1968
година
(preusmereno sa 1968.)
1968. je bila prestupna godina.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vekovi: | |
| Decenije: | |
| Godine: | |
 1968 na Vikimedijinoj ostavi.
| |
| |
Događaji
urediJanuar
uredi- 21. januar — Počela je bitka za Ke San u Vijetnamskom ratu.
- 21. januar — Američki bombarder Boing B-52 koji je nosio 4 hidrogenske bombe se srušio na Grenlandu.
- 23. januar — Mornarica Severne Koreje u teritorijalnim vodama zarobila američki špijunski brod USS Pueblo.
- 30. januar — u Vijetnamskom ratu počela jednomesečna ofanziva nazvana „Tet“, pod komandom severnovijetnamskog generala Vo Ngujen Đapa, tokom koje su severnovijetnamske trupe i južnovijetnamski gerilci napali Sajgon i više od 100 drugih mesta u Južnom Vijetnamu.
Februar
uredi- 25. februar — Južnokorejski vojnici su ubili 135 nenaoružanih stanovnika sela Ha Maj u južnovijetnamskoj pokrajini Kvang Nam.
Mart
uredi- 16. mart — Američki vojnici ubili su nekoliko stotina civila u selu Mi Laj u Južnom Vijetnamu.
- 17. mart — Pronađeno je više od 6.000 mrtvih ovaca uginulih kao posledica testiranja nervnog gasa u Skal Veliju u Juti.
- 31. mart — Američki predsednik Lindon Džonson je najavio da se neće ponovo kandidovati.
April
uredi- 4. april — Američki borac za ljudska prava Martin Luter King je ubijen u Memfisu.
Maj
uredi- 3. maj — Sukobima studenata sa policijom u Parizu su počele studentske demonstracije koje su se kasnije proširile na ceo svet.
- 19. maj — Održani su Parlamentarni izbori u Italiji 1968.
- 29. maj — Savet bezbednosti UN uveo sankcije Rodeziji zbog rasne diskriminacije režima Ijana Smita.
- 29. maj — Dobrica Ćosić, na sednici CK SK Srbije, izjavio da se na Kosovu vrši teror nad Srbima i da kosovske vlasti ništa ne čine da bi to sprečile. CK se ogradio od ovih stavova, i ovaj događaj označio je početak Ćosićevog disidentstva.
Jun
uredi- 3. jun — U Beogradu, a potom i u drugim univerzitetskim centrima u Jugoslaviji, počele su studentske demonstracije, prve u komunističkoj Jugoslaviji.
- 5. jun — Palestinac Sirhan Sirhan u atentatu u Los Anđelesu smrtno ranio američkog senatora Roberta Kenedija, mlađeg brata ubijenog predsednika Džona Kenedija.
- 5. jun — 10. jun - U Italiji je održano Evropsko prvenstvo u fudbalu. Titulu evropskih prvaka je ponela Italija, koja je u drugoj finalnoj utakmici savladala Jugoslaviju 2:0.
- 9. jun — Nakon Titovog govora na državnoj televiziji, okončane studentske demonstracije u Beogradu.
Jul
uredi- 13. jul — U eksploziji bombe u bioskopu „20. oktobar“ u Beogradu koje je podmetnulo Hrvatsko revolucionarno bratstvo poginula je jedna osoba, a 77 je povređeno.
Avgust
uredi- 20. avgust — 21. avgust - Trupe Varšavskog pakta predvođene Sovjetskim Savezom upale u Čehoslovačku i okončale Praško proleće.
Septembar
urediOktobar
urediNovembar
uredi- 5. novembar — Na predsedničkim izborima u SAD, kandidat Republikanske stranke, Ričard Nikson, pobedio je kandidata Demokratske stranke i aktuelnog potpredsednika Hjuberta Hamfrija, kao i kandidata Američke nezavisne stranke Džordža Volasa.
Decembar
uredi- 10. decembar — Pljačka od trista miliona jena
- 24. decembar — Američka svemirska letelica Apolo 8 je ušla u orbitu oko Meseca, a astronauti Frenk Borman, Džim Lavel i Vilijam A. Anders su postali prvi ljudi koji su videli tamnu stranu Meseca. Takođe su pročitali Knjigu postanja.
- 31. decembar — Supersonični sovjetski putnički avion „Tupoljev Tu-144” obavio prvi let, nekoliko meseci pre britansko-francuske supersonične letelice „Konkord”.
