ispravnog. Svaka etička teorija sadrži bar dve komponente - teorije: onu koja određuje šta je dobro ili vredno i ona koja određuje šta je ispravno. Zajedno sa estetikom spada u zajedničku oblast filozofije koja se naziva aksiologija ili teorija vrednosti.
Estetika je grana filozofije koja se bavi posebnim oblikom ljudskog stvaralaštva, umetnošću. Estetika ispituje lepo i vredno u umetnosti, suštinu umetničkog stvaranja i doživljaja umetničkog dela. Potiče od grčke reči αισθητική, što znači „onaj koji primjećuje“ ili „osetljiv“. Za Imanuela Kanta, estetika je „nauka koja posmatra uslove osećajne percepcije“.
