1940
година
1940. je bila prestupna godina.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vekovi: | |
| Decenije: | |
| Godine: | |
 1940 na Vikimedijinoj ostavi.
| |
Događaji
urediJanuar
urediOvaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Februar
uredi- 16. februar — Mornari sa britanskog razarača HMS Kozak su se ukrcali na nemački tanker Altmark i oslobodili 299 britanskih ratnih zarobljenika.
Mart
uredi- 12. mart — Nakon poraza u Zimskom ratu, Finska je potpisala Moskovski mirovni sporazum sa Sovjetskim Savezom, prepustivši mu skoro celu Kareliju.
April
uredi- 9. april — Nemačke trupe su u operaciji Vezeribung napale Dansku i Norvešku u Drugom svetskom ratu.
Maj
uredi- 10. maj — Nemačka je bez objave rata napala Holandiju, Belgiju i Luksemburg, a Velika Britanija posle nemačke invazije na Dansku zaposela bivšu dansku koloniju Island.
- 10. maj — Vinston Čerčil je izabran za premijera Ujedinjenog Kraljevstva umesto Nevila Čemberlena.
- 14. maj — Tokom pregovora o predaji holandske vojske u Drugom svetskom ratu, nemački bombarderi razorili su dve trećine Roterdama, pri čemu je poginulo oko hiljadu ljudi, a 80.000 je ostalo bez kuća.
- 21. maj — Francusko-britanske snage su kontranapadom u bici kod Arasa usporili nemačko napredovanje u severoistočnoj Francuskoj.
Jun
uredi- 3. jun — Okončana je evakuacija više od 337.000 britanskih, francuskih i belgijskih vojnika iz Denkerka tokom bitke za Francusku.
- 8. jun — Nemačke krstarice Šarnhorst i Gnajsenau u Drugom svetskom ratu potopile britanski nosač aviona Glorijus i razarače Ardent i Akasta, pri čemu je poginulo više od 1.500 ljudi.
- 14. jun — Nemci su tokom bitke za Francusku zauzeli Pariz.
- 17. jun — Sovjetska Crvena armija je okupirala Letoniju i Estoniju i uspostavila prosovjetsku administraciju.
- 17. jun — Luftvafe je kod Sen Nazera potopio HMT Lankastriju, pri čemu je poginulo oko 3.000 osoba.
- 18. jun — Francuski general Šarl de Gol iz Londona uputio radio-poruku Francuzima u kojoj je sebe proglasio liderom Slobodne Francuske, a Francuze pozvao na otpor nemačkoj okupaciji.
- 22. jun — Francuska je u Drugom svetskom ratu potpisala kapitulaciju u Kompjenju.
Jul
uredi- 3. jul — Britanci su onesposobili veliki deo francuske flote stacionirane u Mers-el-Kebiru u Alžiru da ne bi došle u posed Nemačke.
- 9. jul — Bitka kod Kalabrije
- 10. jul — Počela je bitka za Britaniju u Drugom svetskom ratu napadom nemačkih bombardera na britanske konvoje u Lamanšu.
- 10. jul — Francuska Narodna skupština poverila je vlast maršalu Filipu Petenu
- 10. jul — U 6.00 Benito Musolini je, sa balkona Palate Venecija (Palazzo Venezia) u Rimu, objavio da će za šest sati Italija ući u rat sa Francuskom i Britanijom
- 11. jul — Maršal Filip Peten je postao predsednik Višijevske Francuske.
Avgust
uredi- 3. avgust — Italija je započela invaziju Britanskog Somalilenda.
Septembar
uredi- 7. septembar — Luftvafe pod komandom Hermana Geringa je započelo bombardovanje Londona.
- 27. septembar — Predstavnici nacističke Nemačke, fašističke Italije i Japanskog carstva su u Berlinu potpisali Trojni pakt, zvanično obrazujući vojni savez poznat kao sile Osovine.
Oktobar
uredi- 7. oktobar — Nemačka je u Drugom svetskom ratu okupirala Rumuniju i preuzela kontrolu nad njenim naftnim poljima.
- 28. oktobar — Italijanske trupe su napale Grčku iz Albanije, pošto je Grčka odbila ultimatum kojim je Italija tražila vojna uporišta na grčkoj teritoriji.
Novembar
uredi- 5. novembar — Italijanski avioni su bombardovali Bitolj, i izazvali smrt nekoliko osoba.
- Predsednički izbori u SAD: Frenklin D. Ruzvelt pobeđuje republikanskog protivkandidata Vendela Vilkija, i postaje prvi i jedini predsednik SAD koji je osvojio treći mandat.