Rođenja
urediJanuar
uredi- 1. januar — Rik Džej Džordan, nemački muzički producent, dizajner zvuka, inženjer zvuka i kompozitor, najpoznatiji po radu u grupi Scooter
- 1. januar — Davor Šuker, hrvatski fudbaler
- 2. januar — Kjuba Guding Junior, američki glumac
- 3. januar — Ljubiša Opačić, srpski muzičar i muzički producent, najpoznatiji kao gitarista grupe Bajaga i instruktori (prem. 2008)
- 12. januar — Bogoljub Mitić, srpski glumac, komičar i TV voditelj (prem. 2017)
- 13. januar — Trejsi Bingam, američka glumica i model
- 13. januar — Đani Morbideli, italijanski automobilista, vozač Formule 1
- 18. januar — Dragana Mirković, srpska pevačica
- 22. januar — Frank Lebef, francuski fudbaler i glumac
- 23. januar — Petr Korda, češki teniser
- 28. januar — Rade Milutinović, srpski košarkaš
Februar
uredi- 1. februar — Lisa Mari Prisli, američka muzičarka (prem. 2023)
- 2. februar — Ivana Žigon, srpska glumica
- 2. februar — Bojan Zulfikarpašić, francusko-srpski džez pijanista
- 3. februar — Vlade Divac, srpski košarkaš
- 8. februar — Gari Kolman, američki glumac i komičar (prem. 2010)
- 12. februar — Džoš Brolin, američki glumac
- 13. februar — Keli Hu, američka glumica i model
- 15. februar — Majk Dimkič, američki muzičar, najpoznatiji kao gitarista grupa Bad Religion i The Cult
- 15. februar — Glorija Trevi, meksička muzičarka, plesačica, glumica i TV voditeljka
- 19. februar — Radovan Jelašić, srpski ekonomista, guverner Narodne banke Srbije (2004—2010)
- 22. februar — Džeri Rajan, američka glumica
- 26. februar — Nebojša Ilić, srpski košarkaš
Mart
uredi- 2. mart — Danijel Krejg, engleski glumac
- 4. mart — Petsi Kensit, engleska glumica, muzičarka i model
- 6. mart — Mojra Keli, američka glumica
- 7. mart — Goran Marić, srpski muzičar, najpoznatiji kao pevač grupe Bjesovi
- 9. mart — Juri Džorkaef, francuski fudbaler
- 10. mart — Pavel Srniček, češki fudbalski golman (prem. 2015)
- 11. mart — Lisa Loub, američka muzičarka, muzička producentkinja, glumica, umetnica i spisateljica
- 12. mart — Aron Ekhart, američki glumac
- 15. mart — Sabrina Salerno, italijanska muzičarka, muzička producentkinja, model, glumica i TV voditeljka
- 17. mart — Dragan Marinković Maca, bosanskohercegovački glumac
- 23. mart — Fernando Jero, španski fudbaler i fudbalski trener
- 27. mart — Šako Polumenta, crnogorski pevač
- 28. mart — Oleg Novković, srpski reditelj i scenarista
- 29. mart — Lusi Loles, novozelandska glumica
- 30. mart — Selin Dion, kanadska muzičarka
- 31. mart — Sezar Sampajo, brazilski fudbaler
April
uredi- 8. april — Patriša Arket, američka glumica
- 16. april — Greg Bejker, američki glumac i muzičar
- 19. april — Ešli Džad, američka glumica
- 21. april — Tatjana Ustinova, ruska književnica, scenaristkinja i prevoditeljka
- 24. april — Ejdan Gilen, irski glumac
Maj
uredi- 1. maj — Oliver Birof, nemački fudbaler
- 7. maj — Trejsi Lords, američka glumica, muzičarka, model, spisateljica, režiserka i producentkinja
- 10. maj — Emilija Kokić, hrvatska muzičarka
- 10. maj — Erik Paladino, američki glumac
- 12. maj — Ketrin Tejt, engleska glumica, komičarka i scenaristkinja
- 20. maj — Milica Milša, srpska glumica
- 20. maj — Timoti Olifant, američki glumac i producent
- 26. maj — Frederik X, kralj Danske
- 28. maj — Kajli Minog, australijska muzičarka i glumica
- 31. maj — Aleksandar Madžar, srpski pijanista
Jun
uredi- 6. jun — Nenad Marković, bosanskohercegovački košarkaš i košarkaški trener
- 8. jun — Ivan Gavrilović, srpski pevač
