1993
година
1993. je bila prosta godina.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vekovi: | |
| Decenije: | |
| Godine: | |
 1993 na Vikimedijinoj ostavi.
| |
Događaji uredi
Januar uredi
- 1. januar — Podela Čehoslovačke na dve nezavisne države, Češku Republiku i Slovačku.
- 2. januar — Predstavljen Vens-Ovenov plan za okončanje rata u Bosni i Hercegovini.
- 3. januar — Predsednici Rusije i SAD Boris Jeljcin i Džordž Buš potpisali sporazum o smanjenju nuklearnog oružja za dve trećine, START 2.
- 7. januar — Masakr nad Srbima u srebreničkom selu Kravica.
- 16. januar — Zločin u Skelanima.
- 20. januar — Bil Klinton inaugurisan za 42. predsednika SAD.
Februar uredi
- 26. februar — U snažnoj eksploziji u Svetskom trgovinskom centru u Njujorku, za koju su odgovorni arapski islamski teroristi, poginulo šest, povređeno oko 1.000 ljudi.
- 27. februar — Na pruzi Beograd-Bar u stanici Štrpci naoružani otmičari izveli su iz voza 20 putnika, jugoslovenskih državljana muslimanske nacionalnosti i odveli ih u nepoznatom pravcu.
Mart uredi
- 11. mart — Komandant snaga UNPROFOR-a u BiH, general Morilon, stigao u Srebrenicu koja je bila pod opsadom srpskih snaga.
- 26. mart — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija izglasao slanje mirovnih trupa od 30.000 vojnika u Somaliju.
April uredi
- 18. april — Savet bezbednosti UN proglasio Srebrenicu „zaštićenom zonom“.
- 19. april — U masakru u Zenici poginulo je i ranjeno više civila u trenutku velike gužve od granate ispaljenih na centar Zenice.
- 19. april — Više od 80 pripadnika američke verske sekte Loza Davidijanaca, uključujući vođu Dejvida Koreša, ubili federalni agenti kad su, posle 51 dana opsade, upali u sedište sekte u teksaškom gradu Vejko.
- 27. april — Fudbaleri reprezentacije Zambije su poginuli u padu aviona u Atlantski okean kod Gabona na putu da odigraju kvalifikacionu utakmicu za Svetsko prvenstvo 1994. protiv Senegala.
Maj uredi
- 1. maj — Bombaš samoubica iz redova Tamilskih tigrova je ubio predsednika Šri Lanke Ranasinghea Premadasu tokom prvomajske proslave u Kolombu.
- Objavljen je bankrot Dafiment banke.
- 5. maj — Narodna skupština Republike Srpske je na sednici na Palama odbila Vens—Ovenov plan za rešenje krize i okončanje Rata u Bosni i Hercegovini.
- 7. maj — U noći je miniranjem srušena banjolučka džamija Ferhadija, u ime čega muslimani u BiH od tada 7. maj obilježavaju kao Dan džamija.
- 10. maj — Više od 200 tajlandskih radnika poginulo u požaru koji je zahvatio fabriku igračaka u provinciji Nakon Patom.
- 24. maj — Eritreja je stekla nezavisnost od Etiopije posle 30 godina rata.
- 25. maj — Savet bezbednosti UN usvojio je rezoluciju 827 o osnivanju Međunarodnog suda za ratne zločine počinjene na tlu bivše Jugoslavije sa sedištem u Hagu.
- 31. maj — Dobrica Ćosić je, glasovima poslanika saveznog parlamenta, smenjen sa mesta predsednika SR Jugoslavije.
Jun uredi
- 1. jun — Srpski pokret obnove organizovao demonstracije u Beogradu zbog fizičkog napada na poslanika SPO u saveznom parlamentu. Tokom protesta, pokušano zauzimanje zgrade parlamenta a u neredima poginuo jedan milicioner. Lider SPO-a, Vuk Drašković, i njegova supruga Danica uhapšeni.