- 7. novembar — Srušio se viseći most u tesnacu Takoma, usled rezonancije sa vetrom, otvoren 1. jula te godine.
- 8. novembar — Italijanska ofanziva u Grčko italijanskom ratu je doživela neuspeh posle poraza u bici kod Eleja-Kalamasa.
- 11. novembar — Britanci su uništili deo italijanske flote u bazi kod Taranta, prvim napadom sa nosača aviona.
- 26. novembar — Nemci su u okupiranoj Varšavi u Drugom svetskom ratu počeli da ograđuju deo grada od kojeg su napravili geto za oko pola miliona poljskih Jevreja.
- 27. novembar — U Rumuniji profašistička „Gvozdena garda” ubila više od 60 saradnika izbeglog kralja Karola II, među kojima bivšeg premijera Nikolaea Jorgu.
Decembar
uredi- 18. decembar — Adolf Hitler je naredio je Vrhovnoj komandi Vermahta da pripremi invaziju na SSSR prema tajnom planu pod šifrom „Operacija Barbarosa”.
Rođenja
urediJanuar
uredi- 4. januar — Helmut Jan, nemačko-američki arhitekta (prem. 2021)
- 5. januar — Vojislav Melić, srpski fudbaler i fudbalski trener (prem. 2006)
- 7. januar — Vladica Kovačević, srpski fudbaler i fudbalski trener (prem. 2016)
- 16. januar — Lepa Lukić, srpska pevačica
- 22. januar — Džon Hert, engleski glumac (prem. 2017)
- 27. januar — Džejms Kromvel, američki glumac
- 29. januar — Ketrin Ros, američka glumica i spisateljica
- 30. januar — Boris Podreka, slovenačko-italijanski arhitekta
Februar
uredi- 2. februar — Dejvid Džejson, engleski glumac, komičar, scenarista i producent
- 4. februar — Džordž Romero, američki reditelj, scenarista, glumac, pisac i montažer (prem. 2017)
- 9. februar — Džon Maksvel Kuci, južnoafrički književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (2003)
- 17. februar — Matija Barl, slovenački glumac, producent i prevodilac (prem. 2018)
- 19. februar — Saparmurat Nijazov, turkmenistanski političar, 1. predsednik Turkmenistana (prem. 2006)
- 20. februar — Džimi Grivs, engleski fudbaler (prem. 2021)
- 23. februar — Piter Fonda, američki glumac, reditelj i scenarista (prem. 2019)
- 24. februar — Denis Lou, škotski fudbaler
- 27. februar — Hauard Heseman, američki glumac (prem. 2022)
- 28. februar — Mario Andreti, italijanski automobilista, vozač Formule 1
Mart
uredi- 5. mart — Olivera Katarina, srpska glumica i pevačica
- 9. mart — Raul Hulija, portorikanski glumac (prem. 1994)
- 10. mart — Čak Noris, američki majstor borilačkih veština, glumac, producent i scenarista
- 12. mart — Al Džaro, američki muzičar (prem. 2017)
- 26. mart — Džejms Kan, američki glumac (prem. 2022)
- 27. mart — Ostin Pendlton, američki glumac, dramaturg i reditelj
- 29. mart — Aštrud Žilberto, brazilska pevačica (prem. 2023)
- 30. mart — Džeri Lukas, američki košarkaš
April
uredi- 3. april — Volf Kaler, nemački glumac
- 8. april — Džon Havliček, američki košarkaš (prem. 2019)
- 13. april — Žan-Mari Gistav le Klezio, francuski književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (2008)
- 16. april — Margareta II, kraljica Danske
- 25. april — Al Pačino, američki glumac, reditelj, producent i scenarista
- 30. april — Bert Jang, američki glumac, scenarista, pisac i slikar (prem. 2023)
Maj
uredi- 5. maj — Lens Henriksen, američki glumac i umetnik
- 6. maj — Vesna Pešić, srpska sociološkinja i političarka
- 9. maj — Džejms L. Bruks, američki reditelj, producent i scenarista
- 19. maj — Jan Jansen, holandski biciklista
- 31. maj — Jovan Jovanović, srpski reditelj, scenarista, montažer i teoretičar filma (prem. 2022)
Jun
uredi- 1. jun — Rene Oberžonua, američki glumac, pevač i reditelj (prem. 2019)
- 1. jun — Dik Hojt, američki maratonac i trijatlonac koji je na takmičenjima gurao svog sina s invaliditetom Rika (Tim Hojt) (prem. 2021)