- 9. jun — Nedeljko Bajić Baja, srpsko-bosanskohercegovački pevač
- 9. jun — Edi Marsan, engleski glumac
- 14. jun — Jasmin Blit, američka glumica
- 17. jun — Slaviša Koprivica, srpski košarkaš
- 17. jun — Luka Pavićević, srpsko-crnogorski košarkaš i košarkaški trener
- 20. jun — Robert Rodrigez, američki reditelj, scenarista i producent
- 22. jun — Miodrag Božović, crnogorski fudbaler i fudbalski trener
- 26. jun — Paolo Maldini, italijanski fudbaler
- 28. jun — Tanja Ribič, slovenačka glumica i pevačica
Jul
uredi- 1. jul — Žordi Mola, španski glumac
- 3. jul — Uliks Fehmiu, srpski glumac
- 5. jul — Majkl Stalbarg, američki glumac
- 5. jul — Aleks Cile, švajcarski biciklista
- 9. jul — Paolo di Kanio, italijanski fudbaler i fudbalski trener
- 12. jul — Igor Marojević, srpski književnik
- 15. jul — Letisija Kalderon, meksička glumica
- 18. jul — Zoran Milinković, srpski fudbaler i fudbalski trener
- 23. jul — Gari Pejton, američki košarkaš
- 24. jul — Kristin Čenouet, američka glumica i muzičarka
- 26. jul — Olivija Vilijams, engleska glumica
- 27. jul — Marija Gracija Kučinota, italijanska glumica
- 27. jul — Klif Kertis, novozelandski glumac
- 27. jul — Džulijan Makman, australijski glumac
- 30. jul — Teri Kruz, američki glumac, komičar i igrač američkog fudbala
Avgust
uredi- 2. avgust — Štefan Efenberg, nemački fudbaler i fudbalski trener
- 5. avgust — Marin le Pen, francuska političarka
- 6. avgust — Andrea Trinkijeri, italijanski košarkaški trener
- 9. avgust — Džilijan Anderson, američka glumica
- 9. avgust — Erik Bana, australijski glumac i komičar
- 10. avgust — Dejan Čurović, srpski fudbaler (prem. 2019)
- 11. avgust — Ana Gan, američka glumica
- 13. avgust — Zlatan Stipišić, hrvatski muzičar
- 14. avgust — Ketrin Bel, američka glumica
- 15. avgust — Debra Mesing, američka glumica
- 16. avgust — Slaviša Jokanović, srpski fudbaler i fudbalski trener
- 16. avgust — Mateja Svet, slovenačka alpska skijašica
- 17. avgust — Helen Makrori, engleska glumica (prem. 2021)
- 27. avgust — Dafni Koler, izraelsko-američka informatičarka
- 27. avgust — Petar Naumoski, makedonski košarkaš
- 28. avgust — Bili Bojd, škotski glumac i muzičar
Septembar
uredi- 7. septembar — Marsel Desai, francuski fudbaler
- 10. septembar — Gaj Riči, engleski režiser, producent i scenarista
- 11. septembar — Slaven Bilić, hrvatski fudbaler i fudbalski trener
- 11. septembar — Ljubinko Drulović, srpski fudbaler i fudbalski trener
- 14. septembar — Dejan Mijatović, srpski košarkaš i košarkaški trener
- 16. septembar — Mark Entoni, američki muzičar, glumac, muzički i TV producent
- 16. septembar — Tara Kros Betl, američka odbojkašica
- 17. septembar — Anastasija, američka muzičarka
- 18. septembar — Toni Kukoč, hrvatski košarkaš
- 19. septembar — Lila Dauns, meksička muzičarka i glumica
- 19. septembar — Dejv Klark, engleski di-džej i producent elektronske muzike
- 19. septembar — Damir Urban, hrvatski muzičar
- 21. septembar — Anto Drobnjak, crnogorski fudbaler
- 23. septembar — Nebojša Gudelj, srpsko-bosanskohercegovački fudbaler i fudbalski trener
- 23. septembar — Lidija Mihajlović, srpskoa strelkinja
- 25. septembar — Vil Smit, američki glumac i muzičar
- 26. septembar — Džejms Kavizel, američki glumac
- 28. septembar — Naomi Vots, engleska glumica i filmska producentkinja
- 28. septembar — Mika Hekinen, finski automobilista, vozač Formule 1
- 29. septembar — Dragan Škrbić, srpski rukometaš
- 30. septembar — Anita Mančić, srpska glumica