- 17. jun — U glavnom gradu Somalije Mogadišu poginulo šest, povređena 43 pripadnika mirovnih snaga Ujedinjenih nacija, kada su pokušali da uhvate lidera somalijskih gerilaca Mohameda Faraha Aidida.
- 25. jun — Zoran Lilić je nasledio Dobricu Ćosića kao predsednik Savezne Republike Jugoslavije.
- Kim Kembel je postala prva žena na čelu Vlade Kanade.
- 27. jun — SAD s 23 krstareće rakete tomahavk bombardovale sedište iračke obaveštajne službe u Bagdadu.
Jul uredi
- 9. jul — Predsednik Srbije, Slobodan Milošević, izrekao aboliciju bračnom paru Drašković
Septembar uredi
- 13. septembar — Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija (PLO) potpisali su u Vašingtonu mirovni sporazum kojim je predviđena palestinska samouprava na okupiranim teritorijama.
- 21. septembar — Predsednik Rusije Boris Jeljcin raspustio je parlament i suspendovao važeći ustav pod optužbom da poslanici u parlamentu blokiraju ustavne reforme i izbore, izazvavši Rusku ustavnu krizu.
- 21. septembar — Muslimanska strana u Bosni i Hercegovini odbila predlog mirovnog sporazuma, poznatijeg kao Oven-Stoltenbergov plan, za okončanje rata u BiH.
- 22. septembar — Rečna barža je udarila u železnički most kod grada Mobil u Alabami, izazvavši najtežu nesreću u istoriji Amtraka, u kojoj je poginulo 47 osoba.
- 24. septembar — Norodom Sihanuk je ponovo preuzeo kambodžanski presto i potpisao nov Ustav prema kome je Kambodža postala ustavna monarhija.
Oktobar uredi
- 3. oktobar — U operaciji američke vojske u Mogadišu poginulo je 18, a ranjeno 73 vojnika.
- 8. oktobar — Ujedinjene nacije su ukinule sankcije Južnoj Africi uvedene zbog politike aparthejda koju su sprovodile tadašnje vlasti.
Novembar uredi
- 9. novembar — Nakon višednevnog bombardovanja od strane HVO srušen je Stari most u Mostaru.
Decembar uredi
- 3. decembar — Anatolij Karpov je pobedio na šahovskom turniru u Tilburgu, Holandija.
- 18. decembar — U Zagrebu obnovljeno Srpsko privredno društvo Privrednik.
- 19. decembar — Na vanrednim izborima za Skupštinu Srbije, Socijalistička partija Srbije osvojila 123 poslanička mesta.
- 21. decembar — Predsednik Rusije Boris Jeljcin raspustio je parlament i suspendovao važeći ustav pod optužbom da poslanici u parlamentu blokiraju ustavne reforme i izbore, izazvavši Rusku ustavnu krizu.
Datum nepoznat uredi
- Vikipedija:Nepoznat datum — Jedna od najvećih hiperinflacija u istoriji dovela je mnoge građane Jugoslavije na ivicu opstanka.