- 7. jun — Tom Džouns, velški pevač
- 8. jun — Nensi Sinatra, američka muzičarka i glumica
- 23. jun — Vilma Rudolf, američka atletičarka (prem. 1994)
- 23. jun — Stjuart Satklif, engleski slikar i muzičar, najpoznatiji kao prvobitni basista grupe The Beatles (prem. 1962)
Jul
uredi- 4. jul — Filip David, srpski književnik, esejista, dramaturg i scenarista
- 6. jul — Nursultan Nazarbajev, kazahstanski političar, 1. predsednik Kazahstana (1991—2019)
- 7. jul — Ringo Star, engleski muzičar i glumac, najpoznatiji kao bubnjar grupe The Beatles
- 13. jul — Patrik Stjuart, engleski glumac
- 18. jul — Džejms Brolin, američki glumac, producent i reditelj
- 24. jul — Den Hedaja, američki glumac
- 26. jul — Zvonimir Petričević, hrvatski košarkaš (prem. 2009)
Avgust
uredi- 3. avgust — Martin Šin, američki glumac
- 19. avgust — Džoni Neš, američki muzičar i glumac (prem. 2020)
- 28. avgust — Rože Penžon, francuski biciklista (prem. 2017)
Septembar
uredi- 3. septembar — Polin Kolins, engleska glumica
- 5. septembar — Rakel Velč, američka glumica i model (prem. 2023)
- 7. septembar — Dario Arđento, italijanski reditelj, producent, scenarista i filmski kritičar
- 11. septembar — Brajan de Palma, američki reditelj i scenarista
- 14. septembar — Lari Braun, američki košarkaš i košarkaški trener
- 22. septembar — Ana Karina, dansko-francuska glumica, rediteljka, scenaristkinja i pevačica (prem. 2019)
- 24. septembar — Slaven Zambata, hrvatski fudbaler (prem. 2020)
- 30. septembar — Zdravka Krstulović, hrvatska glumica (prem. 2003)
Oktobar
uredi- 5. oktobar — Milena Dravić, srpska glumica (prem. 2018)
- 9. oktobar — Džon Lenon, engleski muzičar i mirovni aktivista (prem. 1980)
- 14. oktobar — Klif Ričard, engleski muzičar i glumac
- 16. oktobar — Beri Korbin, američki glumac
- 19. oktobar — Majkl Gambon, irski glumac (prem. 2023)
- 23. oktobar — Pele, brazilski fudbaler (prem. 2022)
Novembar
uredi- 5. novembar — Elke Zomer, nemačka glumica, zabavljačica i umetnica
- 11. novembar — Božidarka Frajt, jugoslovenska glumica
- 15. novembar — Sem Voterston, američki glumac, producent i reditelj
- 21. novembar — Natalija Makarova, ruska balerina i koreografkinja
- 22. novembar — Teri Gilijam, britanski scenarista, reditelj, animator, glumac i komičar
- 25. novembar — Jan Jongblud, holandski fudbalski golman i fudbalski trener (prem. 2023)
- 27. novembar — Brus Li, hongkonško-američki glumac, reditelj, majstor borilačkih veština i filozof (prem. 1973)
- 30. novembar — Jovan Radovanović, srpski muzičar, komičar i glumac
Decembar
uredi- 19. decembar — Zvonko Bego, hrvatski fudbaler (prem. 2018)
- 21. decembar — Frenk Zapa, američki muzičar i satiričar (prem. 1993)
Smrti
urediMart
uredi- 10. mart — Mihail Bulgakov, ruski književnik
- 26. mart — Spiridon Luis, grčki atletičar
April
urediMaj
uredi- 14. maj — Ema Goldman, američka anarhistkinja i filozof
Jun
uredi- 22. jun — Vladimir Kepen, rusko-nemački geograf i meteorolog
- 28. jun — Italo Balbo, italijanski maršal
- 29. jun — Paul Kle, nemačko-švajcarski slikar
Avgust
uredi- 21. avgust — Lav Trocki, ruski revolucionar
- 21. avgust — Džozef Džon Tomson, engleski hemičar
Septembar
uredi- 10. septembar — Nikola Ivanov, bugarski general
- 11. septembar — Milan Jovanović Batut, srpski lekar
Novembar
uredi- 3. novembar — Manuel Azanja, španski političar
- 9. novembar — Nevil Čemberlen, britanski političar
- 27. novembar — Nikolaje Jorga, rumunski političar, istoričar.
Decembar
uredi- 14. decembar — Anton Korošec, jugoslovenski političar
Nobelove nagrade
urediVidi još
urediReference
uredi