Oktobar
uredi- 2. oktobar — Jana Novotna, češka teniserka (prem. 2017)
- 3. oktobar — Marija Luisa Kalje, kolumbijska biciklistkinja
- 7. oktobar — Tom Jork, engleski muzičar, najpoznatiji kao frontmen grupe Radiohead
- 8. oktobar — Zvonimir Boban, hrvatski fudbaler
- 8. oktobar — Liroj Tornhil, engleski muzičar, di-džej i plesač, najpoznatiji kao član grupe The Prodigy
- 12. oktobar — Hju Džekman, australijski glumac, pevač i filmski producent
- 15. oktobar — Didje Dešan, francuski fudbaler i fudbalski trener
- 15. oktobar — Vanesa Marsil, američka glumica
- 18. oktobar — Mihael Štih, nemački teniser
- 26. oktobar — Josip Vranković, hrvatski košarkaš i košarkaški trener
- 26. oktobar — Robert Jarni, hrvatski fudbaler i fudbalski trener
- 28. oktobar — Stiven Hanter, novozelandski glumac
Novembar
uredi- 3. novembar — Aca Lukas, srpski pevač
- 5. novembar — Sem Rokvel, američki glumac
- 7. novembar — Slađana Delibašić, srpska pevačica i plesačica, najpoznatija kao članica grupe Đogani
- 8. novembar — Parker Pouzi, američka glumica i muzičarka
- 10. novembar — Ištar, izraelska pevačica
- 10. novembar — Trejsi Morgan, američki glumac i komičar
- 18. novembar — Oven Vilson, američki glumac, scenarista i producent
- 20. novembar — Pol Šering, američki scenarista i reditelj
- 30. novembar — Loran Žalaber, francuski biciklista
Decembar
uredi- 2. decembar — Lusi Lu, američka glumica i režiserka
- 2. decembar — Nejt Mendel, američki muzičar, najpoznatiji kao basista grupe Foo Fighters
- 3. decembar — Brendan Frejzer, američko-kanadski glumac
- 11. decembar — Fabricio Ravaneli, italijanski fudbaler i fudbalski trener
- 15. decembar — Garet Vang, američki glumac
- 18. decembar — Kasper van Din, američki glumac
- 18. decembar — Alehandro Sanz, španski muzičar
- 22. decembar — Luis Ernandez, meksički fudbaler
- 22. decembar — Dajna Majer, američka glumica
- 23. decembar — Jernej Šugman, slovenački glumac (prem. 2017)
- 25. decembar — Jugoslava Drašković, srpska glumica
- 26. decembar — Aleksandar Knežević, srpski rukometaš i rukometni trener
- 27. decembar — Dubravka Mijatović, srpska glumica
Smrti
urediJanuar
uredi- 10. januar — Vuka Kostić, srpska glumica. (*1891).
Februar
uredi- 21. februar — Hauard Flori, australijski naučnik. (*1898).
Mart
uredi- 27. mart — Jurij Gagarin, sovjetski kosmonaut
April
uredi- 1. april — Lav Landau, ruski fizičar i matematičar. Dobitnik Nobelove nagrade iz fizike 1962. (*1908).
- 4. april — Martin Luter King, američki baptistički sveštenik i borac za građanska prava
Maj
uredi- 10. maj — Vasilij Sokolovski, maršal Sovjetskog Saveza
Jun
uredi- 16. jun — Vera Ilić-Đukić, srpska glumica. (*1928).
Septembar
uredi- 25. maj — Georg fon Kihler, nemački feldmaršal
Avgust
uredi- 3. avgust — Konstantin Rokosovski, maršal Sovjetskog Saveza
Septembar
uredi- 1. septembar — Đuzepe Enriči, italijanski biciklista. (* 1896)
Oktobar
uredi- 27. oktobar — Liza Majtner, austrijski fizičar. (*1878).
Novembar
uredi- 7. novembar — Ramon Menendez Pidal, španski filolog i istoričar
Decembar
uredi- 20. decembar — Džon Stajnbek, američki književnik
- 30. decembar — Kiril Mereckov, maršal Sovjetskog Saveza
Nobelove nagrade
uredi- Fizika — Luis Volter Alvarez
- Hemija — Lars Onsager
- Medicina — Robert V. Holi, Har Gobind Korana i Maršal V. Nirenberg
- Književnost — Jasunari Kavabata
- Mir — Rene Kasen (Francuska)
- Ekonomija — Nagrada u ovoj oblasti počela je da se dodeljuje 1969. godine
Vidi još
uredi