Rođenja uredi
Januar uredi
- 4. januar — Džejms Makadu, američki košarkaš
- 5. januar — Majkl Odžo, nigerijsko-američki košarkaš (prem. 2020)
- 7. januar — Filip Horanski, slovački teniser
- 12. januar — Zejn Malik, engleski muzičar, najpoznatiji kao član grupe One Direction
- 16. januar — Saša Avramović, srpski košarkaš
- 22. januar — Filip Stojković, srpsko-crnogorski fudbaler
- 26. januar — Kevin Pangos, kanadsko-slovenački košarkaš
- 26. januar — Sonja Sajzor, srpska muzičarka i umetnica
- 28. januar — Ričmond Boaći, ganski fudbaler
- 28. januar — Vil Polter, engleski glumac
Februar uredi
- 6. februar — Nemanja Radoja, srpski fudbaler
- 6. februar — Tinaše, američka muzičarka, plesačica, muzička producentkinja i glumica
- 9. februar — Patrik Andrade, zelenortski fudbaler
- 10. februar — Mija Kalifa, američka pornografska glumica
- 13. februar — Uroš Spajić, srpski fudbaler
- 17. februar — Mark Markez, španski sportski motociklista
- 19. februar — Viktorija Džastis, američka pevačica i glumica
- 20. februar — Žiga Dimec, slovenački košarkaš
Mart uredi
- 2. mart — Nemanja Krstić, srpski košarkaš
- 3. mart — Antonio Ridiger, nemački fudbaler
- 5. mart — Hari Magvajer, engleski fudbaler
- 5. mart — Fred, brazilski fudbaler
- 10. mart — Džek Batlend, engleski fudbalski golman
- 11. mart — Entoni Dejvis, američki košarkaš
- 12. mart — Mamadu Mbođ, senegalski fudbaler
- 12. mart — Teodora Pušić, srpska odbojkašica
- 15. mart — Aleksandra Krunić, srpska teniserka
- 15. mart — Pol Pogba, francuski fudbaler
- 18. mart — Branko Jovičić, srpski fudbaler
- 20. mart — Sloun Stivens, američka teniserka
- 21. mart — Luka Mitrović, srpski košarkaš
- 28. mart — Matija Nastasić, srpski fudbaler
April uredi
- 4. april — Frenk Kaminski, američki košarkaš
- 5. april — Skoti Vilbekin, američko-turski košarkaš
- 5. april — Strahinja Gavrilović, srpski košarkaš
- 6. april — Abraham Frimpong, ganski fudbaler
- 8. april — Nenad Miljenović, srpski košarkaš
- 8. april — Danilo Nikolić, crnogorski košarkaš
- 9. april — Maja Nenadić, srpska TV voditeljka
- 10. april — Sofija Karson, američka glumica i pevačica
- 11. april — Amedeo Dela Vale, italijanski košarkaš
- 13. april — Nemanja Dangubić, srpski košarkaš
- 24. april — Eš, američka muzičarka
Maj uredi
- 1. maj — Žan Kristof Baebek, francuski fudbaler
- 1. maj — Viktorija Mone, američka muzičarka
- 5. maj — Amanuel Diresa, kanadski košarkaš
- 6. maj — Uroš Kovačević, srpski odbojkaš
- 6. maj — Naomi Skot, engleska glumica i pevačica
- 9. maj — Boni Roten, američka pornografska glumica
- 13. maj — Romelu Lukaku, belgijski fudbaler
- 13. maj — Debi Rajan, američka glumica i pevačica
- 14. maj — Kristina Mladenović, francuska teniserka srpskog porekla
- 16. maj — IU, južnokorejska pevačica i glumica
- 25. maj — Norman Pauel, američki košarkaš
- 28. maj — Andrija Bojić, srpski košarkaš
Jun uredi
- 1. jun — Džoni O’Brajant, američki košarkaš
- 3. jun — Oto Porter, američki košarkaš
- 13. jun — Milan Jevtović, srpski fudbaler
- 16. jun — Giljem Vives, španski košarkaš
- 19. jun — Arturas Gudaitis, litvanski košarkaš
- 20. jun — Sead Kolašinac, bosanskohercegovački fudbaler
- 20. jun — Đorđe Milošević, srpski košarkaš
- 25. jun — Kevin Panter, američki košarkaš
- 26. jun — Arijana Grande, američka muzičarka i glumica
- 26. jun — Aleksandar Okolić, srpski odbojkaš
- 28. jun — Bredli Bil, američki košarkaš
- 30. jun — Edita Aradinović, srpska pevačica
Jul uredi
- 4. jul — Mate Pavić, hrvatski teniser
- 10. jul — Jirži Veseli, češki teniser
- 17. jul — Sava Ranđelović, srpski vaterpolista
- 17. jul — Kali Učis, američka muzičarka
- 20. jul — Stiven Adams, novozelandski košarkaš
- 20. jul — Luka Dinj, francuski fudbaler
- 20. jul — Marko Poletanović, srpski fudbaler
- 26. jul — Elizabet Gilis, američka glumica i pevačica
- 26. jul — Tejlor Momsen, američka muzičarka, glumica i model
- 27. jul — Džordan Lojd, američki košarkaš
- 28. jul — Hari Kejn, engleski fudbaler
- 28. jul — Šer Lojd, engleska muzičarka i model
Avgust uredi
- 1. avgust — Aleks Abrinjes, španski košarkaš
- 4. avgust — Stefan Janković, srpsko-kanadski košarkaš
- 7. avgust — Velimir Stjepanović, srpski plivač
- 8. avgust — Sanja Vučić, srpska pevačica
- 10. avgust — Dejan Vidić, srpski fudbaler
- 10. avgust — Andre Dramond, američki košarkaš
- 13. avgust — Viktor Rašović, srpski vaterpolista
- 15. avgust — Aleks Okslejd Čejmberlen, engleski fudbaler
- 18. avgust — Maja Mičel, australijska glumica i pevačica
- 26. avgust — Kiki Palmer, američka glumica, muzičarka i plesačica
- 29. avgust — Lijam Pejn, engleski muzičar, najpoznatiji kao član grupe One Direction
- 29. avgust — Mateuš Ponjitka, poljski košarkaš
Septembar uredi
- 3. septembar — Dominik Tim, austrijski teniser
- 4. septembar — Aslan Karacev, ruski teniser
- 11. septembar — Markus Pejdž, američki košarkaš
- 12. septembar — Aleksandar Cvetković, srpski košarkaš
- 13. septembar — Mirko Ivanić, srpsko-crnogorski fudbaler
- 13. septembar — Najl Horan, irski muzičar, najpoznatiji kao član grupe One Direction
- 15. septembar — Denis Šreder, nemački košarkaš
- 18. septembar — Patrik Švarceneger, austrijsko-američki glumac i model
- 20. septembar — Julijan Draksler, nemački fudbaler
- 21. septembar — Ante Rebić, hrvatski fudbaler
- 25. septembar — Rosalija, španska muzičarka
- 27. septembar — Monika Puig, portorikanska teniserka
- 30. septembar — Jovana Jakšić, srpska teniserka
Oktobar uredi
- 8. oktobar — Moli Kvin, američka glumica
- 8. oktobar — Garbinje Muguruza, španska teniserka
- 8. oktobar — Barbara Palvin, mađarski model
- 13. oktobar — Srđan Spiridonović, austrijski fudbaler
- 21. oktobar — Kejn Braun, američki muzičar
- 25. oktobar — Ajzea Ostin, američki košarkaš
- 29. oktobar — Indija Ajsli, američka glumica
- 29. oktobar — Sara Jovanović, srpska pevačica
- 31. oktobar — Letiša Rajt, engleska glumica
Novembar uredi
- 2. novembar — Dražen Luburić, srpski odbojkaš
- 10. novembar — Srđan Mijailović, srpski fudbaler
- 13. novembar — Džulija Majkls, američka muzičarka
- 14. novembar — Samuel Umtiti, francuski fudbaler
- 15. novembar — Paulo Dibala, argentinski fudbaler
- 16. novembar — Andrija Pavlović, srpski fudbaler
- 19. novembar — Suso, španski fudbaler
- 27. novembar — Ivan Marinković, srpski košarkaš
Decembar uredi
- 5. decembar — Ros Barkli, engleski fudbaler
- 5. decembar — Markus Erikson, švedski košarkaš
- 13. decembar — Danijela Kolins, američka teniserka
- 22. decembar — Megan Trejnor, američka muzičarka
- 27. decembar — Olivija Kuk, engleska glumica
Smrti uredi
Januar uredi
- 6. januar — Dizi Gilespi, američki džez muzičar (trubač, pevač, kompozitor) (rođ. 1917)
- 6. januar — Rudolf Nurejev, ruski baletan, koreograf i glumac (rođ. 1938)
- 20. januar — Odri Hepbern, britanska glumica (rođ. 1929)
Februar uredi
- 6. februar — Artur Eš, američki teniser (rođ. 1943)
- 11. februar — Desanka Maksimović, srpska pesnikinja, spisateljica i prevodilac (rođ. 1898)
- 18. februar — Džeklin Hil, engleska glumica (rođ. 1929)
- 24. februar — Bobi Mur, engleski fudbaler i fudbalski trener (rođ. 1941)
- 27. februar — Lilijan Giš, američka glumica, rediteljka i scenaristkinja (rođ. 1893)
Mart uredi
- 3. mart — Albert Sejbin, poljsko-američki virusolog, pronalazač oralne polio vakcine (rođ. 1906)
- 17. mart — Helen Hejz, američka glumica (rođ. 1900)
- 26. mart — Taško Načić, srpski glumac (rođ. 1934)
- 26. mart — Ruben Fajn, američki šahista i psiholog, pisac mnogih knjiga iz oblasti psihologije i šaha (rođ. 1914)
- 31. mart — Brendon Li, američki glumac (rođ. 1965)
April uredi
- 8. april — Stole Aranđelović, srpski glumac (rođ. 1930)
Jun uredi
- 7. jun — Dražen Petrović, hrvatski košarkaš (rođ. 1964)
- 9. jun — Aleksis Smit, američka glumica i pevačica (rođ. 1921)
- 15. jun — Džejms Hant, engleski automobilista, vozač formule 1 (rođ. 1947)
- 19. jun — Vilijam Golding, engleski pisac, pesnik i dramaturg, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1983). (rođ. 1911)
- 28. jun — Dži Dži Alin, američki pank rok muzičar (rođ. 1956)
Jul uredi
- 4. jul — En Širli, američka glumica (rođ. 1918)
- 15. jul — Boža Ilić, srpski slikar (rođ. 1919)
- 21. jul — Branko Vujović, srpski glumac (rođ. 1932)
Avgust uredi
- 7. avgust — Tatomir Anđelić, srpski matematičar i stručnjak za mehaniku (rođ. 1903)
- 30. avgust — Miloš Žutić, srpski glumac (rođ. 1939)
Septembar uredi
- 27. septembar — Milan Muškatirović, jugoslovenski vaterpolo golman (rođ. 1934)
Oktobar uredi
- 20. oktobar — Milan Konjović, srpski slikar (rođ. 1898)
- 25. oktobar — Vinsent Prajs, američki glumac (rođ. 1911)
- 31. oktobar — Federiko Felini, italijanski reditelj i scenarista (rođ. 1920)
- 31. oktobar — River Finiks, američki glumac, muzičar i aktivista za prava životinja (rođ. 1970)
Novembar uredi
- 11. novembar — Dragomir Bojanić Gidra, srpski glumac (rođ. 1933)
Decembar uredi
- 2. decembar — Pablo Eskobar, kolumbijski narkobos i krijumčar, poznat kao kralj kokaina (rođ. 1949)
- 4. decembar — Frenk Zapa, američki muzičar i satiričar (rođ. 1940)
- 6. decembar — Don Amiči, američki glumac i komičar (rođ. 1908)
- 14. decembar — Mirna Loj, američka glumica (rođ. 1905)
- 14. decembar — Silvina Okampo, argentinska spisateljica, pesnikinja i umetnica (rođ. 1903)
Datum nepoznat uredi
- nepoznat datum — Radivoje Pešić, srpski lingvista (rođ. 1931)
Nobelove nagrade uredi
- Fizika — Rasel Alan Hals i Džozef Huton Tejlor ml.
- Hemija — Kari B. Malis i Majkl Smit
- Medicina — Ričard Dž. Roberts i Filip A. Šarp
- Književnost - Toni Morison
- Mir — Predsednik Nelson Mandela (JAR) i bivši predsednik Frederik Vilem de Klerk (JAR)
- Ekonomija — Robert Fogel i Daglas Nort (SAD)
Vidi još uredi